του Μηνά Τσαμόπουλου
Είτε συμφωνείς είτε διαφωνείς μαζί του, ο Γιάννης Μώραλης είναι ο άνθρωπος, ο πολιτικός την ηθική του οποίου αλλά και το όραμα και την αγάπη που έχει για τον Πειραιά δεν τα έχει αμφισβητήσει κανείς. Ανέλαβε το τιμόνι της δημοτικής αρχής, του μεγαλύτερου λιμανιού της χώρας, σε μια κρίσιμη καμπή για την Ελλάδα, με διπλές βουλευτικές εκλογές το 2015 και ένα δημοψήφισμα όπου κάποιοι έπαιξαν κορόνα-γράμματα το ευρωπαϊκό μέλλον της χώρας.
Μιλώντας στο «Θέμα» o κ. Μώραλης απαντάει αβίαστα αποκαλύπτοντας τα σχέδιά του για το μέλλον της πόλης, τι θα άλλαζε στη μέχρι σήμερα πορεία του ως δήμαρχος, για τι είναι περήφανος και για ποια πράγματα μετάνιωσε.
– Ο «Πειραιάς Νικητής» πριν από πέντε χρόνια αναδείχθηκε πρώτη δύναμη, αν και είχε ιδρυθεί μόλις 40 ημέρες πριν από τις εκλογές. Πολλοί έκαναν λόγο για τη μεγαλύτερη ανατροπή στα σύγχρονα εκλογικά χρονικά. Σήμερα, μετά από 5 χρόνια, διατηρείτε την ίδια δυναμική;
Πράγματι, στην προηγούμενη προεκλογική αναμέτρηση ο «Πειραιάς Νικητής» πέτυχε έναν άθλο. Μέσα σε έναν μήνα καταφέραμε να φτιάξουμε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα για τον Πειραιά, να τον θέσουμε στην κρίση του πειραϊκού λαού και να αναδειχθούμε νικητές στην εκλογική διαδικασία. Σε αυτές τις εκλογές τα πράγματα είναι διαφορετικά. Οι Πειραιώτες μας έχουν γνωρίσει, καθημερινά μας κρίνουν και έχουν αντιληφθεί τι μπορούμε να κάνουμε για την πόλη. Προσωπικά θεωρώ ότι ο συνδυασμός μας πηγαίνει στις εκλογές της 26ης Μαΐου με ακόμα μεγαλύτερη δυναμική. Εχουμε μεγαλύτερη εμπειρία και φυσικά έχουμε μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση εξαιτίας των όσων έχουμε πετύχει τα τελευταία 5 χρόνια για την πόλη μας. Επιπλέον, γνωρίζοντας πλέον σε βάθος τα προβλήματα και τις ανάγκες της πόλης, έχουμε καταρτίσει ένα πολύ συγκεκριμένο πρόγραμμα για την τετραετία 2019-2023, στο οποίο καθένας μπορεί να δει όχι μόνο τι θέλουμε να κάνουμε, αλλά και πού θα βρούμε τα χρήματα για να το κάνουμε. Οπως ακριβώς κάναμε και το 2014 και καταφέραμε να φέρουμε στην πόλη περισσότερα από 111 εκατ. ευρώ, ένα τεράστιο ποσό για έργα και επενδύσεις στον Πειραιά.
– Ξεκινήσατε την πορεία σας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με όραμα για την πόλη. Με ένα ολοκληρωμένο, κοστολογημένο και ρεαλιστικό πρόγραμμα για τον Πειραιά. Πόσο προχώρησε η υλοποίηση του προγράμματος έχοντας απέναντί σας έναν βαρύ γραφειοκρατικό μηχανισμό αλλά και ένα κράτος με σοβαρά οικονομικά προβλήματα;
Εχει ολοκληρωθεί το μεγαλύτερο μέρος από αυτά για τα οποία είχαμε δεσμευθεί και ορισμένα είναι δρομολογημένα και θα ολοκληρωθούν το επόμενο διάστημα. Ηταν όμως και πολύ δύσκολη τετραετία για ολόκληρη τη χώρα, φυσικά με αντίκτυπο και στη λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Χάσαμε μια ολόκληρη χρονιά, το 2015, με δύο αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις, το δημοψήφισμα και τα capital controls. Από την άλλη, καθυστερήσεις που δεν οφείλονται σε εμάς, αλλά στην κεντρική διοίκηση και σε γραφειοκρατικούς μηχανισμούς, έχουν πάει πίσω μια σειρά καίριων θεμάτων για τον Πειραιά. Για παράδειγμα, για να εγκριθεί η ανάπλαση στο Μικρολίμανο, η οποία ξεκίνησε πριν από λίγες ημέρες, χρειάστηκε να περάσουν 4 χρόνια. Αλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό των δικαστηρίων. Εχουμε παραχωρήσει το κτίριο της πρώην Ραλλείου στο υπουργείο Δικαιοσύνης από το 2014 για να φτιαχτεί το νέο δικαστικό μέγαρο της πόλης και η παραχώρηση έγινε αποδεκτή τον Μάρτιο του 2018. Από τότε δεν έχει υπάρξει καμία άλλη εξέλιξη.
