Αναμόρφωση του πλαισίου εφαρμογής της ψηφιακής κάρτας εξετάζει το υπουργείο Εργασίας εν όψει και της επέκτασής της από τον Σεπτέμβριο στον τουρισμό και τον επισιτισμό, δύο κλάδους που συγκαταλέγονται στους πλέον παραβατικούς στο σύνολο της οικονομίας.
Η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας, που αποτελεί μεγάλο στοίχημα για το υπουργείο Εργασίας, στιγματίστηκε εξαρχής από καθυστερήσεις, τεχνικά προβλήματα και δυσκολία προσαρμογής των επιχειρήσεων, εμπόδια που σταδιακά εξομαλύνονται, με στόχο την καθολική εφαρμογή του μέτρου εντός του 2025 σε όλους τους κλάδους της οικονομίας.
Υπενθυμίζουμε ότι η ψηφιακή κάρτα άρχισε να εφαρμόζεται πριν από δύο χρόνια ξεκινώντας από τις τράπεζες, τα σούπερ μάρκετ και τις εταιρείες security και από φέτος το καλοκαίρι η υποχρεωτική εφαρμογή της επεκτάθηκε στη βιομηχανία και το λιανεμπόριο που αριθμεί περί τους 600.000 εργαζόμενους.
Τον Σεπτέμβριο ξεκινάει η πιλοτική εφαρμογή της σε τουρισμό και επισιτισμό, συμπεριλαμβανομένων των ξενοδοχείων και ευρύτερα των τουριστικών καταλυμάτων, με στόχο τον Ιανουάριο – Φεβρουάριο 2025 να εφαρμοστεί κανονικά στους εν λόγω κλάδους και να επιβάλλονται πρόστιμα στους παραβάτες. Με το χτύπημα της ψηφιακής κάρτας καταγράφεται ο πραγματικός χρόνος εργασίας ώστε οι υπερωρίες να πληρώνονται στο ακέραιο και να αποφεύγονται φαινόμενα υποδηλωμένης αλλά και αδήλωτης εργασίας.
«Αυτή την περίοδο ιχνηλατούμε τις δυσλειτουργίες με στόχο την καλύτερη οριοθέτηση, τη θέσπιση καθαρών κανόνων και την αναβάθμιση του συστήματος», τονίζει ο γενικός γραμματέας Εργασίας Νίκος Μηλαπίδης, ο οποίος ανέλαβε πρόσφατα τη θέση μετά τις αλλαγές των γενικών γραμματέων. «Θα καταθέσουμε προτάσεις για τη βελτίωση της εφαρμογής αυτού του τόσο σημαντικού εργαλείου. Για μας είναι πρόκληση η πιλοτική εφαρμογή της κάρτας από τον Σεπτέμβριο σε τουρισμό και επισιτισμό, καθώς στους κλάδους αυτούς επικρατούν πολλές ιδιαιτερότητες. Δεν πατάς ένα κουμπί και όλα λειτουργούν στην εντέλεια. Δεν θέλουμε να αιφνιδιάσουμε τις επιχειρήσεις. Θέλουμε το όλο εγχείρημα να κυλήσει ομαλά ώστε εντός του 2025 η ψηφιακή κάρτα να εφαρμόζεται στο σύνολο της οικονομίας. Εκτός από τους επιτήδειους που επιχειρούν με κάθε τρόπο να ξεγλιστρήσουν, υπάρχει και μια μερίδα νομοταγών επιχειρηματιών που συναντούν τεχνικές δυσκολίες στην εφαρμογή της κάρτας. Γι’ αυτούς θα οργανώσουμε διαδικτυακά σεμινάρια με τη συμμετοχή του υπουργείου, των λογιστών και των υπευθύνων των επιχειρήσεων προκειμένου να λυθούν οι απορίες και να δοθούν διευκρινίσεις. Επίσης, το υπουργείο θα προχωρήσει σε προσλήψεις για την ενίσχυση του σώματος επιθεωρητών εργασίας, ώστε να γίνονται ακόμα περισσότεροι έλεγχοι».
