Οι ηγέτες της Ομάδας των Επτά (G7) περισσότερο ανεπτυγμένων βιομηχανικών κρατών συμφώνησαν να μελετήσουν την επιβολή ανώτατων ορίων στις τιμές εισαγωγής ρωσικού πετρελαίου και αερίου προσπαθώντας έτσι να περιορίσουν την ικανότητα της Μόσχας να χρηματοδοτεί την εισβολή της στην Ουκρανία, δήλωσαν σήμερα αξιωματούχοι της G7.
Η ιδέα είναι να συνδεθούν οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, η ασφάλιση και η θαλάσσια μεταφορά φορτίων πετρελαίου με μια ανώτατη τιμή στις τιμές του ρωσικού πετρελαίου. Έτσι, αν ένας μεταφορέας ή ένας εισαγωγέας θέλει αυτές τις υπηρεσίες, θα πρέπει να δεσμεύεται ότι το ρωσικό πετρέλαιο πωλείται σε μια καθορισμένη μέγιστη τιμή.
Η Ιταλία, η οικονομία της οποίας βασίζεται στη ρωσική ενέργεια, άσκησε πίεση για να επεκταθεί αυτό το όριο των τιμών και στο αέριο.
Το Politico , σε ρεπορτάζ του διαπιστώνει την ύπαρξη ενός είδους Gosplan -μιας κεντρικής επιτροπής οικονομικού σχεδιασμού που λειτουργούσε στη Σοβιετική Ένωση-στις συζητήσεις για την επιβολή πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο, στη σύνοδο της G7 η οποία πραγματοποιείται στις βαυαρικές Άλπεις, .
Όπως ο μηχανισμός που διαμορφώνει τις τιμές στην αγορά, έτσι και οι ηγέτες των G7, των επτά περισσότερο ανεπτυγμένων βιομηχανικών κρατών (Γερμανία, ΗΠΑ, Γαλλία, Καναδάς, Ιταλία, Ιαπωνία, Ηνωμένο Βασίλειο), βρίσκονται στις Βαυαρικές Άλπεις για την ετήσια σύνοδό τους φέροντας στις αποσκευές τους ένα σχέδιο επιβολής ανώτατου ορίου τιμών στο ρωσικό πετρέλαιο. Στόχος τους είναι να ψαλιδίσουν τα έσοδα που χρηματοδοτούν τον πόλεμο του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία, ενώ την ίδια ώρα επιδιώκουν την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού που πλήττει τις οικονομίες των κρατών τους.
Ωστόσο, o Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, αποφάσισε ότι μια στοχευμένη χειραγώγηση της αγοράς δεν αποτελεί το σωστό μέσο για την επίτευξη τω παραπάνω στόχων Αντιθέτως, τη Δευτέρα πρότεινε μια εναλλακτική λύση ζητώντας να τεθεί ένα παγκόσμιο ανώτατο όριο στις τιμές του πετρελαίου που θα απαιτούσε τη συνεργασία ή τον εξαναγκασμό μεγάλων προμηθευτών, συμπεριλαμβανομένων χωρών όπως η Σαουδική Αραβία και η Νιγηρία που ανήκουν στο καρτέλ των παραγωγών του ΟΠΕΚ .
Οι ΗΠΑ οι οποίες αρχικά είχαν προτείνει ένα ανώτατο όριο που θα αποφάσιζαν οι καταναλωτές πετρελαίου, δεν είδαν με καλό μάτι την πρόταση Μακρόν αλλά δεν φάνηκε να ξαφνιάστηκαν από αυτήν. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι εξέφρασαν την εκτίμησή τους ότι ο Γάλλος πρόεδρος θα αλλάξει γνώμη και ότι ενδεχομένως να χρειαστεί λίγος χρόνος για να εξεταστούν οι λεπτομέρειες και να επιτευχθεί συμφωνία.