– Ποιο θεωρείτε ότι είναι το μεγαλύτερο επίτευγμά σας στην πρώτη σας θητεία ως δήμαρχος και ποιο το όνειρο που ακόμα δεν πραγματοποιήσατε;
Το μεγαλύτερο επίτευγμα στην τρέχουσα θητεία μας είναι η έγκριση και χρηματοδότηση του σχεδίου μας για την ανάπτυξη του Πειραιά και για τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Παρουσιάσαμε μια ολοκληρωμένη πρόταση, με βάση το χρηματοδοτικό εργαλείο της Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης. Αξιολογηθήκαμε από την Περιφέρεια με ευρωπαϊκά κριτήρια, πήραμε την υψηλότερη βαθμολογία μεταξύ των προτάσεων άλλων δήμων και συγκεντρώσαμε 80 εκατ. ευρώ, τα οποία θα διοχετευθούν σε παρεμβάσεις για την κοινωνική συνοχή, για ανθρώπους που έχουν ανάγκη, όπως οι άνεργοι, οι ηλικιωμένοι, οι εργαζόμενες μητέρες, στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και σε αναπλάσεις. Τον Μάρτιο του 2018 εκχωρήθηκαν οι πόροι στον δήμο και από τότε έχουμε ξεκινήσει την υλοποίηση των εγκεκριμένων έργων. Είμαστε πλέον σε διαδικασία δημοπράτησης και αυτά τα έργα θα φανούν στον πολίτη την επόμενη περίοδο. Οσο για το όνειρο -θα προτιμούσα τη λέξη όραμα- που δεν έχει πραγματοποιηθεί, είναι να αποκτήσει ο Πειραιάς τον ρόλο που του αρμόζει όχι μόνο σε εθνικό αλλά και σε διεθνές επίπεδο, ως επιχειρηματικός, τουριστικός, πολιτιστικός, ναυτιλιακός και εμπορικός προορισμός. Εγιναν πολύ σημαντικά βήματα τα προηγούμενα χρόνια προς αυτή την κατεύθυνση, μπήκαν γερές βάσεις, όμως πρέπει ακόμα να γίνουν πολλά.
– Με την εμπειρία που έχετε αποκτήσει, και κάνοντας έναν απολογισμό, τι θα αλλάζατε, αν αλλάζατε, από όσα κάνατε ως δήμαρχος;
Θα άλλαζα την καλή πίστη και διάθεση που δείχνω σε κάθε συνομιλητή μου, καθώς, από ό,τι έχω αντιληφθεί, η στάση αυτή δεν αποδίδει πάντα. Ειδικά σε θέματα που αφορούν κυβερνητικές αποφάσεις για τον Πειραιά, ίσως να άλλαζα λίγο τον τρόπο διεκδίκησης. Επίσης θα ήθελα να είχαμε δώσει ακόμα μεγαλύτερη έμφαση σε θέματα καθημερινότητας, γιατί στην προηγούμενη πενταετία παλέψαμε πολύ, αφενός για να βάλουμε τα οικονομικά του δήμου σε μια τάξη, αφετέρου για να φέρουμε τους απαιτούμενους πόρους στον Πειραιά προκειμένου να υπάρξει ανάπτυξη. Κάτι το οποίο πετύχαμε, γι’ αυτό και στην επόμενη θητεία μας θα επικεντρωθούμε στις ανάγκες κάθε γειτονιάς, αλλά και σε ριζικές αλλαγές σε πολλούς τομείς που αφορούν τη λειτουργία του δήμου και την καθημερινότητα των δημοτών. Πλέον έχουμε τα χρήματα, τα κερδίσαμε όλα αυτά τα χρόνια δουλεύοντας συστηματικά.
