Στους Ντάρον Ατζέμογλου, Σάιμον Τζόνσον και Τζειμς Ρόμπινσον το Νόμπελ Οικονομίας 2024

Η  Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών αποφάσισε να απονείμει το Βραβείο ΝόμπελΟικονομίας για φέτος στους επιστήμονες Ντάρον Ατζέμογλου, Σάιμον Τζόνσον και Τζειμς Ρόμπινσον για τις έρευνες σχετικά με τον τρόπο που οι θεσμοί διαμορφώνουν και επηρεάζουν την ευημερία.

Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, οι φετινοί βραβευθέντες με το Νόμπελ Οικονομίας μας βοήθησαν να κατανοήσουμε τις διαφορές στην ευημερία μεταξύ των εθνών. «Κοινωνίες με φτωχό κράτος δικαίου και θεσμούς που εκμεταλλεύονται τον πληθυσμό δεν δημιουργούν ανάπτυξη ή αλλαγή προς το καλύτερο. Η έρευνα των βραβευθέντων μας βοηθά να καταλάβουμε το γιατί».

Ο Γιάκομπ Σβένσον, πρόεδρος της επιτροπής του βραβείου οικονομικών δήλωσε πως «η μείωση των τεράστιων εισοδηματικών διαφορών μεταξύ των χωρών είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής μας, χάρη στην πρωτοποριακή έρευνα των Ντάρον Ατζέμογλου, Σάιμον Τζόνσον και Τζέιμς Α. Ρόμπινσον, έχουμε μια πολύ βαθύτερη κατανόηση των βαθύτερων αιτιών για τις οποίες οι χώρες αποτυγχάνουν ή πετυχαίνουν».

«Η παγκόσμια ανισότητα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις διαφορές στο μέσο εισόδημα μεταξύ των χωρών. Γιατί όμως ορισμένες χώρες είναι φτωχές ενώ άλλες ευημερούν; Και γιατί τα χάσματα μεταξύ φτωχών και πλούσιων χωρών είναι τόσο επίμονα; Αυτά δεν είναι νέα ερωτήματα, αλλά είναι από τα πιο επείγοντα στις κοινωνικές επιστήμες και η αντιμετώπισή τους είναι εξαιρετικά δύσκολη. Οι φετινοί βραβευθέντες έχουν πρωτοπορήσει σε νέες προσεγγίσεις, τόσο εμπειρικές όσο και θεωρητικές, οι οποίες έχουν προωθήσει σημαντικά την κατανόηση της παγκόσμιας ανισότητας», πρόσθεσε.

Ο Αζτέμογλου περιέγραψε την αντίδρασή του όταν του είπαν ότι είχε κερδίσει ως «έκπληξη και σοκ». «Είμαι ενθουσιασμένος, είναι ένα πραγματικό σοκ και καταπληκτικά νέα, σας ευχαριστώ».

Ποιοι είναι οι νικητές

Ο Ντάρον Ατζέμογλου γεννήθηκε το 1967 στην Κωνσταντινούπολη. Έχει διδακτορικό δίπλωμα το 1992 από τη Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Λονδίνου και είναι Καθηγητής στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης.

Ο Σάιμον Τζόνσον, γεννήθηκε το 1963 στο Sheffield. Έχει διδακτορικό το 1989 από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης, (Κέιμπριτζ, ΗΠΑ). Είναι Καθηγητής στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης.

Ο Τζέιμς Ρόμπινσον, γεννηθείς το 1960 με διδακτορικό 1993 από το Πανεπιστήμιο Yale. Είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο.

Η πρόβλεψη του νικητή είναι πάντα δύσκολη, ωστόσο όπως είχε προβλέψει η διαδικτυακή πλατφόρμα στατιστικών Statista και με βάση και την κατάσταση της τρέχουσας κατάστασης στα οικονομικά, «έχουμε μια ιδέα για τους υποψηφίους που είναι πιθανό να κερδίσουν ένα Νόμπελ στην καριέρα τους», μεταξύ των οποίων ήταν και ο Ατσέμογλου όπου θα μπορούσε να λάβει το βραβείο για την «εργασία του για τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη θεσμών που διευκολύνουν ή εμποδίζουν την οικονομική ανάπτυξη».

