Εξοργισμένος φαίνεται πως είναι ο πρόεδρος της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, με την απόφαση εταιρείας με έδρα το Χονγκ Κονγκ να πουλήσει λιμάνια της Διώρυγας του Παναμά σε ομάδα επενδυτών υπό αμερικανική ηγεσία. Το βασικό ζήτημα σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν το θέμα είναι ότι η συμφωνία πραγματοποιήθηκε χωρίς να έχει προηγηθεί έγκριση του Πεκίνου.
Σύμφωνα με πληροφορίες από κύκλους κοντά στη λήψη αποφάσεων στο Πεκίνο, η κινεζική ηγεσία σχεδίαζε να χρησιμοποιήσει το ζήτημα του Παναμά ως διαπραγματευτικό χαρτί στις συνομιλίες με τη διοίκηση Τραμπ. Ωστόσο, η ξαφνική εξέλιξη ανέτρεψε τους σχεδιασμούς του Σι, μεταδίδει η Wall Street Journal.
Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος από την πρώτη στιγμή της διακυβέρνησής του είχε δηλώσει ότι οι ΗΠΑ πρέπει να επανακτήσουν τον έλεγχο της Διώρυγας του Παναμά, πανηγύρισε με τη συμφωνία παρουσιάζοντάς την ως πλήγμα για τα κινεζικά συμφέροντα στη Λατινική Αμερική.
Η αντίδραση του Σι δείχνει ότι και εκείνος θεωρεί την περιοχή ως στρατηγικό σημείο ανταγωνισμού μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ και δεν επιθυμεί να εμφανιστεί ως ο ηττημένος. Η κινεζική κυβέρνηση δημοσίευσε άρθρο στο οποίο περιγράφεται η συμφωνία ως «προδοσία του κινεζικού λαού».
Η συμφωνία και η εξέλιξή της
Όπως φάνηκε από τη συμφωνία που ανακοινώθηκε στις 4 Μαρτίου, ο όμιλος CK Hutchison, που ιδρύθηκε από τον 96χρονο δισεκατομμυριούχο του Χονγκ Κονγκ, Λι Κα-Σινγκ, πρόκειται να πουλήσει τα διεθνή του λιμενικά περιουσιακά στοιχεία σε ομάδα επενδυτών με επικεφαλής την αμερικανική εταιρεία διαχείρισης κεφαλαίων BlackRock, έναντι 22,8 δισ. δολαρίων.
Στη συμφωνία περιλαμβάνεται η πλειοψηφική ιδιοκτησία και επιχειρησιακός έλεγχος δύο λιμανιών στις δύο άκρες της Διώρυγας του Παναμά, γεγονός που εντείνει την ανησυχία του Πεκίνου.
Στο Πεκίνο, κινεζικές αρχές όπως η Υπηρεσία Κρατικής Ρύθμισης της Αγοράς και το Υπουργείο Εμπορίου έχουν λάβει οδηγίες να εξετάσουν τη συμφωνία και να διερευνήσουν τρόπους με τους οποίους το Πεκίνο μπορεί να παρέμβει, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν την υπόθεση.
Ωστόσο, η κινεζική κυβέρνηση έχει περιορισμένα νομικά περιθώρια για να εμποδίσει τη συναλλαγή, καθώς όλα τα περιουσιακά στοιχεία που μεταβιβάζονται βρίσκονται εκτός της ηπειρωτικής Κίνας και του Χονγκ Κονγκ.
Ο διπλωματικός γρίφος του Σι
Η υπόθεση φέρνει τον Σι σε δύσκολη θέση. Από τη μία πλευρά, το Πεκίνο πρέπει να εκφράσει την έντονη δυσαρέσκειά του για την απόφαση της CK Hutchison, καθώς η κίνηση πραγματοποιήθηκε χωρίς ειδοποίηση, γεγονός που θεωρείται πλήγμα στην ισχυρή εικόνα του Κινέζου ηγέτη. Από την άλλη, μια επιθετική αντίδραση ενδέχεται να κλιμακώσει τις ήδη τεταμένες σχέσεις με την Ουάσινγκτον, ειδικά σε μια περίοδο που η Κίνα προσπαθεί να διαχειριστεί τις οικονομικές επιπτώσεις των νέων δασμών που έχει επιβάλει η κυβέρνηση Τραμπ.