– Οι δήμοι εξαρτώνται οικονομικά και από την Περιφέρεια. Εσείς είχατε τη στήριξη που θέλατε ή πιστεύατε ότι θα είχατε;
Τα χρήματα τα οποία διαχειρίζεται η Περιφέρεια είναι κυρίως ευρωπαϊκοί πόροι. Είχα θα μπορούσα να πω μια εποικοδομητική συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής, καθώς τους παρουσιάσαμε σοβαρές και τεκμηριωμένες μελέτες και εκείνοι τις ενέκριναν. Ιδιαίτερα με τον απερχόμενο αντιπεριφερειάρχη Πειραιά, Γιώργο Γαβρίλη, με τον οποίο έχουμε διαφορετικές πολιτικές αφετηρίες, θεωρώ ότι συνεργαστήκαμε πολύ καλά για το καλό του Πειραιά και αυτό πιστεύω ότι είναι σωστό και επιφέρει θετικά αποτελέσματα.
– Ο Πειραιάς έχει στρατηγικής σημασίας ρόλο στην οικονομική ζωή της χώρας. Τελικά επί θητεία σας κατάφερε να πάρει τον ρόλο του πρωταγωνιστή όπως δικαιούται;
Ο Πειραιάς, εξαιτίας του λιμανιού, της κρουαζιέρας και φυσικά της ναυτιλίας, είχε ανέκαθεν στρατηγικής σημασίας ρόλο στην οικονομική ζωή της χώρας. Αυτό όμως δεν ήταν ορατό σε επίπεδο πόλης, στον τομέα της ανάπτυξης και των επενδύσεων. Τα τελευταία 4,5 χρόνια έχει μπει σε μια τροχιά ανάπτυξης, κάτι το οποίο αναγνωρίζεται από όλους: από τους πολιτικούς αρχηγούς μέχρι και τους συνυποψηφίους μου. Αυτό οφείλεται σε ένα πολύ συγκεκριμένο κατά τη γνώμη μου τετράπτυχο: Πρώτον, είναι οι επενδύσεις που γίνονται στο λιμάνι. Δεύτερον, είναι οι ιδιωτικές επενδύσεις. Υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον στον Πειραιά για ξενοδοχειακές μονάδες και όχι μόνο και αυτό σίγουρα σχετίζεται με την επένδυση στο λιμάνι. Τρίτον, είναι η επερχόμενη έλευση του μετρό και του τραμ, που ελπίζω τα έργα να ολοκληρωθούν σύντομα διότι έχουν ταλαιπωρήσει πολύ την πόλη και, τέλος, το δικό μας αναπτυξιακό πλάνο για την πόλη του Πειραιά. Καλούμαστε να αξιοποιήσουμε το επενδυτικό πρόγραμμα των 111 εκατ. ευρώ, το μεγαλύτερο που έχει ποτέ δημιουργηθεί στον Δήμο Πειραιά. Είναι προφανές ότι και εμείς, ως μια δημοτική αρχή εξωστρεφής και φιλική στις επενδύσεις, έχουμε το μερίδιο που μας αναλογεί σε αυτή την πρόοδο που υπάρχει στην πόλη. Φυσικά ο Πειραιάς δικαιούται και αξίζει να έχει ακόμα πιο πρωταγωνιστικό ρόλο.
-Είστε και ως άνθρωπος αλλά και ως πολιτικός, χαμηλών τόνων. Προτιμάτε τις πράξεις από τα λόγια. Τελικά δικαιωθήκατε από την επιλογή σας αυτή να είστε ο εαυτός σας και όχι κάποιος που λέει αυτά που θέλει να ακούσει ο κόσμος;
Σε αυτή τη χώρα έχουμε χορτάσει εδώ και δεκαετίες από λόγια και όχι πράξεις. Νομίζω ότι αυτό το έχουν αντιληφθεί όλοι, οπότε θεωρώ ότι ο μόνος τρόπος να κερδίσεις την εμπιστοσύνη των πολιτών είναι να τους λες την αλήθεια και αυτό που πραγματικά πιστεύεις. Οι Πειραιώτες με τίμησαν με την ψήφο τους στις προηγούμενες εκλογές για να κάνω μια πολύ συγκεκριμένη δουλειά ως επικεφαλής μιας ομάδας άξιων ανθρώπων οι οποίοι απαρτίζουν τον «Πειραιά Νικητή». Ο,τι έχουμε επιτύχει το έχουμε επιτύχει ως δημοτική ομάδα και όχι εγώ προσωπικά. Οπότε δεν υπάρχει κανένας λόγος ούτε για έπαρση ούτε για μεγάλα λόγια. Γι’ αυτό και ζητώ από τους Πειραιώτες να μας κρίνουν με βάση το έργο μας την τελευταία πενταετία και με το πρόγραμμά μας για την επόμενη και να μας ξαναεμπιστευθούν.