Τεχνάσματα
Ωστόσο, υπάρχει μερίδα εργοδοτών που απλώς αδιαφορεί για τη χρήση της, παρά τα πρόστιμα των 10.500 ευρώ ανά εργαζόμενο που επιβάλλονται από την Επιθεώρηση Εργασίας, με το σκεπτικό: «Πόσες φορές θα έρθει ο έλεγχος, μία φορά τον χρόνο; Εγώ πιο πολλά κερδίζω επιβάλλοντας στους εργαζόμενους μεγαλύτερο ωράριο χωρίς να πληρώνω τις υπερωρίες».
Και δεν είναι μόνο αυτό. Ανήκουστα είναι και τα τεχνάσματα που χρησιμοποιούν ορισμένοι εργοδότες για να ξεγλιστρήσουν από το δόκανο της ψηφιακής κάρτας και να μην πληρώσουν τον επιπλέον χρόνο εργασίας.
Σύμφωνα με τις καταγγελίες εργαζομένων που συγκέντρωσε η Ομοσπονδία Συλλόγων Εργαζομένων στις Υπηρεσίες και το Εμπόριο, τα κόλπα που εφαρμόζουν οι επιχειρήσεις είναι τα εξής:
- Βαφτίζουν μετόχους σε ΙΚΕ (ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία) τους εργαζόμενους προκειμένου να αποφύγουν τις υποχρεώσεις τους και την ψηφιακή κάρτα.
Δηλαδή ο επιχειρηματίας παραχωρεί εικονικά ένα ποσοστό γύρω στο 1% στον εργαζόμενο, τον οποίο βαφτίζει μέτοχο ή εταίρο, στη συνέχεια τον ασφαλίζει ως μη μισθωτό στον ΕΦΚΑ και… ούτε γάτα ούτε ζημιά. Μ’ αυτό το τέχνασμα οι εργαζόμενοι χάνουν την πρόσβασή τους σε βασικά δικαιώματα όπως η σωστή ασφάλιση, οι υπερωρίες και η προστασία από την απόλυση.
- Αλλο τέχνασμα είναι ότι βαφτίζουν διευθυντικό στέλεχος οποιονδήποτε υπάλληλο (ενδεικτικά, τον υπεύθυνο του τμήματος αλλαντικών) για να μην έχει την υποχρέωση να χτυπά την ψηφιακή κάρτα.
- Εργαζόμενοι που δουλεύουν για λογαριασμό τρίτων εταιρειών (shop in a shop) σε καταστήματα καλλυντικών, εμπορικών κέντρων, spa, κέντρων αισθητικής, αρωματοπωλείων κ.λπ. δεν χτυπάνε ψηφιακή κάρτα εργασίας για τον απλούστατο λόγο ότι ούτε tablet με τη σχετική εφαρμογή δεν τους παρέχουν οι εργοδότες.
- Εταιρείες σούπερ μάρκετ, logistics, πολυκαταστημάτων, που στις αποθήκες τους απασχολούν, παράλληλα με το δικό τους προσωπικό, και προσωπικό εργολάβων, κυρίως μετανάστες, με τις ειδικότητες του «picker» προετοιμασίας παραγγελιών και του φορτοεκφορτωτή, δεν παρέχουν τη δυνατότητα σε αυτή την κατηγορία εργαζομένων να χτυπά συνδεδεμένη με την «Εργάνη» κάρτα εργασίας. Και όπου δίνεται η δυνατότητα αυτή, οι υπερβάσεις του νόμιμου ωραρίου δεν καταγράφονται πουθενά.
- Εργαζόμενοι που πιάνουν δουλειά στις 5 π.μ. έχουν λάβει οδηγίες να χτυπάνε την κάρτα τους στις 6 π.μ. Αυτό γίνεται για να μη φανεί στο σύστημα «Εργάνη» η μία ώρα της νυχτερινής απασχόλησης, που πληρώνεται διαφορετικά.
