«Ανάσα» σε χιλιάδες οφειλέτες αναμένεται να δώσει η ρύθμιση για τη δεκαετή παραγραφή και τον διακανονισμό των οφειλών προς τα Ταμεία σε 24 δόσεις αντί για 12 που ισχύει σήμερα.
Η ρύθμιση θα αποτελέσει τον βασικό άξονα του μίνι ασφαλιστικού νομοσχεδίου που θα πάρει τον Σεπτέμβριο τον δρόμο για τη Βουλή. Οι υπόλοιπες διατάξεις θα αφορούν οργανωτικά θέματα των πρώην Ταμείων του ΕΦΚΑ καθώς και του ΤΕΚΑ (Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης).
Ωστόσο, το υπουργείο Εργασίας προβληματίζεται αν θα εντάξει στο εν λόγω νομοσχέδιο δύο ακόμα διατάξεις ή θα τις προωθήσει εν ευθέτω χρόνω καθώς δεν έχουν ακόμα ωριμάσει οι αποφάσεις. Πρόκειται α) για τη δικαιότερη επιβολή «πέναλτι» στους εργαζόμενους συνταξιούχους ανάλογα με τον χρόνο απασχόλησής τους και β) για την πρόωρη συνταξιοδότηση δημοσίων υπαλλήλων, κυρίως εκπαιδευτικών, μετά τη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (ΝΣΚ), σύμφωνα με την οποία οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν μπορούν να βγουν με μειωμένη σύνταξη πριν από την ηλικία των 62 ετών.
Αναλυτικά, το μίνι ασφαλιστικό που θα παρουσιαστεί στο Υπουργικό Συμβούλιο τέλος Αυγούστου προβλέπει νέα πάγια ρύθμιση οφειλών προς τα Ταμεία (που ακολουθεί το μοντέλο της ρύθμισης της ΑΑΔΕ) σε 24 δόσεις, αντί για 12 που ισχύει σήμερα.
Εκτός από τις 24 δόσεις, θα προβλέπονται και 48 δόσεις μόνο στην περίπτωση που η οφειλή-πρόστιμο καταλογίστηκε από τη Διοίκηση μετά από καταγγελία ή επιτόπιο έλεγχο.
Με την ίδια ρύθμιση παρέχεται η δυνατότητα δεκαετούς παραγραφής των οφειλών (από 20 χρόνια που είναι σήμερα στα περισσότερα πρώην Ταμεία) κυρίως για την περίοδο 2006-2011 με 2012. Δηλαδή στην πράξη το ΚΕΑΟ διαγράφει χρέη που εκκρεμούν από το 2011-2012 και πίσω.
Τα εν λόγω χρέη δεν έχουν βεβαιωθεί εγκαίρως από το αρμόδιο ασφαλιστικό Ταμείο εντός 10ετίας ή/και δεν έχουν ασκηθεί εγκαίρως διακοπτικά της παραγραφής μέτρα, όπως είναι τα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης (πλειστηριασμοί κ.λπ).
Το «κλειδί» είναι να έχει παρέλθει 10ετία πριν από τη βεβαίωση της οφειλής ή στη συνέχεια μέχρι την ενεργοποίηση των αναγκαστικών μέτρων. Η 10ετία παραγραφής ξαναρχίζει και μετρά μετά από κάθε διακοπτική κίνηση της Διοίκησης (βεβαίωση, αναγκαστικά μέτρα κ.λπ.).
Για παράδειγμα, μια οφειλή ύψους 5.000 ευρώ μπορεί να δημιουργήθηκε το 2006 αλλά δεν έχει βεβαιωθεί έως το 2012, οπότε και διαγράφεται.
Η διαδικασία αντανακλά τις καθυστερήσεις των περασμένων ετών καθώς σήμερα ο καταλογισμός των οφειλών στα περισσότερα πρώην Ταμεία που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ γίνεται μέσα σε λίγους μήνες από τη δημιουργία τους και σε καμία περίπτωση δεν ξεπερνά τη 10ετία.
Η 10ετής παραγραφή
Ποιοι ωφελούνται από την παραγραφή και ποιοι όχι: Η αξιοποίηση της παραγραφής αποτελεί χρυσή ευκαιρία για τους ελεύθερους επαγγελματίες προκειμένου να περιοριστεί η οφειλή τους. Την ίδια ώρα όμως θα μειωθεί και ο χρόνος ασφάλισής τους, με αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις να μη συγκεντρώνουν τον απαραίτητο χρόνο ασφάλισης για τη συνταξιοδότησή τους. Ετσι, οι ελεύθεροι επαγγελματίες που θέλουν να συνταξιοδοτηθούν στα 62 με 40ετία θα είναι δύσκολο να συμπληρώσουν τον απαιτούμενο χρόνο, αν διαγράψουν 10 χρόνια ασφάλισης.
Αντίθετα, όσοι θέλουν να συνταξιοδοτηθούν στα 67 που ο απαιτούμενος ελάχιστος χρόνος ασφάλισης για συνταξιοδότηση είναι 15 έως 20 έτη μπορούν σε σημαντικό βαθμό να αξιοποιήσουν τη νέα νομοθετική ρύθμιση.