Η Γερμανία, η οποία είναι πιο συνηθισμένη στις προτάσεις του Μακρόν, αντέδρασε με σκεπτικισμό στη γαλλική ιδέα, φοβούμενη ότι πιθανότατα θα προκαλούσε τεχνητά δημιουργημένες ελλείψεις. Δεν ήταν ξεκάθαρο πώς η προσέγγιση της Γαλλίας θα μπορούσε να πείσει έπειθε τους «βασιλιάδες» του αργού να ανοίξουν τις στρόφιγγες.
Ο ΟΠΕΚ+ έχει συμφωνήσει να αυξήσει την παραγωγή κατά 648.000 βαρέλια ημερησίως τόσο τον Ιούλιο όσο και τον Αύγουστο, βάζοντας τέλος στις περικοπές παραγωγής που εφάρμοζε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αλλά αυτό ελάχιστα έχει καθησυχάσει την αγορά για που ανησυχεί για τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό που προκαλείται από την αύξηση του κόστους ενέργειας.
Δύο άλλες χώρες της G7 επιβεβαίωσαν ότι ο Μακρόν είχε προτείνει την ιδέα, αλλά απέφυγαν να εκφράσουν τη γνώμη τους. Ένας αξιωματούχος της ΕΕ είπε ότι οι Βρυξέλλες ήταν πάντα πρόθυμες να εξετάσουν τις ιδέες που προτάθηκαν από το Παρίσι «Στόχος του Προέδρου Μακρόν ήταν να πει… εάν έχουμε ένα ανώτατο όριο, θα πρέπει να εφαρμοστεί από όλους.
Το «αντίο» στην ελεύθερη αγορά
Αυτό που φαινόταν να απαιτεί πιο μεγάλη προσοχηή ήταν το πώς οι ηγέτες των πλουσιότερων κρατών του κόσμου -συχνά οι πιο δυνατοί υποστηρικτές του καπιταλισμού της ελεύθερης αγοράς και του διεθνούς εμπορίου βασισμένου σε κανόνες- κατέληξαν ξαφνικά να αποκηρύξουν τις βασικές αρχές τους για τηνελέυθερη αγορά.
Τώρα φαίνεται να αρχίζουν να υιοθετούν αυτό ακριβώς το είδος των συστημάτων καθορισμού των τιμών (ενδεχομένως μια δομή καρτέλ!) που οι πλουσιότερες χώρες του κόσμου έχουν εδώ και καιρό επιλέξει για τα φτωχότερα έθνη. Ορισμένοι οικονομολόγοι κάνουν λόγο για καταστροφή. «Δεν βλέπω πώς μπορεί να λειτουργήσει αυτό γιατί θα ήταν μια συγκρουσιακή κίνηση στην οποία οι παραγωγοί θα μπορούσαν να αντιδράσουν περιορίζοντας την παραγωγή», δήλωσε η Simone Tagliapietra, αναλύτρια ενέργειας στο think tank Bruegel στις Βρυξέλλες. «Δεν μπορούμε να έχουμε έναν τέτοιο ενεργειακό πόλεμο τώρα».
Από την πλευρά του ο Άνταμ Πόζεν, πρόεδρος του Peterson Institute for International Economics, ήταν ακόμη πιο λακωνικός. «Αυτό θα αποτύχει», δήλωσε. Αξιωματούχος των Ηλυσίων είπε ότι η ιδέα που υποστηρίζει η Γαλλία είναι «αυτή της συγκράτησης των τιμών μέσω μιας καλύτερης ισορροπίας στην αγορά, η οποία ενδεχομένως συνεπάγεται αύξηση της παραγωγής. Αυτό πρέπει να γίνει με συντονισμένο τρόπο με τους κύριους αγοραστές και τις χώρες παραγωγής». Οι χώρες της G7 έχουν στην πραγματικότητα μία κάποια «παράδοση» όταν πρόκειται να πειραματιστούν στον έλεγχο των τιμών. Πράγματι, ο πρώην πρωθυπουργός του Καναδά Πιερ Τριντό, του οποίου ο γιος, Τζαστίν, ο σημερινός πρωθυπουργός, καθόταν γύρω από το τραπέζι της συνόδου κορυφής στο Elmau, ήταν μεταξύ εκείνων που εφάρμοσαν ανώτατα όρια τιμών σε μια προσπάθεια να ανακόψουν την πληθωριστική και ενεργειακή κρίση της δεκαετίας του 1970.
