Αισιόδοξος ότι οι στόχοι της κυβέρνησης για περαιτέρω μείωση της ανεργίας θα υλοποιηθούν νωρίτερα εμφανίζεται ο διοικητής της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) Σπύρος Πρωτοψάλτης. Ο ίδιος αντλεί αυτή τη θετική πεποίθηση από τα ρεκόρ που κατέρριψε η ΔΥΠΑ τη χρονιά που πέρασε, αλλά και τον προσεκτικό σχεδιασμό των προγραμμάτων απασχόλησης και κατάρτισης για το 2024. Σημειώνεται ότι 50.282 άνεργοι εργάστηκαν μέσω προγραμμάτων απασχόλησης της ΔΥΠΑ το 2023, αριθμός-ρεκόρ, ενώ για το 2024 εκτιμάται ότι θα καλυφθούν άλλες 50.000 θέσεις εργασίας μέσω των νέων επιδοτούμενων προγραμμάτων.
Παράλληλα, θα τρέξει η κατάρτιση 280.000 Ελλήνων έως το 2025 με έμφαση στην ψηφιακή και την πράσινη οικονομία και στόχο να δημιουργήσουν το ατομικό τους portfolio δεξιοτήτων προκειμένου να ανατραπεί η αρνητική εικόνα που είχε η χώρα μας στον πολύπαθο τομέα των δεξιοτήτων. Η νέα τάση είναι τα ταχύρρυθμα προγράμματα δύο-τριών μηνών που βοηθούν εργαζομένους και ανέργους να αποκτούν νέες γνώσεις και να επικαιροποιούν το επαγγελματικό τους προφίλ.
Οι στόχοι της κυβέρνησης είναι το ποσοστό της ανεργίας να πέσει κάτω από το 10% (μεσοσταθμικά σε ετήσια βάση) και να μειωθεί περαιτέρω στο 8% το 2027.
«Είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος ότι αν δεν υπάρξει μια εξωγενής δυσοίωνη επιρροή θα πιάσουμε τους στόχους της κυβέρνησης νωρίτερα», τονίζει ο κ. Πρωτοψάλτης στη συνέντευξή του στο «business stories» και συνεχίζει: «Η μείωση της ανεργίας οφείλεται βεβαίως στις επενδύσεις, αλλά και στα επιδοτούμενα προγράμματα της ΔΥΠΑ για νέες θέσεις εργασίας. Είναι γεγονός ότι το ποσοστό της ανεργίας από το 17,6% τον Μάιο του 2019 έπεσε στο 9,6% τον Οκτώβριο του 2023. Αυτό σημαίνει μείωση 45%. Μοχλός για περαιτέρω μείωση είναι τα προγράμματα κατάρτισης. Δεν πανηγυρίζουμε, πάμε δυνατά και γρήγορα αξιοποιώντας όλους τους πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης και τα νέα ΕΣΠΑ. Φουλ το πόδι στο γκάζι!».
Ο διοικητής της ΔΥΠΑ, πάντως, παραδέχεται ότι υπάρχουν δυσλειτουργίες ετών σχολιάζοντας χαρακτηριστικά: «Για 40 χρόνια δεν έχει αλλάξει τίποτα. Στον δρόμο αν με ρωτήσει κάποιος πότε δικαιούται επίδομα ανεργίας θα του απαντήσω με ερώτηση: “Είναι η πρώτη σου φορά; Εχεις ξαναπάρει; Τι επάγγελμα έκανες;” Αυτό δείχνει την πολυπλοκότητα και τη δυσλειτουργία του συστήματος. Χρειαζόμαστε αλλαγή, απλούστευση και εκσυγχρονισμό».
Mια κομβική αλλαγή που αναμένεται να ξεκινήσει πιλοτικά το πρώτο τρίμηνο του 2024 είναι η εφαρμογή του νέου μοντέλου του επιδόματος ανεργίας που δεν θα συνδέεται με τον κατώτατο μισθό, αλλά με τον μέσο όρο των αμοιβών του απολυμένου την τελευταία τριετία. Το ύψος του επιδόματος μπορεί να φτάσει και τα 1.300 ευρώ τους πρώτους μήνες της ανεργίας στις περιπτώσεις που ο άνεργος βρισκόταν πολλά χρόνια στην αγορά εργασίας και είχε υψηλούς μισθούς. Στη συνέχεια θα βαίνει μειούμενο χωρίς όμως ποτέ να υποχωρήσει κάτω από το επίπεδο του τακτικού επιδόματος ανεργίας που σήμερα ανέρχεται σε 479 ευρώ.