-Ποια είναι τα βασικά σημεία του προγράμματός σας;
Προτεραιότητά μας για τα επόμενα χρόνια είναι η ριζική και ουσιαστική βελτίωση της καθημερινότητας των Πειραιωτών, με παρεμβάσεις τόσο στο κέντρο της πόλης όσο και στις γειτονιές. Επίσης, παραμένει βασική στόχευσή μας η περεταίρω ενίσχυση του Πειραιά, με την αξιοποίηση των συγκριτικών του πλεονεκτημάτων και των δυνατοτήτων σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο.
Για την επόμενη δημοτική περίοδο έχουμε θέσει 12 άξονες στους οποίους θα κινηθούμε με συγκεκριμένες και κοστολογημένες παρεμβάσεις, τις οποίες μπορεί κανείς να δει αναλυτικά στο πρόγραμμα του συνδυασμού μας: καλύτερη ζωή στην πόλη, ανοιχτή και έξυπνη διακυβέρνηση, ώθηση στην τοπική οικονομία, φροντίδα για όσους έχουν ανάγκη, προτεραιότητα στις γειτονιές, πολιτισμός, τουρισμός, αθλητισμός, «έξυπνη πόλη», αλλαγή της εικόνας της πόλης, γαλάζια οικονομία και επιχειρηματικότητα και τέλος σχεδιασμός για τον Πειραιά του 2030.
– Ποιο μήνυμα στέλνετε στους Πειραιώτες εν όψει εκλογών;
Αυτό που θα ήθελα να πω σε όλους τους Πειραιώτες είναι ότι αυτά που γίνονται στον Πειραιά τα τελευταία 4,5 χρόνια είναι πραγματικά πολύ σημαντικά. Εμείς δημιουργήσαμε για τον Πειραιά ένα πακέτο επενδύσεων 111 εκατ. ευρώ μέσα στη χειρότερη κρίση για την Ελλάδα. Στη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών δρομολογήσαμε μεγάλα έργα, έργα πνοής που θα αλλάξουν την πόλη. Ξεκίνησε η ανάπλαση στο Μικρολίμανο, ακολουθεί η ανάπλαση της ακτής Δηλαβέρη, προχωρά η ανάπλαση της περιοχής του Αγίου Διονυσίου, ακολουθεί η Πειραϊκή. Για όλα αυτά έχουν εξασφαλιστεί τα χρήματα από τη δική μας δημοτική αρχή. Αξιοποιούμε επιτέλους τον Πύργο του Πειραιά, ένα κτίριο-φάντασμα, το οποίο παρέμενε ανεκμετάλλευτο για πάνω από 45 χρόνια. Δώσαμε λύσεις σε προβλήματα που απασχολούσαν την πόλη για δεκαετίες. Νοικοκυρέψαμε τα οικονομικά του δήμου, ο οποίος ήταν στα όρια της χρεοκοπίας. Μειώσαμε τα δημοτικά τέλη κατά 10% για όλους και απαλλάξαμε ΑΜΕΑ και οικονομικά αδύναμους συμπολίτες μας. Θέσαμε τον πολιτισμό στο επίκεντρο με την αναβάθμιση της λειτουργίας του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, του Βεάκειου, αλλά και με διαρκείς εξωστρεφείς δράσεις αθλητισμού και πολιτισμού. Αυτή η πορεία προς τα εμπρός δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να ανακοπεί. Πρέπει στις 26 Μαΐου να στηρίξουν τον «Πειραιά Νικητή» για να συνεχίσουμε αυτό που έχουμε ξεκινήσει. Προφανώς υπάρχουν προβλήματα καθημερινότητας και παλεύουμε για να τα αντιμετωπίσουμε. Ομως για να έχουμε τη δύναμη να τα παλέψουμε και να δώσουμε οριστικές λύσεις, έπρεπε πρώτα να ξεκολλήσει η πόλη από τη στασιμότητα και την εσωστρέφεια που τη χαρακτήριζε κα να δημιουργηθεί ένα φιλικό περιβάλλον για επενδύσεις και ανάπτυξη. Εχουμε πλέον την εμπειρία και τον τρόπο να συνεχίσουμε με ακόμα περισσότερη αυτοπεποίθηση και πίστη στις δυνάμεις μας.