Οι Δυτικοί σύμμαχοι έχουν προσπαθήσει να προσφέρουν στήριξη στην ουκρανική οικονομία μέσω της εισαγωγής των ουκρανικών σιτηρών και λοιπών γεωργικών προϊόντων από το ξέσπασμα του πολέμου, αλλά τα προβλήματα υπερπροσφοράς στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης, πια, έχουν αλλάξει το αφήγημα ορισμένων εκ των ευρωπαϊκών χωρών.
Μετά από τις σφοδρές αντιδράσεις των γηγενών αγροτών, οι κυβερνήσεις της Πολωνίας, της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας προχώρησαν σε επιβολή προσωρινών εμπάργκο στην εισαγωγή ουκρανικών σιτηρών και γεωργικών προϊόντων, υποστηρίζοντας πως αυτά έχουν δημιουργήσει συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού ενώ έχουν, παράλληλα, ωθήσει τις τιμές των εγχώριων προϊόντων σε νέα χαμηλά. Το εμπάργκο, σύμφωνα με πληροφορίες του CNBC, πρόκειται να συνεχιστεί μέχρι τα τέλη Ιουνίου.
Επιπροσθέτως, η κυβέρνηση της Βουλγαρίας ανακοίνωσε πως μελετά τη λήψη παρεμφερών μέτρων, ενώ το κυβερνών κόμμα των Σοσιαλδημοκρατικών της Ρουμανίας υποστήριξε πως θα προτείνει παρόμοια απαγόρευση για τα ουκρανικά προϊόντα «έτσι ώστε να προστατευθούν οι Ρουμάνοι αγρότες».
Οι μονομερείς κινήσεις αυτές των ευρωπαϊκών χωρών έχουν προκαλέσει σφοδρή αντίδραση από τις Βρυξέλλες, δεδομένου πως η Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίζει την προσπάθεια στήριξης της πληγείσας από τον πόλεμο χώρας.
Η Ουκρανία είναι μία από τις μεγαλύτερες εξαγωγείς σίτου, καλαμποκιού και ηλιελαίου του κόσμου. Το περσινό μπλόκο των λιμανιών της στη Μαύρη Θάλασσα από τα ρωσικά πολεμικά πλοία είχε οδηγήσει σε δραματική αύξηση των τιμών των τροφίμων και ελλείψεις σε πληθώρα βασικών αγαθών, οι οποίες έπληξαν κυρίως τις φτωχότερες χώρες.
Η συμφωνία μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας μέσω της διαμεσολάβησης του ΟΗΕ και της Τουρκίας για την εύρυθμη εξαγωγή των γεωργικών προϊόντων μέσω της θαλάσσιας οδού, είχε αντισταθμίσει το μεγαλύτερο μέρος των ελλείψεων αυτών. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιούργησε και τις λεγόμενες «οδούς αλληλεγγύης» οι οποίες βοηθούσαν την εξαγωγή των ουκρανικών προϊόντων μέσω σιδηροδρόμων και οδικών αρτηριών.
Οι χώρες της ανατολικής Ευρώπης, όμως, τώρα υποστηρίζουν πως τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα έχουν δημιουργήσει ανισορροπία μεταξύ των εγχώριων και των εισαγόμενων ποσοτήτων γεωργικών προϊόντων. Έχουν, επίσης, δημιουργήσει τεράστια αποθέματα τα οποία ασκούν καθοδικές πιέσεις στις τιμές των αγροτικών προϊόντων, κάτι το οποίο πλήττει την κερδοφορία των εγχώριων παραγωγών. Οι αγρότες στις χώρες αυτές έχουν προχωρήσει σε σωρεία απεργιακών κινητοποιήσεων, αναγκάζοντας τις κυβερνήσεις να λάβουν άμεσα μέτρα.
Προστατευτισμός
Η διαμάχη που έχουν δημιουργήσει τα φθηνά αγροτικά προϊόντα αυτά έχει ως αποκύημα την περίεργη ένταση μεταξύ του Κιέβου και των ευρωπαϊκών συμμάχων, ιδιαίτερα τη στιγμή που η ίδια η επιβίωση της ουκρανικής κυβέρνησης βασίζεται στην καλή θέληση των γειτονικών χωρών.
Οποιαδήποτε διαμάχη με τις πολωνικές αρχές, για παράδειγμα, είναι εξαιρετικά ανεπιθύμητη, αφού η Πολωνία αποτελεί έναν από τους κυριότερους στρατηγικούς συμμάχους της Ουκρανίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αποστέλλοντας στρατιωτικό οπλισμό, μαχητικά MiG και τανκ από τις αρχές του έτους.
Παρ’ όλα αυτά, η πολωνική κυβέρνηση ανησυχεί για την κοινωνική αναταραχή που προκαλούν οι απεργίες και οι κινητοποιήσεις των αγροτών, δεδομένων των επερχόμενων εκλογών.
Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στη Σλοβακία. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Γεωργίας της χώρας, «παρά το προσωρινό εμπάργκο στα ουκρανικά προϊόντα, η χώρα θα συνεχίσει να παρέχει οδούς αλληλεγγύης στα ουκρανικά φορτία τα οποία μπορούν να περνούν μέσα από τα σύνορά μας για να καταλήξουν στην ευρύτερη ευρωπαϊκή αγορά. Τα φορτία αυτά θα παραμένουν κλειστά έτσι ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος να καταλήξουν στην σλοβακική αγορά».