«Δεν έχουν κλειδώσει ακόμα τα ποσά. Σχεδιάζουμε τη νέα αρχιτεκτονική του επιδόματος ανεργίας ώστε αυτό να γίνει πιο δίκαιο, ανταποδοτικό και αποτελεσματικό για όσους έχουν δουλέψει πάνω από 20 χρόνια με υψηλές απολαβές, που σημαίνει ότι έχουν συνεισφέρει στο σύστημα. Αυτοί πρέπει να πάρουν κάτι παραπάνω. Εξετάζουμε το επίδομα να είναι αυξημένο στην αρχή, γιατί η απόλυση, η ανεργία είναι πραγματικό σοκ για μια οικογένεια που υφίσταται αιφνιδιαστικά μείωση του εισοδήματος, και στη συνέχεια να μειώνεται ώστε η μετάβαση να είναι πιο ομαλή.
Μελετάμε διάφορα μοντέλα με την τεχνική βοήθεια του ΟΟΣΑ και τη συμβολή του κονδυλίου των 100 εκατ. από το Ταμείο Ανάπτυξης. Επισκεφτήκαμε και τη Γαλλία να δούμε πώς λειτουργεί εκεί το σύστημα. Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι δεν έχουμε πρόθεση να μειώσουμε το επίδομα ανεργίας. Δεν πάμε να αποδυναμώσουμε το κοινωνικό δίκτυο. Αντίθετα, θα δώσουμε κίνητρα για τη γρήγορη επανένταξη των ανέργων.
Δυστυχώς, αντιμετωπίζουμε ακόμη αρκετές στρεβλώσεις. Ξέρετε γιατί είναι μικρός ο αριθμός των δικαιούχων του επιδόματος των μακροχρόνια ανέργων ύψους 200 ευρώ; Γιατί ως κριτήριο λαμβάνουμε υπόψη μας το εισόδημα που είχε ο υποψήφιος προτού γίνει άνεργος. Αυτά θα αλλάξουν.
Εξετάζουμε αλλαγές και στο επίδομα των μακροχρόνια ανέργων ώστε κάποιος που δούλευε για πάνω από 20 χρόνια και συνεισέφερε στο σύστημα να έχει τη στήριξη της πολιτείας για μερικούς μήνες ακόμα μετά τους 12. Δηλαδή εξετάζουμε το ενδεχόμενο επιμήκυνσης της περιόδου επιδότησης και της ενσωμάτωσης του επιδόματος των μακροχρόνια ανέργων στην τακτική επιδότηση ανεργίας. Οχι όμως για όλους, θέλω να είμαι ξεκάθαρος, μόνο γι’ αυτούς που έχουν συμβάλει στο σύστημα επί πολλά χρόνια», μας εξηγεί ο κ. Πρωτοψάλτης.
-Ποια προγράμματα του 2023 κρίθηκαν αποτελεσματικά και γιατί;
Είμαστε ικανοποιημένοι γιατί περισσότεροι από 160.000 άνεργοι βρήκαν δουλειά την τελευταία τετραετία έναντι 41.000 την προηγούμενη. Τους τελευταίους 12 μήνες τοποθετήθηκαν σε νέες θέσεις εργασίας 50.000 άνθρωποι μέσω των επιδοτούμενων προγραμμάτων. Μάλιστα τα 2/3 των νέων προσλήψεων παραμένουν ακόμα στις θέσεις τους. Αυτό το στοιχείο είναι φιξαρισμένο μέσω του συστήματος «Εργάνη», μετά από δική μας έρευνα. Νομίζω ότι και αυτό είναι ρεκόρ!
Πολλά επιδοτούμενα προγράμματα πήγαν πρωτόγνωρα καλά, όπως το πρόγραμμα επιδότησης 15.000 νέων για εργασιακή εμπειρία, το πρόγραμμα για μακροχρόνια ανέργους άνω των 45, όπου έχουν ήδη καλυφθεί οι μισές από τις 10.000 θέσεις, το πρόγραμμα πράσινης οικονομίας με έμφαση στις γυναίκες, όπου έχουν καλυφθεί οι 3.200 από τις 5.000 θέσεις εργασίας, καθώς και το πρόγραμμα για ανέργους με μεγάλη δυσκολία στην πρόσβαση στην αγορά εργασίας, όπως είναι τα άτομα με αναπηρία, οι αποφυλακισμένοι, οι απεξαρτημένοι, τα άτομα που αντιμετώπισαν προβλήματα έμφυλης βίας και άλλες κατηγορίες. Στόχος μας είναι με τα νέα προγράμματα που θα υλοποιηθούν εντός του 2024 να βρουν θέσεις εργασίας 50.000 άνεργοι καθώς και να επενδύσουμε στην κατάρτιση με βάση νέες δεξιότητες.
-Πόσο αποτελεσματικό αποδείχθηκε το νέο πλαίσιο για την κατάρτιση και ποιοι είναι οι επόμενοι στόχοι;
Μέσα σε έναν χρόνο 220.000 Ελληνες ολοκλήρωσαν πρόγραμμα κατάρτισης σε ψηφιακές και πράσινες δεξιότητες. Αυτό είναι μεγάλη επιτυχία για τη χώρα μας, αν σκεφτεί κανείς ότι είμαστε ουραγοί στην Ε.Ε., κάτι που αποτυπώνεται και στην αγορά εργασίας, με τους εργοδότες να διαμαρτύρονται ότι ψάχνουν για προσωπικό και δεν βρίσκουν. Στόχος είναι έως το 2025 να καταρτιστούν 500.000 Ελληνες, 50.000 από αυτούς μέσω των προγραμμάτων των κολοσσών της τεχνολογίας (Amazon, Google, Microsoft).
