«Επιστροφή στο μέλλον» με καλύτερους μισθούς και δουλειές για τους νέους είναι η προτεραιότητα της κυβέρνησης για το 2022. Η χρονιά κάνει ποδαρικό με αυξήσεις μισθών και λιγότερους φόρους ειδικά στο εισόδημα των εργαζόμενων νέων, στοιχεία που θα αποτελέσουν τον καταλύτη για βαθιές αλλαγές, καθώς στόχος του πρωθυπουργού και του οικονομικού επιτελείου είναι εφέτος η χώρα να επιστρέψει… στο 2009! Και για πρώτη φορά μετά από 12 και πλέον χρόνια -αφήνοντας πίσω πανδημία και μνημόνια- η ανεργία των νέων ηλικίας 15-24 ετών να πέσει ξανά κάτω από 30%.
Για το 2022 προβλέπονται σαρωτικές αλλαγές στην οικονομία, στην απασχόληση και την επαγγελματική κατάρτιση των νέων. Κυβέρνηση και αγορά «πιέζουν» προς τη δημιουργία πολλών νέων εργαζομένων και σε πολλές ειδικότητες.
Για το επόμενο διάστημα, το σχέδιο για μείωση της -ντροπιαστικά υψηλής- ανεργίας των νέων στη χώρα μας θα συνοδεύεται από αυξήσεις μισθών – και όχι μειώσεις όπως την περασμένη δεκαετία. Οι αλλαγές θα ακολουθήσουν αντίθετη πορεία και, όπως λένε στενοί συνεργάτες και συνομιλητές του πρωθυπουργού, «το πρόβλημα θα είναι να μη βρίσκουμε “έτοιμους” εργαζόμενους που χρειάζεται η αγορά»!
Τι αλλάζει άμεσα…
Με τη νέα χρονιά ξεκίνησαν οι πρώτες αλλαγές: αύξηση 2% ή 13 ευρώ τον μήνα στον βασικό μισθό από 1/1/2022 (και αναμένονται άλλα 15 περίπου την άνοιξη ή ως τα μέσα της χρονιάς), μείωση στους λογαριασμούς κινητής τηλεφωνίας για νέους 15-29 ετών κατά 5-10 ευρώ τουλάχιστον κάθε μήνα, αλλά και διατήρηση 10%-20% πιο χαμηλών τιμών (λόγω μειωμένου ΦΠΑ) για τα γυμναστήρια, το σινεμά ή τον καφέ που θέλει να απολαύσει ο νέος εργαζόμενος.
Είναι απλώς η αρχή για κάτι καλύτερο, πέρα από όσα αφήνει πίσω της η πανδημία. Τις επόμενες ημέρες, τα νερά στην αγορά θα ταράξουν οι πρώτες δράσεις που θα ανακοινωθούν μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, δίνοντας άμεσα κατεύθυνση για επενδύσεις και δουλειές σε νέες δεξιότητες.
Για παράδειγμα:
■ Οι «πράσινες» δράσεις για κτίρια ή κατοικίες (εξοικονόμηση ενέργειας, ρεύματος, ψύξης, νερού κ.λπ.) θα δώσουν ώθηση και δουλειά άμεσα σε τεχνικά επαγγέλματα.
■ Αλλα προγράμματα και μεταρρυθμίσεις όπως η αποϊδρυματοποίηση ή η προώθηση της σωματικής άσκησης, της υγιεινής διατροφής, των διαγνωστικών εξετάσεων κ.λπ. θα αυξήσουν για δεκαετίες τη ζήτηση για νέους σε επαγγέλματα υγείας – και όχι μόνο!
Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση αναμορφώνει άμεσα το πλαίσιο για διασύνδεση της αγοράς με την κατάρτιση και την εργασία με νέα μέτρα στήριξης, παροχές αλλά και υποχρεώσεις.
Μέσα στον Ιανουάριο αλλάζουν όλα:
■ Στην επαγγελματική κατάρτιση: ειδική επιτροπή θα μελετά πού υπάρχουν ελλείψεις στο εργατικό δυναμικό για να συστήνονται αντίστοιχα προγράμματα. Επιπλέον, επιβάλλεται η αξιολόγηση σε όλους τους φορείς κατάρτισης για να πάψουν τα κακής ποιότητας προγράμματα (επιπέδου «σκόιλ ελικικού») για τα οποία επί δεκαετίες δαπανήθηκαν κονδύλια δισεκατομμυρίων, χωρίς όμως αντίστοιχα οφέλη – πέραν της επιδότησης για τους νέους που συμμετέχουν.
■ Στην κάλυψη ανεργίας: τις επόμενες μέρες θα ανακοινωθούν νέου τύπου «εντατικά» προγράμματα κατάρτισης ανέργων, με υποχρέωση συμμετοχής που δεν θα αφήνει περιθώρια σε όσους έχουν κρυφή απασχόληση να τα παρακολουθούν, αλλά και αναμόρφωση του επιδόματος ανεργίας ώστε εάν προσφερθούν τρεις διαφορετικές θέσεις εργασίας στον δικαιούχο και δεν τις αποδεχθεί, η παροχή θα διακόπτεται.
■ Στην Ασφάλιση: το νέο κεφαλαιοποιητικό σύστημα Επικουρικής Ασφάλισης (στα πρότυπα χωρών όπως η Σουηδία) φιλοδοξεί να δώσει κίνητρο και στόχο στους νέους που πιάνουν σήμερα για πρώτη φορά δουλειά στη ζωή τους, να χτίσουν ένα καλύτερο ασφαλιστικό μέλλον για τους ίδιους, αλλά και να συμβάλουν μέσω των εισφορών τους στην αναθέρμανση της οικονομίας, αφήνοντας κατά μέρος τη δυστοπία των συντάξεων, τα ελλείμματα του ασφαλιστικού και τη σκληρή λιτότητα που συνεπάγεται η αναλογία 1:1 μεταξύ εργαζομένων – συνταξιούχων.
Ολα για τους νέους
Το 2022 μπορεί να αποδειχθεί «η χρονιά των νέων», αν τελικώς επιστρέψει το αίσθημα ασφάλειας για σταθερά ανοδική πορεία της οικονομίας, με πολλές και καλύτερες ευκαιρίες εργασίας.
Το 2019 η ανεργία των νέων υποχώρησε κάτω από 40%, η μείωση ανακόπηκε το 2020 λόγω παγκόσμιας ύφεσης, αλλά συνεχίστηκε και πάλι το 2021.
Το πιο δύσκολο κομμάτι της διαδρομής (παρότι «κατηφορικής») είναι μπροστά μας, όπως λένε οι άνθρωποι του οικονομικού επιτελείου, «όταν ο δείκτης ανεργίας των νέων 15-24 πέσει κάτω από 30%» και θα πλησιάζει να συναντήσει ποσοστά 22%-27% όπου κυμαινόταν στις «καλές εποχές» (2004-2009 για τις οποίες υπάρχουν άμεσα συγκρίσιμα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ).
Στην κυβέρνηση αισιοδοξούν ότι φέτος θα υπάρξουν πρωτοφανή νέα δεδομένα στην αγορά, τα οποία θα επιτρέψουν στις επιχειρήσεις να κάνουν μεγάλα σχέδια για τους εργαζομένους τους – και στους νέους τα δικά τους για το μέλλον τους.
Ως τέτοια, αναφέρουν και τα εξής:
■ Η αγορά ξεπαγώνει μετά τα πολύμηνα lockdown, η ανεργία έχει πέσει ήδη στο 13,3% (Οκτώβριος 2021) και για πρώτη φορά μετά από πάρα πολλά χρόνια καταγράφονται ελλείψεις εργατικού δυναμικού σε συγκεκριμένους τομείς: π.χ. στην εστίαση, σε τεχνικά επαγγέλματα, στην πληροφορική. Ακόμα και για μεγάλα έργα όπως η επένδυση στο Ελληνικό υπάρχει προβληματισμός αν υπάρχουν διαθέσιμοι όσοι εργάτες, τεχνίτες, μηχανικοί ή αρχιτέκτονες απαιτούνται.
■ Αυτή τη δομική αλλαγή στην αγορά εργασίας πολλοί εργοδότες δεν την έχουν αποδεχθεί ως τώρα. Και ενώ διαμαρτύρονται ήδη από πέρσι ότι δεν βρίσκουν προσωπικό για να ανταπεξέλθουν στις λειτουργίες της επιχείρησής τους, δεν έκαναν ακόμα το αναμενόμενο βήμα, να αυξήσουν τους μισθούς για να προσελκύσουν εργαζομένους. Στο Μέγαρο Μαξίμου και στο υπουργείο Οικονομικών πιστεύουν ακράδαντα ότι αυτό θα το δούμε να συμβαίνει το 2022, καθώς η «διπλή» αύξηση του κατώτατου μισθού στο α’ εξάμηνο έρχεται να «ζεστάνει» τις διεργασίες αυτές στις επιχειρήσεις.
■ Μπαίνει έτσι για πρώτη φορά η Ελλάδα το 2022 σε έναν «ενάρετο κύκλο» αυξήσεων των μισθών και της οικονομίας. Και πριν από τα μνημόνια ακόμα, η Ελλάδα δεν είχε ζήσει την οικονομική «κανονικότητα» εργασιών, τιμών και αμοιβών (με αυξήσεις της τάξης του 2% ετησίως) καθώς πριν από την «ευμάρεια» για την εισαγωγή του ευρώ και την απώλεια ανταγωνιστικότητας που βίωσε η χώρα, είχαν προηγηθεί δεκαετίες με διψήφια ποσοστά πληθωρισμού.
Η προσαρμογή δεν γίνεται άμεσα αντιληπτή από όλους, ειδικά από τους μέσης ηλικίας εργαζομένους που μετεωρίζονται ανάμεσα στο πριν που ήξεραν και το μέλλον που έρχεται. Αλλά μέσα στη χρονιά όλο και περισσότερες επιχειρήσεις και εργαζόμενοι -ιδίως νέοι- θα βρίσκουν χώρο στη νέα οικονομική πραγματικότητα για να προχωρήσουν.
■ Το πρόγραμμα «Πρώτο ένσημο» για το 2022 με «μπόνους» από το κράτος 600 ευρώ για τον εργοδότη και 600 για τον εργαζόμενο θα δώσει ένα επιπλέον έναυσμα για να βρουν για πρώτη φορά δουλειά περισσότεροι από 100.000 νέοι 18-19 ετών.
Διαβάστε ακόμη
H πριγκίπισσα – εγγονή του Ανιέλι της Fiat και η σχέση της με τον Ρενιέ του Μονακό
Raxevsky: Το «story επιβίωσης» και η επόμενη ημέρα
Λιγότερα σπίτια, ακριβότερες τιμές, χαμηλή ζήτηση στα Airbnb (πίνακες)