Για παράδειγμα, ελεύθερος επαγγελματίας που οφείλει 58.000 ευρώ πριν από το 2011, αξιοποιεί την παραγραφή της οφειλής 6 ετών (που αντιστοιχεί σε 36.000 ευρώ), με αποτέλεσμα το χρέος του να μειωθεί στα 22.000 ευρώ. Αν πληρώσει εφάπαξ 2.000 ευρώ και το χρέος μειωθεί στα 20.000, θα μπορέσει να προχωρήσει η διαδικασία συνταξιοδότησής του. Υπενθυμίζουμε ότι, σύμφωνα με τον νόμο, οι αιτήσεις συνταξιοδότησης «παγώνουν» όταν οι οφειλές υπερβαίνουν τα 20.000 ευρώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τα 6.000 για τους αγρότες.
Πάγια ρύθμιση σε 24 δόσεις
Ο διπλασιασμός των δόσεων θα ωφελήσει α) περίπου 95.000 οφειλέτες, οι οποίοι, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΑΟ στο α’ τρίμηνο του 2022, ήταν ενταγμένοι στις 12 δόσεις καθώς θα τους μειώσει το ποσό της μηνιαίας δόσης και β) περίπου 90.000 οι οποίοι έχασαν την πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων το α’ τρίμηνο του 2022.
Για παράδειγμα, ένας ελεύθερος επαγγελματίας που έχει χρέη ύψους 10.000 ευρώ, με την πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων θα πρέπει να πληρώνει μηνιαίως 833 ευρώ, επιβάρυνση που θεωρείται μεγάλη αν αναλογιστεί κανείς ότι για να παραμείνει ενεργή η ρύθμισή του θα πρέπει να καταβάλλει ανελλιπώς και την τρέχουσα μηνιαία εισφορά.
Με την ευνοϊκότερη ρύθμιση των 24 δόσεων η μηνιαία δόση του θα μειωθεί στα 414 ευρώ.
Βεβαίως στη ρύθμιση μπορούν να ενταχθούν και οι υπόλοιποι «αρρύθμιστοι» οφειλέτες των Ταμείων.
Σημειώνουμε ότι από τα 2 εκατομμύρια των οφειλετών έχουν ρυθμίσει τα χρέη τους λιγότεροι από τους μισούς (863.033). Επίσης, το 90,47% των οφειλετών (2.192.524 οφειλέτες) έχει οφειλή έως 30.000 ευρώ.
■ H υπαγωγή στη ρύθμιση για οφειλές άνω των 5.000 ευρώ γίνεται μόνο εφόσον οι ενδιαφερόμενοι αποδεικνύουν ότι μπορούν να ανταποκριθούν στο ύψος της μηνιαίας δόσης και εφόσον προσκομίσουν τα απαραίτητα στοιχεία που αποδεικνύουν την αδυναμία εξόφλησης των οφειλών τους τη δεδομένη χρονική στιγμή, περιλαμβανομένων λεπτομερών πληροφοριών σχετικά με το εισόδημά τους, τα χρηματικά διαθέσιμά τους, την ακίνητη περιουσία τους και το σύνολο των οφειλών τους.
■ Για οφειλές από 5.000 ευρώ έως 50.000 ευρώ κρίνεται από τον οικείο φορέα κοινωνικής ασφάλισης η αδυναμία εξόφλησης της οφειλής τη δεδομένη χρονική στιγμή, καθώς και η βιωσιμότητα του διακανονισμού.
■ Για οφειλές άνω των 50.000 ευρώ ο οφειλέτης πρέπει επιπλέον να προσκομίζει βεβαίωση από ανεξάρτητο τρίτο φορέα περί της ορθότητας των οικονομικών στοιχείων, καθώς και δικαιολογητικά τα οποία να αποδεικνύουν την αδυναμία εξόφλησης της οφειλής τη δεδομένη χρονική στιγμή και τη βιωσιμότητα του διακανονισμού, με δαπάνες που βαραίνουν τον ίδιο.
■ Για οφειλές άνω των 150.000 ευρώ ο οφειλέτης υποχρεούται πλέον των ανωτέρω να προβεί στην παροχή εγγυήσεων ή εμπράγματων εξασφαλίσεων ίσης αξίας με τη συνολική οφειλή. Η αξία της εξασφάλισης θα καθοριστεί από τον τρίτο εκτιμητή. Απαραίτητη προϋπόθεση για την υπαγωγή σε ρύθμιση είναι να έχουν υποβληθεί οι εκ του νόμου προβλεπόμενες δηλώσεις ασφάλισης για τα τελευταία 5 έτη.
Διαβάστε ακόμη:
Υποκλοπές: Η κυβέρνηση δεσμεύεται για άπλετο φως στην υπόθεση – Παρέμβαση Μητσοτάκη τη Δευτέρα
Ντράγκι: Η πολιτική πτώση του άνδρα που έσωσε το ευρώ όχι όμως και την οικονομία της Ιταλίας
Σούπερ μάρκετ: Οι μεγάλες αλυσίδες δίνουν τώρα τη «μάχη των νησιών»