Ο Τουρκοαμερικανός Ντάρον Ατζέμογλου είναι καθηγητής στο MIT στις Ηνωμένες Πολιτείες και συγγραφέας πολλών best-seller, όπως το “Why Nations Fail: The Origins of Power, Prosperity, and Poverty”, και θεωρούνταν ένα από τα κορυφαία ονόματα φέτος.

Οι οικονομολόγοι που εργάζονται για την ανισότητα του πλούτου, όπως ο Γάλλος Thomas Piketty και ο Gabriel Zucman, καθώς και ο Γαλλοαμερικανός Emmanuel Saez, έχουν επίσης αναφερθεί συχνά τα τελευταία χρόνια.

Πέρυσι απονεμήθηκε στην αμερικανίδα οικονομολόγο Κλαούντια Γκόλντιν η οποία αναγνωρίστηκε «για το ότι προώθησε την κατανόησή μας για τα αποτελέσματα της γυναικείας αγοράς εργασίας» και κατά ειρωνικό τρόπο ήταν μια από τις ελάχιστες γυναίκες που έλαβαν ποτέ το βραβείο. Από τους 93 βραβευθέντες που τιμήθηκαν από το 1969, μόνο τρεις ήταν γυναίκες — η Γκόλντιν το 2023, η συμπατριώτισσός της Έλινορ Όστρομ το 2009 και η Γαλλοαμερικανίδα Εστέρ Ντουφλό το 2019.

«Η γενική τάση στην κοινωνία να αποδίδεται μεγαλύτερη σημασία στην ισοτιμία και την ποικιλομορφία έχει διευρύνει την ερευνητική διαδικασία», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Μίκαελ Κάρλσον, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα στη Σουηδία. «Ωστόσο, δεν είναι αυτά τα κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη κατά την αξιολόγηση του κατά πόσο μια επιστημονική συνεισφορά αξίζει ένα βραβείο Νόμπελ», επέμεινε.

«Ψεύτικο Νόμπελ»

Το βραβείο οικονομικών είναι το μόνο Νόμπελ που δεν είναι μεταξύ των αρχικών πέντε που δημιουργήθηκαν στη διαθήκη του Σουηδού επιστήμονα Άλφρεντ Νόμπελ, ο οποίος πέθανε το 1896.

Αντίθετα, δημιουργήθηκε μέσω δωρεάς από τη σουηδική κεντρική τράπεζα το 1968, με αποτέλεσμα οι επικριτές να το αποκαλούν «ψεύτικο Νόμπελ».

Ωστόσο, όπως και για τα άλλα βραβεία Νόμπελ επιστήμης, η Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών αποφασίζει τον νικητή και ακολουθεί την ίδια διαδικασία επιλογής.

Το βραβείο οικονομικών επιστημών ολοκληρώνει τη φετινή σεζόν Νόμπελ, η οποία τίμησε επιτεύγματα στην τεχνητή νοημοσύνη για τα βραβεία φυσικής και χημείας, ενώ το Βραβείο Ειρήνης απονεμήθηκε στον ιαπωνικό όμιλο Nihon Hidankyo, αφιερωμένος στην καταπολέμηση των πυρηνικών όπλων.

Η Χαν Καν από τη Νότια Κορέα κέρδισε το βραβείο λογοτεχνίας — η μόνη γυναίκα που βραβεύτηκε μέχρι στιγμής φέτος — ενώ το βραβείο ιατρικής επαίνεσε τις ανακαλύψεις στην κατανόηση της γονιδιακής ρύθμισης.

Τα βραβεία Νόμπελ αποτελούνται από ένα δίπλωμα, ένα χρυσό μετάλλιο και ένα εφάπαξ ποσό ενός εκατομμυρίου δολαρίων. Θα παρουσιαστούν σε τελετές στη Στοκχόλμη και το Όσλο στις 10 Δεκεμβρίου, την επέτειο του θανάτου του 1896 του επιστήμονα και δημιουργού του βραβείου Άλφρεντ Νόμπελ.

Διαβάστε ακόμη

Οικογένεια Σαράντη (Ελληνικά Γαλακτοκομεία): Η νέα γενιά μπαίνει δυναμικά και βάζει ψηλά τον πήχη

Πλειστηριασμοί: Ποια «βαριά» και «επώνυμα» σφυριά θα χτυπήσουν αυτή την εβδομάδα (pics)

ΤΑΙΠΕΔ: Ρεκόρ εσόδων και νέα έργα ύψους 4 δισ. ευρώ

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα