Εάν η Ελλάδα υιοθετήσει, τελικά, τις συμβάσεις μηδενικών ωρών (zero hours contracts), θα γίνει η δέκατη χώρα της Ευρώπης που επιτρέπει αυτή τη μορφή απασχόλησης.
Οι συμβάσεις μηδενικών ωρών «δεν προβλέπουν προκαθορισμένο ωράριο εργασίας, ο εργαζόμενος εργάζεται μόνο όταν έχει ανάγκη η επιχείρηση με την οποία έχει υπογράψει τη σύμβαση, και δεν υπόκεινται σε νομικές διατάξεις που ρυθμίζουν την κατώτατη αμοιβή, τις προσαυξήσεις για εργασία τις νυκτερινές ώρες ή τις αργίες, καθώς και τα χρονικά όρια για την εργασία» εξηγεί στο newmoney η Σωτηρία Θεοδωροπούλου, επικεφαλής της μονάδας οικονομικών και κοινωνικών πολιτικών και πολιτικών αγορών εργασίας του Ινστιτούτου Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (European Trade Union Institute, ETUI).
Ακριβώς για αυτά τα χαρακτηριστικά οι συμβάσεις μηδενικών ωρών βρίσκονται στο στόχαστρο των ευρωπαϊκών συνδικάτων- αλλά και στο μικροσκόπιο πολλών κυβερνήσεων.
Η σύναψή τους επιτρέπεται στο Ηνωμένο Βασίλειο (την ευρωπαϊκή χώρα όπου είναι περισσότερο διαδεδομένες), στη Φινλανδία, τη Σουηδία, τη Μάλτα και την Κύπρο. Επιτρέπονται επίσης -αν και υπό πιο αυστηρές ρυθμίσεις- στη Γερμανία, την Ολλανδία, την Ιταλία και τη Σλοβακία.
Ασταθή εισοδήματα, ανεπαρκής απασχόληση
Η ευρωπαϊκή Οδηγία “Directive on transparent and predictable working conditions” (Οδηγία για διαφανείς και προβλέψιμες συνθήκες εργασίας) προβλέπει ότι, όπου ισχύουν τέτοιες συμβάσεις, οι εργαζόμενοι πρέπει να προστατεύονται από καταχρηστικές πρακτικές.
Η Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (European Trade Union Confederation, ETUC) έχει ζητήσει από την Κομισιόν την κατάργησή τους.
«Η ΕTUC είναι κατά των συμβάσεων μηδενικού χρόνου και είχε επιδιώξει τη συμπερίληψη της απαγόρευσής τους στην οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης» τονίζει η Σ. Θεοδωροπούλου.
«Οι συμβάσεις μηδενικών ωρών, ως η πλέον ευέλικτη μορφή εργασίας, συνδέονται με ασταθή εισοδήματα, ανεπαρκή απασχόληση (δηλαδή λιγότερες ώρες απασχόλησης από όσες θα επιθυμούσε ένας εργαζόμενος), αλλά και έλλειψη προβλεψιμότητας του χρόνου εργασίας, γεγονός που δυσκολεύει τον προγραμματισμό άλλων υποχρεώσεων και δραστηριοτήτων, όπως η φροντίδα εξαρτημένων μελών της οικογένειας, αλλά και η ανάπαυση και η αναψυχή. Επίσης συνδέονται και με την έλλειψη νομοθετημένων εργασιακών δικαιωμάτων.»
Η σημασία για την Ελλάδα
Οι συμβάσεις αυτού του τύπου υιοθετούνται κυρίως στους κλάδους της φιλοξενίας, της φροντίδας και των διανομών. Οι ώρες εργασίας (ποσότητα αλλά και αρχή και τέλος της απασχόλησης) μπορεί να διαφέρουν από εβδομάδα σε εβδομάδα ή από μέρα σε μέρα, επομένως υπάρχει μια έλλειψη προβλεψιμότητας στο χρόνο εργασίας αλλά και στο εισόδημα που κάποιος μπορεί να αναμένει.
Οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να τις αποδεχθούν, «έλλειψη καλύτερων επιλογών ή για να συμπληρώσουν τα εισοδήματά τους» όπως εξηγεί η Σ. Θεοδωροπούλου.
Όπως σημειώνει η επικεφαλής έρευνας του Ινστιτούτου Ευρωπαϊκών Συνδικάτων, η εισαγωγή των συμβάσεων μηδενικών ωρών στην Ελλάδα δεν είναι θετική εξέλιξη.
«Κατά τη γνώμη μου και πιο συγκεκριμένα για την Ελλάδα, πέρα από τα χαρακτηριστικά αυτών των συμβάσεων που συνιστούν εκμετάλλευση των εργαζομένων, η εκτεταμένη χρήση τους ούτε ευνοεί, ούτε προμηνύει την εξέλιξη της οικονομίας από ένα μοντέλο ανάπτυξης και εξειδίκευσης σε κλάδους χαμηλής τεχνολογίας-προστιθέμενης αξίας-χαμηλών μισθών σε ένα μοντέλο εξειδίκευσης σε υψηλή τεχνολογία και υψηλών μισθών, όπου οι εργαζόμενοι αποκτούν και αναπτύσσουν περαιτέρω τις δεξιότητες τους στη δουλειά τους και τελικά καινοτομούν. Αυτού του είδους η απασχόληση δεν ενέχει κανένα κίνητρο για τις επιχειρήσεις να επενδύσουν στην εξειδικευμένη κατάρτιση των εργαζομένων τους.
Η χρήση αυτών των συμβάσεων μπορεί επίσης να είναι συμπτωματική ενός αδύναμου κοινωνικού κράτους και πολιτικών απασχόλησης που δεν προωθούν την ανάπτυξη των δεξιοτήτων των εργαζομένων, αφού αναγκάζονται να εργάζονται σε εξαιρετικά επισφαλείς συνθήκες εργασίας για να συμπληρώσουν το εισόδημά τους, αντί -για παράδειγμα- να επανεκπαιδεύονται».
Διαβάστε ακόμη
Τράπεζες: Έξι ερωτήσεις – απαντήσεις για τα… μίνι μορατόρια της κακοκαιρίας Daniel
Στα €276 εκατ. το ύψος της έκτακτης εισφοράς για τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας
Πώς θα δοθεί φέτος το επίδομα θέρμανσης
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