H E.E. έχει θέσει στόχο έως το 2030 το 60% των ενηλίκων να συμμετάσχει σε ετήσια προγράμματα κατάρτισης.
Στόχος δικός μας είναι εντός του 2024 να λειτουργήσει ο ατομικός λογαριασμός δεξιοτήτων στον οποίο το κράτος θα πιστώνει χρήματα για να μπορεί ο άνεργος, αλλά και ο εργαζόμενος να μαθαίνουν νέα πράγματα. Ετσι ο ενδιαφερόμενος θα συγκεντρώνει πιστοποιήσεις γνώσεων στο portfolio του στην πλατφόρμα skills.gov.gr. Το νέο top της κατάρτισης είναι τα σύντομα προγράμματα των δύο-τριών μηνών τα οποία θα επαναλαμβάνονται και θα δίνουν την ευκαιρία στους εργαζομένους και τους ανέργους να επικαιροποιούν τις γνώσεις τους χωρίς να πρέπει να καθίσουν στα θρανία δύο χρόνια.
Οσον αφορά την αποτελεσματικότητα του νέου πλαισίου κατάρτισης, μπορώ να σας πω ότι δεν περιμένουμε θαύματα από τη μια χρονιά στην άλλη και μάλιστα σε έναν χώρο που είχε και έχει μεγάλα προβλήματα. Μπήκε, ωστόσο, τάξη. Για πρώτη φορά είχαμε αυστηρά κριτήρια, μετείχαν τα πανεπιστήμια και τα μαθήματα τα ελέγχει ανεξάρτητος αξιολογητής. Ετσι μπορούμε να μετρήσουμε ποιος πάροχος κάνει δουλειά και ποιος όχι. Ηταν ένας μικρός άθλος.
Ο διοικητής της ΔΥΠΑ σχολιάζοντας το πρόβλημα της έλλειψης προσωπικού αναφέρει: «Μεγάλη ζήτηση παρουσιάζουν οι ειδικότητες του ηλεκτροσυγκολλητή, του χειριστή ανυψωτικών μηχανημάτων και εκσκαφέων, οι ηλεκτρολόγοι, οι υδραυλικοί, οι μάγειρες και οι πωλητές. Μάλιστα η ΔΥΠΑ σχεδιάζει την αναβάθμιση των σχολών της με τη βοήθεια του Αριστοτελείου και του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας ώστε να συνδεθούν με τις σημερινές ανάγκες της αγοράς εργασίας. Ετσι, για παράδειγμα, ο ηλεκτρολόγος των σχολών του πρώην ΟΑΕΔ εκπαιδεύεται σε εγκαταστάσεις smart home, ενώ αντίστοιχα ο μηχανικός αυτοκινήτου στα ηλεκτρικά οχήματα».
-Ποια προγράμματα στεγαστικής πολιτικής θα υλοποιηθούν το 2024;
Μετά τη μεγάλη επιτυχία του προγράμματος «Σπίτι μου», που προέβλεπε τη χορήγηση χαμηλότοκων ή άτοκων δανείων για την αγορά σπιτιού σε 10.000 νέους και νέα ζευγάρια, προτεραιότητα το 2024 έχει το πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω», το οποίο προβλέπει την επιδότηση του κόστους της ανακαίνισης για κενές κατοικίες και αδιάθετα ακίνητα που θα νοικιαστούν με χαμηλό μίσθωμα.
Περισσότερο μακροπρόθεσμο είναι το πρόγραμμα της κοινωνικής αντιπαροχής, ένα νέο εργαλείο αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου, για παροχή κατοικίας µε χαμηλό ενοίκιο. Ενδεικτικά αναφέρω ότι η ΔΥΠΑ έχει αναξιοποίητα οικόπεδα στην Παιανία, στην Κηφισιά, στη Λάρισα, στην Ξάνθη, στα οποία φυτρώνουν τσουκνίδες. Αρχίζουμε να δουλεύουμε με συμβουλευτική εταιρεία για να ξεκινήσει η προκήρυξη των πρώτων διαγωνισμών.
Διαβάστε ακόμη
Ακίνητα: Τα «σώζουν» από το Κτηματολόγιο και τα «τσιμπάει» η εφορία
Το μικροσκοπικό νησί “θαύμα της Φύσης” που είναι μια αξέχαστη ταξιδιωτική εμπειρία
Οι 11 κορυφαίες εκθέσεις στην Ευρώπη για το 2024 είναι λόγοι που αξίζουν το ταξίδι
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