Έχουμε ξαναδεί αυτό το έργο στις αρχές της δεκαετίας του 1970, κατά τη διάρκεια της πληθωριστικής κρίσης που επιδεινώθηκε από την πρώτη πετρελαϊκή κρίση», δήλωσε ο Τζον Κίρτον, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο. «Οι κυβερνήσεις της G7 σε διάφορες χρονικές στιγμές έχουν παρέμβει σε αυτό που οι Αμερικανοί φίλοι μας αποκαλούν «μαγεία της αγοράς». Είχαμε ελέγχους τιμών. Είχαμε ελέγχους τιμών υπό τον πατέρα του σημερινού Καναδού πρωθυπουργού», αλλά, πρόσθεσε, ότι οι πιθανότητες επιτυχίας είναι περιορισμένες.
Είπε επίσης ότι οι ηγέτες θα πρέπει πρώτα να κατανοήσουν το πρόβλημα που προσπαθούν να λύσουν. «Αν το πρόβλημα είναι ο πληθωρισμός, τότε το πρώτο ερώτημα που προκύπτει είναι σε ποιο βαθμό προκαλείται από την υπερβολική ζήτηση ή τις ελλείψεις στην προσφορά— και αν πρόκειται για ανελαστική προσφορά, η ζημιά στην εφοδιαστική αλυσίδα προκαλείται από την κρίση COVID; είπε ο καθηγητής. «Αν προέρχεται από την πλευρά της ζήτησης, τότε οι κεντρικές τράπεζες που αποτελούν την πρώτη γραμμή άμυνας» και κατέληξε υποστηρίζοντας ότι οι έλεγχοι τιμών έχουν περιορισμένα αποτελέσματα.
Ο Κίρτον αναφέρθηκε σε ένα σενάριο σύμφωνα με το οποίο οι έλεγχοι τιμών θα μπορούσαν να βοηθήσουν: Εάν οι ηγέτες της G7 χρησιμοποιούσαν το ανώτατο όριο σε συνδυασμό με την αποδέσμευση μεγάλων ποσών από τα στρατηγικά τους αποθέματα. Θα μπορούσαν στη συνέχεια να πουλήσουν τις νέες ποσότητες πετρελαίου σε χαμηλότερες τιμές. Αλλά ακόμη και αυτή η στρατηγική ενέχει ένα πιθανό πολιτικό κόστος υπονομεύοντας τον στόχο τους για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
«Αλλά ακόμα κι αν ρίξετε στην αγορά μεγαλύτερες ποσότητες από τα αποθέματά σας ή δώσετε χώρο στη Βενεζουέλα, το Ιράν ή ακόμα και τη Λιβύη», είπε, «το τελευταίο πράγμα που θέλει να πει αυτή η G7 τη συγκεκριμένη τη χρονική περίοδο είναι: «Γεια σας, , θα δώσουμε πράσινο φως στη χρήση περισσότερων ορυκτών καυσίμων, σε περισσότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου».
Οι G7 χρειάζονται βοήθεια
Η Στόρμι Αννίκα Μίντλερ διευθύντρια του Ινστιτούτου Aspen στη Γερμανία και πρώην επικεφαλής του τμήματος εξωτερικής πολιτικής εμπορίου στην Ομοσπονδία Γερμανικών Βιομηχανιών, είπε ότι το ανώτατο όριο τιμών που επιβλήθηκε από την G7 δεν θα βοηθούσε καθόλου εάν η Κίνα και η Ινδία δεν συνεργαστούν. Η Μίλντνερ είπε ότι δεν ήταν καθόλου σαφές ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες θα είχαν κίνητρο για να βοηθήσουν και ότι θα μπορούσαν ενδεχομένως να προβάλουν αξιώσεις στην G7, ζητώντας ανταλλάγματα. «Πρέπει να υπάρχει κάτι για αυτούς», είπε.
