H είσοδος της ΕΚΤ στη διεθνή μάχη των ψηφιακών νομισμάτων με την ανακοίνωση ότι προτίθεται να εκδώσει το ψηφιακό ευρώ, έδωσε το σήμα ότι τα νέα αυτά μέσα πληρωμών αργά ή γρήγορα θα επικρατήσουν.
Το θέμα είναι ποιος θα ελέγχει αυτά τα νέα μέσα πληρωμών και η ΕΚΤ μπήκε στην κούρσα για να μην μείνει πίσω σε σχέση με τους Κινέζους, το Facebook ή το PayPal.
Δεν είναι όμως μόνο τα εθνικά νομίσματα που απειλούνται από τα ψηφιακά, είναι το ίδιο το τραπεζικό σύστημα, αφού τα ψηφιακά νομίσματα μπορεί να οδηγήσουν σε ένα κόσμο όπου οι εμπορικές τράπεζες, όπως τις γνωρίζουμε σήμερα θα είναι απλώς περιττές.
Η Κίνα προωθεί ενεργά τα τελευταία χρόνια το δικό της ψηφιακό γιουάν και έχει ήδη προχωρήσει σε διάφορες δοκιμές, με χρήση σε διάφορα περιβάλλοντα.
Το ενδιαφέρον είναι ότι η δομή του κινεζικού ψηφιακού νομίσματος προβλέπει ότι το ψηφιακό πορτοφόλι του κατόχου τηρείται στην κεντρική τράπεζα της χώρας. Επομένως ο χρήστης μπορεί να καταθέσει ή να μεταφέρει χρήματα, να κάνει πληρωμές και κάθε είδους αγορές με το πορτοφόλι του χωρίς τη μεσολάβηση της εμπορικής τράπεζας.
Η ΕΚΤ δεν έχει ανακοινώσει με ποιο τρόπο θα λειτουργεί το δικό της νόμισμα, καθώς το ζήτημα είναι ακόμα σε διαβούλευση και υπό μελέτη. Δεν αποκλείεται το ψηφιακό ευρώ να χρησιμοποιηθεί για τις συναλλαγές και τις εκκαθαρίσεις μεταξύ των εμπορικών τραπεζών, ακριβώς για να μην διαταραχθεί η ισορροπία και… ο λόγος ύπαρξης του τελευταίου.
Είναι χαρακτηριστικό, άλλωστε, ότι η Τράπεζα της Αγγλίας έχει ανακοινώσει ότι θα χτίσει το δικό της ψηφιακό νόμισμα μέσω των εμπορικών τραπεζών ακριβώς για να μην… καταργήσει το τραπεζικό σύστημα.
Στο «χορό» των ψηφιακών νομισμάτων έχουν πλέον μπει οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες και οι μεγάλοι ψηφιακοί κολοσσοί επιδιώκοντας να καλύψουν το χώρο που φάνηκε ότι υπάρχει από τα κρυπτονομίσματα, όπως το bitcoin, τα οποία έδειξαν το δρόμο.
Τα κρυπτονομίσματα (που ονομάζονται έτσι επειδή βασίζονται σε εξελιγμένες τεχνικές κρυπτογραφίας, οι οποίες εξασφαλίζουν τις συναλλαγές) ανέδειξαν τις νέες δυνατότητες που υπάρχουν, αλλά και τους κινδύνους που προκύπτουν για το εκδοτικό μονοπώλιο των νομισματικών αρχών (κεντρικές τράπεζες), αλλά και για το μονοπώλιο της εκκαθάρισης των χρηματικών συναλλαγών που έχουν μέχρι τώρα οι τράπεζες.
Οι κεντρικές τράπεζες δίνουν τη μάχη για να κρατήσουν την εθνική νομισματική κυριαρχία από αντιπάλους που είναι είτε άλλες χώρες είτε ιδιωτικές εταιρείες τεχνολογίας που αναπτύσσουν δικά τους συστήματα συναλλαγών.
Η μάχη μόλις ξεκίνησε και δεν είναι σαφές ποιος θα είναι νικητής. Είναι ξεκάθαρο όμως ότι το μοντέλο λειτουργίας των εμπορικών τραπεζών θα δοκιμαστεί τόσο από τα ψηφιακά νομίσματα όσο και από πιο ευέλικτες εταιρείες χρηματοπιστωτικής τεχνολογίας (fintech).