Η Περιφερειακή Ολοκληρωμένη Οικονομική Εταιρική Σχέση (Regional Comprehensive Economic Partnership, RCEP), η μεγαλύτερη δηλαδή εμπορική συνεργασία παγκοσμίως απευθύνεται σε μια αγορά 2,2 δισεκατομμυρίων ανθρώπων και με παγκόσμια παραγωγή 26,2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Πρόκειται για συμφωνία μεγαλύτερη από την αντίστοιχη μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών-Μεξικού-Καναδά (USMCA) και Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η 10μελής Ένωση Εθνών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN), όπως επισημαίνει το CNBC, προχώρησε στην υπογραφή της συμφωνίας αυτής με τους κορυφαίους εμπορικούς εταίρους της περιοχής, την Κίνα, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία.
Η ASEAN αποτελείται από χώρες όπως η Ινδονησία, Ταϊλάνδη, Σιγκαπούρη, Μαλαισία, Φιλιππίνες, Βιετνάμ, Μπρουνέι, Καμπότζη, Μιανμάρ – πρώην Βιρμανία και Λάος.
Οι αναλυτές ωστόσο αναφέρουν ότι τα οικονομικά οφέλη της RCEP δεν είναι τόσο σημαντικά και θα χρειαστούν χρόνια προκειμένου να φανούν τα αποτελέσματά της. Πρόκειται πάντως για γεωπολιτική νίκη της Κίνας σε μια περιοχή που εξαιτίας της εξωτερικής πολιτικής που υιοθέτησε ο Τραμπ, η Αμερική φαίνεται να έχει χάσει την δύναμή της.
Βέβαια αναμένεται να δούμε αν ο Μπάιντεν θα ακολουθήσει την ίδια εξωτερική πολιτική ή σε αντίθεση με τον προκάτοχό του θα επιδιώξει να υπογράψει νέες μεγάλες εμπορικές συμφωνίες με χώρες της περιοχής – σε μια προσπάθεια αναθέρμανσης των μεταξύ τους σχέσεων.
Για θρίαμβο και μια πολύ σημαντική διπλωματική επιτυχία της Κίνας κάνουν λόγο αναλυτές της Citi Research σε έκθεση που δημοσιεύθηκε την Κυριακή.
Εξηγούν ότι η μεγάλη αυτή εμπορική συμφωνία φανερώνει πολλά σε μια εποχή με φόντο την τεταμένη σχέση ΗΠΑ- Κίνας και των ολοένα και αυξανόμενων ανησυχιών για απο- παγκοσμιοποίηση:
- Η Ανατολική Ασία δεν απορρίπτει συνεργασίες και αναγνωρίζει τα οικονομικά οφέλη μιας βαθύτερης εμπορικής συμφωνίας- ενοποίησης
- Μειώνει την αντίληψη ότι η Κίνα στρέφεται όλο και πιο εσωτερικά με τη «στρατηγική διπλής κυκλοφορίας», η οποία δίνει έμφαση στην εγχώρια αγορά της
- Σε ότι έχει να κάνει με την οικονομική πολιτική, οι χώρες της Ασίας- Ειρηνικού δεν επιθυμούν να επιλέγουν ανάμεσα σε ΗΠΑ- Κίνα. Αυτό ισχύει ακόμη και για χώρες που έχουν ήδη ισχυρές συμμαχίες με τις ΗΠΑ, όπως η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα.
Τα οφέλη της RCEP
Η RCEP παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Νοέμβριο του 2012, σε μια περίοδο όπου είχαν ήδη αρχίσει οι συζητήσεις για μία ακόμη σημαντική εμπορική συμφωνία, την εταιρική σχέση Trans-Pacific (TPP) υπό την κυβέρνηση Ομπάμα.
Δεδομένης της απουσίας της Κίνας στη TPP, πολλοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι η RCEP είναι μια προσπάθεια της Κίνας να αντισταθμίσει την επιρροή της Αμερικής στην συγκεκριμένη περιοχή – παρόλο που οι διαπραγματεύσεις της RCEP ήταν υπό την ηγεσία της ASEAN.
Ο Τραμπ το 2017 ανακοίνωσε την αποχώρηση των ΗΠΑ από την TPΡ προχωρώντας στην επιβολή τιμωρητικών φόρων σε αρκετούς εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ υποστηρίζοντας ότι εφάρμοσαν αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Οι υπόλοιπες 11 χώρες που συμμετείχαν στην TPP συνέχισαν τις διαπραγματεύσεις υπογράφοντας τελικά τη Συνολική και Προοδευτική Συμφωνία για τη Συνεργασία μεταξύ του Ειρηνικού (CPTPP) το 2018.
Οι αναλυτές σημειώνουν ότι η RCEP είναι μια ασθενέστερη εμπορική συμφωνία σε σύγκριση με τη CPTPP. «Οι δασμοί μεταξύ πολλών χωρών μελών της RCEP είναι ήδη χαμηλοί, δεδομένου ότι υφίστανται διμερείς ή μικρότερες πολυμερείς εμπορικές συμφωνίες μεταξύ τους, επομένως τα άμεσα οικονομικά οφέλη είναι περιορισμένα» αναφέρουν.