«Δεν είμαι σίγουρος αν θα λειτουργήσει εάν μερικοί από τους μεγαλύτερους «παίκτες» στις παγκόσμιες αγορές όπως η Ινδία δεν είναι μέρος αυτού,», είπε η Μίντλερ. «Θα μπορούσαμε να έχουμε αποτελέσματα εάν συνεργαστούν η ΕΕ, η Ιαπωνία, οι ΗΠΑ και κάποιες άλλες μεγάλες χώρες. Αλλά πραγματικά η Ινδία πρέπει να αποτελέσει μέρος αυτού προκειμένου η αγορά πετρελαίου να μετατραπεί από αγορά πωλητών σε αγορά αγοραστών».
«Η ιδέα είναι να ενώσουμε δυνάμεις, δυνάμεις αγοραστών, δηλώντας ότι δεν είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν ένα συγκεκριμένο τίμημα στις αγορές. Εάν οι τιμές έπεφταν ξανά, αυτό θα ήταν καλό για το εσωτερικό στις χώρες της G7, για τους πολίτες που υποφέρουν από την ακρίβεια σε τρόφιμα και ενέργεια». Θα μείωνε επίσης τις χρηματοοικονομικές ροές προς τη Ρωσία».
Η Μίλντνερ σημείωσε επίσης την αντίφαση μεταξύ της μείωσης των τιμών του πετρελαίου και του μηνύματος της G7 για την κλιματική αλλαγή και προέτρεψε τους ηγέτες να είναι προσεκτικοί γιατί η παρέμβαση στην αγορά μπορεί να έχει απρόβλεπτα αποτελέσματα.
Πρέπει να είστε προσεκτικοί με πρωτοβουλίες όπως αυτή γιατί μπορούν να προκαλέσουν μεγάλες στρεβλώσεις στην αγορά», είπε. «Αλλά από την άλλη πλευρά, η αγορά έχει πλέον στρεβλωθεί σε μεγάλο βαθμό. Και σε καταστάσεις όπως αυτή μπορείτε είτε να ελπίζετε ότι η αγορά θα διορθωθεί, είτε όχι».
Από την πλευρά του, ο Κίρτον είπε ότι ίσως το μεγαλύτερο «αγκάθι» στην πρόταση Μακρόν ήταν η κακή συγκυρία — η κατάργηση του σχεδίου του για παγκόσμιους ελέγχους τιμών μία ημέρα πριν οι ηγέτες της G7 εκδώσουν το τελικό τους ανακοινωθέν και καθώς βρίσκονται υπό πίεση να ολοκληρώσουν τις συνομιλίες τους προκειμένου να παρευρεθούν στη σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη.
«Μπορεί οι τίτλοι στις ειδήσεις να ήταν καλοί για τον Μακρόν, αλλά δεν νομίζω ότι έχει έρθει η ώρα γα μία τόσο τολμηρή ιδέα« και πρόσθεσε «οι έλεγχοι των τιμών στο πετρέλαιο θα δημιουργούσαν ένα δυνητικά επικίνδυνο προηγούμενο σε μια περίοδο αυξανόμενου πληθωρισμού σε όλους τους τομείς». Και το ερωτήμα που εγείρεται είναι τι ακολουθεί μετά, έλεγχος στις τιμές των τροφίμων;
Διαβάστε ακόμα:
Διάσημος συλλέκτης αγόρασε τη «Βίλα Λυμπέρη» με €2 εκατ. και την πουλάει €20 εκατ. (pics)
Βασίλης Κάτσος: Ο «συλλέκτης» prime ακινήτων και η βίλα Κοντομηνά στην Ύδρα
Η efood πατάει πόδι και στις λαϊκές αγορές – Μπαίνει σε φάση μετασχηματισμού