- Εταιρείες security που αναλαμβάνουν εργολαβίες 24ωρων – επταήμερων εβδομαδιαίων φυλάξεων εγκαταστάσεων και κτιρίων του Δημοσίου και φορέων αυτού συνεχίζουν να εφαρμόζουν 12ωρη απασχόληση των φυλάκων, με την ψηφιακή κάρτα των εργαζομένων να είναι μονίμως «χτυπημένη» σε 8ωρες βάρδιες καθημερινές και όχι Κυριακές και αργίες και πάντα σε ημερήσια βάρδια.
- Συνεργεία καθαρισμού που αναλαμβάνουν εργολαβίες καθαρισμού, τραπεζών, πολυκαταστημάτων, εγκαταστάσεων και κτιρίων του Δημοσίου και φορέων αυτού, με βασική απασχόληση τις νυχτερινές ώρες, όταν οι εγκαταστάσεις δεν λειτουργούν, εμφανίζουν «χτυπημένες» τις ψηφιακές κάρτες του προσωπικού τους μόνο σε ημερήσιες βάρδιες.
- Σε υπαλλήλους ηλεκτρονικών παραγγελιών δόθηκε η εντολή να χτυπάνε την κάρτα τους, ανεξάρτητα από το αν έχουν τελειώσει την παραγγελία τους ή όχι, και να συνεχίζουν την εργασία τους κανονικά.
- Σε οδηγούς ζητήθηκε να μη χτυπάνε καθόλου κάρτα, αφού βρίσκονται εκτός καταστήματος.
Οι έλεγχοι
Και ποια είναι τα αποτελέσματα των ελέγχων της επιθεώρησης εργασίας; Σύμφωνα με την υπουργό Εργασίας Νίκη Κεραμέως, «το πρώτο 7μηνο του 2024 σε σχέση με το ίδιο διάστημα πέρυσι, οι έλεγχοι αυξήθηκαν κατά 7,4%, οι κυρώσεις κατά 17% και τα πρόστιμα κατά 15%, ενώ υπάρχει η συνεχής παρότρυνση προς την Ανεξάρτητη Αρχή της Επιθεώρησης Εργασίας να εντείνει τους ελέγχους».
Ειδικότερα, διεξήχθησαν 44.800 έλεγχοι από τον Ιανουάριο έως τον Ιούλιο του 2024 και έχουν επιβληθεί πάνω από 9.900 κυρώσεις με πρόστιμα που υπερβαίνουν τα 26 εκατ. ευρώ.
Οι παραβάσεις που αφορούν την ψηφιακή κάρτα έρχονται σταθερά στη δεύτερη θέση, με βάση τους ελέγχους, καταγράφοντας ποσοστό 16,07% επί του συνόλου των παραβιάσεων. Μόνο οι παραβάσεις για τους πίνακες προσωπικού ήταν περισσότερες την αντίστοιχη περίοδο. Η ανάλυση των στοιχείων από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας (ΑΑΕΕ) δείχνει ότι σε πρώτη φάση το ποσοστό παραβατικότητας που εντοπίζεται για τη συγκεκριμένη λειτουργία του καινούριου μοντέλου καταγραφής του ωραρίου παγιώνεται κάτω από το 20%, σε σχέση με το σύνολο των παραβάσεων.
Την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουλίου της τρέχουσας χρονιάς, για το πεδίο των εργασιακών σχέσεων, η αδήλωτη εργασία κατέγραψε 717 παραβάσεις, οι πίνακες προσωπικού 2.007, η υπέρβαση χρόνου εργασίας 170, ενώ 1.129 παραβάσεις αφορούσαν την Ψηφιακή Κάρτα. Σε ό,τι αφορά το ύψος των προστίμων που σχετίζονται με το ωράριο απασχόλησης, τα πρόστιμα ανήλθαν σε 16.175.850 ευρώ, δηλαδή στο 72,45% του συνόλου των προστίμων.
Διαβάστε ακόμη
Μητσοτάκης: Η στρατηγική χάραξη με ορίζοντα τις εκλογές του 2027 στη συνέντευξη Τύπου της ΔΕΘ
ΔΕΘ: 3Χ3 νέα μέτρα για ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ΕΣΥ
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