«Για παράδειγμα, περισσότερο από το 70% των συναλλαγών μεταξύ των 10 χωρών της ASEAN πραγματοποιούνται με μηδενικούς δασμούς» σημειώνει ο οικονομικός αναλυτής Gareth Leather.
«Πρόσθετες μειώσεις δασμών στο πλαίσιο του RCEP θα τεθούν σε ισχύ μόνο σταδιακά και θα χρειαστούν χρόνια προτού η συνθήκη τεθεί σε πλήρη λειτουργία», συμπλήρωσε.
«Όμως, η μεγάλη αυτή εμπορική συμφωνία θέτει τα θεμέλια για μια βαθύτερη συνεργασία μεταξύ των χωρών μελών στο μέλλον, ειδικά μεταξύ εκείνων που δεν συνδέονται με διμερείς εμπορικές συμφωνίες» δήλωσε ο Simon Baptist, επικεφαλής οικονομολόγος της συμβουλευτικής μονάδας The Economist Intelligence Unit.
Για πρώτη φορά, η Κίνα και η Ιαπωνία προχωρούν σε μια διμερή συμφωνία, πετυχαίνοντας ένα ιστορικό επίτευγμα καθώς φαίνεται πως είναι η πρώτη φορά που οι αντίπαλες δυνάμεις της ανατολικής Ασίας – Κίνα, Ιαπωνία και Νότια Κορέα – συμμετέχουν όλες μαζί σε συμφωνία ελεύθερου εμπορίου.
Θα επιστρέψει η Ινδία;
Η Ινδία, η οποία συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις της RCEP από την αρχή, αποσύρθηκε από τη συνεργασία πέρυσι. Μεταξύ των ανησυχιών της χώρας είναι ότι η συμφωνία θα οδηγήσει σε μια πλημμύρα φθηνών κινεζικών εισαγωγών που θα πλήξουν τους Ινδούς κατασκευαστές.
Η συμφωνία της RCEP που υπογράφηκε το Σαββατοκύριακο κράτησε την πόρτα ανοιχτή για πιθανή επιστροφή της Ινδίας. Ορισμένες χώρες μέλη, όπως η Ιαπωνία, θεώρησαν την παρουσία της Ινδίας σημαντική για την αντιμετώπιση του οικονομικού βάρους της Κίνας.
Αλλά «οι συγκρούσεις στα Ιμαλάια έκτοτε κάνουν την υπογραφή μιας συμφωνίας που περιλαμβάνει την Κίνα ακόμη πιο δύσκολη», δήλωσε ο Leather. Αναφερόταν σε αψιμαχίες στα σύνορα Ινδίας-Κίνας που φέρεται να σκότωσαν τουλάχιστον 20 Ινδούς στρατιώτες και τουλάχιστον 40 Κινέζους πωλητές.
Αναλυτές της Citi Research σχολιάζουν ότι η Ινδία είναι ένας από τους μεγαλύτερους χαμένους της RCEP. Η Ινδία θα μπορούσε να έχει κερδίσει 1,1 ποσοστιαίες μονάδες στο πραγματικό ΑΕΠ έως το 2030 εάν δεν είχε αποχωρήσει.
«Ωστόσο, ο αποκλεισμός της θα καταστήσει την Ινδία λιγότερο ελκυστική ως εναλλακτική βάση παραγωγής έναντι του ASEAN», ανέφεραν οι αναλυτές της Citi.
Ακόμα κι αν η Ινδία δεν επιστρέψει στη συμφωνία, οι τρέχουσες 15 συμμετέχουσες οικονομίες της RCEP θα αυξηθούν και θα αντιστοιχούν στο 50% της παγκόσμιας παραγωγής έως το 2030, σύμφωνα με έκθεση της HSBC.
«Από μια παγκόσμια οπτική, η συμφωνία της RCEP, σηματοδοτεί ότι η Ασία συνεχίζει να προχωρά στην απελευθέρωση του εμπορίου, ακόμη και όταν άλλες περιοχές έχουν γίνει πιο δύσπιστες» ανέφεραν χαρακτηριστικά οι οικονομολόγοι της HSBC.
Ως εκ τούτου, μπορεί να ενισχύσει μια τάση που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη εδώ και δεκαετίες: ότι το παγκόσμιο κέντρο οικονομικής βαρύτητας συνεχίζει να περιστρέφεται γύρω από την Ανατολή.
Διαβάστε ακόμη:
– Πρόγραμμα «Γέφυρα»: Ποιοι δανειολήπτες θα «εξαιρεθούν» το 2021 από τα μορατόρια
– Νέα εποχή στη Viohalco: Στα χέρια του Γιάννη Στασινόπουλου τα ηνία του ιστορικού Ομίλου
– Εβδομάδα – ορόσημο για μέτρα στήριξης, Προϋπολογισμό και Ταμείο Ανάκαμψης