Εκπρόσωπος του υπουργείου ανέφερε, επίσης πως «υπάρχει ανάγκη επίλυσης του προβλήματος έτσι ώστε να σταθεροποιηθεί η αγορά και οι τιμές των γεωργικών προϊόντων στη χώρα. Έχουμε ήδη ενημερώσει την Κομισιόν για τα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζουν οι αγρότες μας. Θα θέλαμε μία λύση από την Ευρωπαϊκή Ένωση για το πρόβλημα αυτό, αφού αυτή τη στιγμή απειλείται η γενικότερη σταθερότητα της αγοράς της Ε.Ε.».
Ο Υπουργός Γεωργίας του Ουγγαρίας, Ιστβάν Νάγκι, παράλληλα, υπογράμμισε πως «εάν οι τάσεις της αγοράς αυτές συνεχιστούν, ο γεωργικός τομέας της χώρας θα πληγεί σημαντικά. Γι αυτόν το λόγο, καλούμαστε να λάβουμε επείγοντα μέτρα».
Ο Νάγκι τόνισε πως ο ουκρανικός γεωργικός τομέας χρησιμοποιεί μεθόδους παραγωγής οι οποίοι δεν επιτρέπονται πλέον στην Ευρωπαϊκή Ένωση και οι οποίοι μειώνουν το κόστος παραγωγής δραματικά.
Παράλληλα, επεσήμανε πως η Ουκρανία έχει ξεκινήσει να εξάγει μεγάλες ποσότητες πουλερικών, αυγών και μελιού στην ευρωπαϊκή αγορά εκτός σιτηρών, κάτι το οποίο έχει αυξήσει τον ανταγωνισμό κατά των Ούγγρων και λοιπών παραγωγών της κεντρικής Ευρώπης. Υποστήριξε, τέλος, πως «η ουγγρική κυβέρνηση θα στέκεται πάντα στο πλευρό των Ούγγρων αγροτών και θα προστατεύει τον εγχώριο γεωργικό τομέα».
Εντάσεις
Τα προσωρινά εμπάργκο αυτά προκαλούν ανησυχία στην ουκρανική κυβέρνηση, η οποία ανακοίνωσε, πρόσφατα, πως λυπάται για την απόφαση της Πολωνίας, ενώ τόνισε πως «ήμασταν πάντοτε ευαισθητοποιημένοι στην κατάσταση την οποία αντιμετωπίζει ο πολωνικός γεωργικός τομέας και πάντοτε αλλάζαμε τη στρατηγική μας έτσι ώστε να τον υποστηρίξουμε».
Παρά τις εντάσεις, οι Υπουργοί Γεωργίας των δύο χωρών συναντήθηκαν πρόσφατα και αποφάσισαν πως η Πολωνία θα συνεχίσει να παρέχει την «οδό αλληλεγγύης» στα ουκρανικά φορτηγά έτσι ώστε να μην εμποδίσει την εύρυθμη μεταφορά τους προς την υπόλοιπη ευρωπαϊκή επικράτεια.
Η Κομισιόν, από την πλευρά της, φαίνεται πως πιάστηκε απροετοίμαστη από την απόφαση των χωρών αυτών, τονίζοντας πως «οι μονομερείς αποφάσεις αυτού του είδους είναι απαράδεκτες και δε συνάδουν με τους εμπορικούς κανόνες της Ε.Ε.». Υπογράμμισε, παράλληλα, πως έχει ήδη προσεγγίσει εκπροσώπους των χωρών αυτών ενώ μελετά και τη νομική βάση των εμπάργκο για τυχόν παραβάσεις του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου.
Παρ’ όλα αυτά, επεσήμανε πως αναγνωρίζει τη στήριξη που παρείχαν οι ευρωπαϊκές χώρες αυτές στην Ουκρανία ενώ ξεκαθάρισε πως δε μελετά την επιβολή κυρώσεων αλλά την εύρεση κοινής λύσης η οποία θα είναι καλή τόσο για τα κράτη-μέλη όσο και για την Ουκρανία και η οποία θα αντισταθμίσει το πρόβλημα της υπερπροσφοράς.
Η Κομισιόν έχει ήδη δημιουργήσει ένα πακέτο στήριξης 56 εκατομμυρίων ευρώ για την αποζημίωση των αγροτών στην Πολωνία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, ενώ σχεδιάζει ένα δεύτερο πακέτο το οποίο ενδέχεται να επιλύσει, έστω και εν μέρει, το πρόβλημα.
Τέλος, υπάρχουν ήδη αναλυτές οι οποίοι υποστηρίζουν πως οι κινήσεις αυτές θα ωθήσουν τη Ρωσία σε ακύρωση του Συμφώνου της Μαύρης Θάλασσας. Αν και η συμφωνία αυτή έχει επεκταθεί πολλές φορές, κινδυνεύει με κατάρρευση λόγω των κατηγοριών των Ουκρανών πως οι Ρώσοι επιθεωρητές αρνούνται να επιθεωρήσουν τα ουκρανικά πλοία. Από την πλευρά του, το Κρεμλίνο έχει υπογραμμίσει πως ενδέχεται να μη συμφωνήσει την επέκταση του Συμφώνου πέραν της 18ης Μαΐου.
Διαβάστε ακόμα
Ελ Εριάν: Η Fed βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα «τρίλημμα»
‘Αδωνις Γεωργιάδης: Οι εργαζόμενοι της Πίτσος δεν έχασαν τις δουλειές τους (pics)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