Παρά τις αυξήσεις που τα δύο τελευταία χρόνια έδωσαν μια ανάσα στους συνταξιούχους, τα επίσημα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος «Ηλιος» οδηγούν στην ανησυχητική διαπίστωση ότι οι νέες κύριες συντάξεις δεν ξεπερνούν κατά μέσο όρο τα 750 ευρώ στον ιδιωτικό τομέα. Ειδικότερα, συντάξεις έως 700 ευρώ παίρνουν 959.131 συνταξιούχοι (ποσοστό 38,6% επί του συνόλου 2.486.565), ενώ έως 600 ευρώ λαμβάνουν 696.474 συνταξιούχοι (ποσοστό 28%).
Οι βασικές αιτίες των χαμηλών συντάξεων είναι οι εξής:
α/ Ο νόμος Κατρούγκαλου χαντακώνει τους νέους συνταξιούχους λόγω των χαμηλών ποσοστών αναπλήρωσης και του τρόπου υπολογισμού που γίνεται με βάση τον μισθό ολόκληρου του εργασιακού βίου. Καθώς θα ωριμάζει ο νόμος, οι συντάξεις, σύμφωνα με τους ειδικούς, θα μειώνονται και κυρίως μετά το 2028 θα κυμαίνονται από 400-500 έως 800 ευρώ το πολύ.
β/ Οι συντάξεις των μισθωτών στον ιδιωτικό τομέα είναι συνάρτηση του μισθού ο οποίος αυξάνεται με δυσκολία.
γ/ Οι περίοδοι ανεργίας, ειδικά τη δεκαετία της κρίσης, δεν συμβάλλουν στην αύξηση της σύνταξης.
δ/ Η προσωπική διαφορά δεν επιτρέπει σε 770.000 συνταξιούχους να καρπωθούν τις αυξήσεις μέχρι να μηδενίσουν τη διαφορά, στόχος που σε πολλές περιπτώσεις θα χρειαστεί πέντε χρόνια για να επιτευχθεί.
ε/ Η εισφορά αλληλεγγύης ψαλιδίζει τις συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ (μείωση 3%-14%). Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να εφαρμόσει δικαιότερο σύστημα με μικρότερη παρακράτηση, αλλά προς το παρόν εξετάζονται εναλλακτικά σενάρια προκειμένου το δημοσιονομικό αποτέλεσμα να είναι ουδέτερο.
Επιπλέον, οι αυξήσεις των συντάξεων υπολείπονται του πληθωρισμού, με αποτέλεσμα να εξανεμίζονται λόγω της ακρίβειας δυσκολεύοντας ακόμα περισσότερο τη διαβίωση των συνταξιούχων.
Μπορούν άραγε οι ασφαλισμένοι όσο είναι ενεργοί στην αγορά εργασίας να φροντίσουν ώστε να αυξήσουν το ύψος της σύνταξής τους;
Ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Πάνος Τσακλόγλου έχει πολλές φορές τονίσει ότι το εισόδημα των μελλοντικών συνταξιούχων θα ενισχυθεί καθώς οι επικουρικές που θα απονέμονται από το νέο Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (ΤΕΚΑ) θα είναι υψηλότερες. Αυτό όμως θα φανεί σε βάθος χρόνου.
Τα κλειδιά
Με τα σημερινά δεδομένα, τα κλειδιά για την αύξηση του ποσού της σύνταξης των μισθωτών, σύμφωνα με τον πρώην υπουργό Εργασίας και σύμβουλο ασφάλισης Γιώργο Κουτρουμάνη, είναι τα εξής:
1/ Σήμερα ένας στους τρεις μισθωτούς αποχωρεί με πρόωρη και μειωμένη σύνταξη και υφίσταται ψαλίδι έως 30%. Επομένως, η πρώτη συμβουλή είναι να αποφύγουν την πρόωρη συνταξιοδότηση με μειωμένη σύνταξη για να κερδίσουν περίπου 130 ευρώ μηνιαίως.
2/ Να προσπαθήσουν να συμπληρώσουν 40 χρόνια ασφάλισης, ακόμα και εξαγοράζοντας πλασματικά χρόνια, προκειμένου να αξιοποιήσουν στο έπακρο τον χρόνο ασφάλισης αλλά και να κερδίσουν κάτι περισσότερο από τη βελτίωση των ποσοστών αναπλήρωσης που προβλέπει ο νόμος Βρούτση, ιδίως από τα 36 έως τα 40 έτη ασφάλισης.
3/ Παρ’ όλα αυτά, αν ο μισθός κατά τη διάρκεια του εργασιακού βίου κυμαίνεται στα 1.000 ευρώ , η σύνταξη δεν θα ξεπεράσει τα 850 ευρώ ακόμη και με 40 χρόνια ασφάλισης. Επομένως είναι πολύ σημαντικό να επιτευχθεί ο στόχος της κυβέρνησης ο μέσος μισθός να φτάσει στα 1.500 ευρώ έως το 2027.
4/ Μεγαλύτερες προσδοκίες για υψηλότερη σύνταξη μπορεί να έχουν οι μη μισθωτοί (ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι), αν βεβαίως καταβάλλουν μεγαλύτερες μηνιαίες εισφορές. Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς χαμηλές εισφορές οδηγούν σε σημαντικά χαμηλές συντάξεις, κάτι που αναμένεται να διαπιστώσουν στο μέλλον χιλιάδες ασφαλισμένοι που επιλέγουν για καταβολή εισφορών τη χαμηλή ασφαλιστική κατηγορία για πολλά χρόνια και μόνο όταν πλησιάζει η ηλικία συνταξιοδότησης ανεβαίνουν κλίμακα, χωρίς αυτό βέβαια να επηρεάζει ιδιαίτερα το ύψος της σύνταξης. Αλλωστε, με βάση όσα ισχύουν σήμερα, η σύνταξη που θα λάβει κάποιος με 40 έτη ασφάλισης, έχοντας επιλέξει τα περισσότερα χρόνια ασφάλισής του στην πρώτη, χαμηλή ασφαλιστική κατηγορία, δεν θα ξεπερνά τα 830 ευρώ.
Η τρίτη κατηγορία (345,10 ευρώ) και η τέταρτη ασφαλιστική κατηγορία (414,80 ευρώ) είναι καλές επιλογές, όπως επισημαίνει ο κ. Κουτρουμάνης, αν θέλει ο ελεύθερος επαγγελματίας να πάρει ένα ποσό σύνταξης που θα του εξασφαλίζει αξιοπρεπή διαβίωση. Βέβαια, η επιλογή των υψηλότερων κατηγοριών, όπως αναφέραμε, δεν έχει νόημα να γίνει τα τελευταία χρόνια. Μόνο αν διανυθεί στις υψηλότερες κατηγορίες ασφαλιστικός χρόνος τουλάχιστον 15 ετών αναμένονται θετικά αποτελέσματα. Ετσι, για παράδειγμα, κάποιος που επιλέγει την τρίτη ασφαλιστική κατηγορία θα έχει σύνταξη 1.050 ευρώ, εφόσον διατηρήσει την ίδια κατηγορία για το σύνολο του ασφαλιστικού του βίου.
Βεβαίως, ακόμα καλύτερα είναι να επιλέξει κάποιος την ανώτερη, δηλαδή την έκτη ασφαλιστική κατηγορία (642,09 ευρώ), η οποία θα του εξασφαλίσει ύστερα από 40 έτη ασφάλισης σύνταξη κοντά στα 1.790 ευρώ.
Διαβάστε ακόμη
Η αναγέννηση της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας
Αγορά crypto: «Αργό το ταξίδι» των bitcoin ETFs – Τι φοβούνται οι επενδυτές
«Παραθυράκι» στις κυρώσεις βρήκε ένας Ολλανδός – Πώς βάζει Nike και Lego στα ρωσικά ράφια
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