Την περασμένη εβδομάδα, το Πεκίνο απέστειλε χαμηλόβαθμη αντιπροσωπεία στον Παναμά με σκοπό την ενίσχυση των διπλωματικών σχέσεων, κίνηση που ερμηνεύεται ως ένδειξη των περιορισμένων επιλογών της Κίνας.
«Το Πεκίνο γνωρίζει ότι δεν βρίσκεται σε ισχυρή θέση αυτή τη στιγμή, γι’ αυτό έστειλε μια χαμηλόβαθμη αποστολή στον Παναμά», δήλωσε άτομο με γνώση του θέματος.
Ο Τραμπ εκμεταλλεύτηκε τη συμφωνία, παρουσιάζοντάς τη ως θρίαμβο της Αμερικής απέναντι στην Κίνα. Σε ομιλία του στο Κογκρέσο, λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας, δήλωσε: «Η κυβέρνησή μου θα ανακτήσει τον έλεγχο της Διώρυγας του Παναμά – και ήδη ξεκινήσαμε αυτή τη διαδικασία».
Ο αντίκτυπος της συμφωνίας
Η συμφωνία ύψους 22,8 δισ. δολαρίων δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί. Οι εταιρείες που συμμετέχουν αναμένουν να υπογράψουν τα τελικά έγγραφα έως τις 2 Απριλίου, ενώ απαιτείται η έγκριση από ρυθμιστικές αρχές.
Το Πεκίνο ανησυχεί ότι η αλλαγή ελέγχου στα λιμάνια του Παναμά θα μπορούσε να επιφέρει νέους περιορισμούς στα κινεζικά πλοία. Η κινεζική εφημερίδα Τα Κουνγκ Πάο, που πρόσκειται στο Πεκίνο, προειδοποίησε ότι η μεταβίβαση της διαχείρισης των λιμανιών σε αμερικανικά συμφέροντα μπορεί να οδηγήσει σε κυρώσεις και πρόσθετες χρεώσεις για τα κινεζικά πλοία.
Η ίδια εφημερίδα δημοσίευσε σχόλιο στο οποίο χαρακτήριζε τη συμφωνία «προδοσία και πώληση του κινεζικού λαού», άρθρο που στη συνέχεια αναδημοσιεύθηκε από επίσημα κυβερνητικά μέσα ενημέρωσης, δείχνοντας ότι αντιπροσωπεύει την επίσημη θέση του Πεκίνου.
Από τότε που δημοσιεύτηκε το άρθρο, η μετοχή της CK Hutchison στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ έχει σημειώσει πτώση 8,5%, παρά το γεγονός ότι αρχικά είχε εκτοξευθεί μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας.
Το επιχείρημα της Κίνας, ότι η αμερικανική κυριαρχία στα λιμάνια του Παναμά απειλεί τα κινεζικά συμφέροντα, αντανακλά το αφήγημα του Τραμπ, ο οποίος υποστήριξε ότι η κινεζική παρουσία εκεί θα μπορούσε να περιορίσει τη διέλευση αμερικανικών πλοίων. Το 2023, οι κινεζικοί τερματικοί σταθμοί στη Διώρυγα του Παναμά διαχειρίστηκαν το 40% των εμπορευματοκιβωτίων που πέρασαν από τη θαλάσσια οδό.
Οι αρχές του Παναμά διαβεβαιώνουν ότι η διαχείριση της Διώρυγας παραμένει ουδέτερη και ότι οι κινεζικές εγκαταστάσεις δεν συνιστούν στρατιωτική απειλή.
Σύμφωνα με οικονομικά στοιχεία της CK Hutchison, τα έσοδά της από την Κίνα και το Χονγκ Κονγκ έχουν μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, από 26% το 2015 σε μόλις 12% τον Ιούνιο του 2024.
Διαβάστε ακόμη
Wood & Company: H ειρήνη στην Ουκρανία θα δώσει ώθηση σε ΧΑ και οικονομία (πίνακες)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα