H Πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε πρόσφατα έρευνα όσον αφορά τις επιδοτήσεις προς τα κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα, θυμίζοντας τον προηγούμενο εμπορικό πόλεμο μεταξύ της Ε.Ε. και της ασιατικής χώρας για τα ηλιακά πάνελ πριν από μία δεκαετία.
Η Ε.Ε., αυτή τη φορά, θέλει να δράσει πιο αποφασιστικά σε μία νέα σύγκρουση όπου το διακύβευμα είναι πολύ μεγαλύτερο. Οποιοδήποτε πλήγμα από την ενεργειακή μετάβαση στην βιομηχανία αυτοκινήτων θα πρέπει να αποφευχθεί σε κάθε περίπτωση.
Δεν πρόκειται μόνο για το αφήγημα της ίδιας της Κομισιόν αλλά και του ίδιου του υπεύθυνου για την «ήττα» προ δεκαετίας.
Ο πρώην επίτροπος Εμπορίου Κάρελ ντε Γκουχτ είχε προτείνει μέτρα κατά της Κίνας η οποία προσέφερε φθηνότερο εξοπλισμό τηλεπικοινωνιών και ηλιακών πάνελ από την Ευρώπη το 2012 και το 2013. Το Πεκίνο όμως, είχε μαεστρικά θέσει τη μία ευρωπαϊκή χώρα κατά της άλλης με την κλασική στρατηγική του «διαίρει και βασίλευε».
«Δεν υπήρχε συμφωνία στην Κομισιόν όσον αφορά τα φωτοβολταϊκά πάνελ. Υπήρχε μεγάλη πίεση από την πλευρά των Κινέζων προς συγκεκριμένα κράτη-μέλη τα οποία ανησυχούσαν για τις εμπορικές συνέπειες», σημείωσε ο ντε Γκουχτ σε συνέντευξή του στο Politico.
«Όταν τελικά είμασταν έτοιμοι να αντιδράσουμε, όμως, δεν απέμενε πια τίποτα από την αγορά ηλιακών πάνελ της Ευρώπης. Τα μέτρα δεν ήταν αρκετά, δεδομένης της έλλειψης συνεννόησης στην Κομισιόν»
Μέχρι και 18 κράτη-μέλη της Ε.Ε. είχαν συστήσει στον ντε Γκουχτ να μην επιβάλλει δασμούς. Όταν τελικά το έκανε, η Ε.Ε. άρχισε να επιβάλλει σταδιακούς, χαμηλούς δασμούς, προσπαθώντας να φτάσει σε συμφωνία.
«Από τότε, όμως, τα πράγματα έχουν αλλάξει», όπως ανέφερε και ο ντε Γκουχτ, αναδεικνύοντας την διαφορετική στάση των Ευρωπαίων προς την Κίνα.
Μετά από την ανακοίνωση της φον ντερ Λάιεν, οι ειδικοί και οι διπλωμάτες υποστηρίζουν πως η Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω της γεωπολιτικής προσέγγισης αυτής είναι ξεκάθαρο πως θεωρεί απέλπιδα την προσπάθεια δημιουργίας διμερών, αρμονικών εμπορικών σχέσεων με την Κίνα. Η κινεζική εχθρικότητα εναντίον της Ταϊβάν, η πανδημία, το πρόβλημα στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα αλλά και ο πόλεμος στην Ουκρανία έχουν εντείνει τηις ανησυχίες πως η Ευρωπαϊκή Ένωση εξαρτάται οικονομικά από την Κίνα και προσπαθεί να ενισχύσει όσο προλαβαίνει την οικονομική της ασφάλεια.
«Έχουμε μάθει από τα λάθη του παρελθόντος», ανέφερε η Γαλλίδα Ευρωβουλευτής Μαρί-Πιέρ Βεντρέν.
Η φον ντερ Λάιεν αναφέρθηκε στην απώλεια της βιομηχανίας κατασκευής ηλιακών πάνελ ακόμα και στην πρόσφατη ομιλία της την προηγούμενη εβδομάδα, υπογραμμίζοντας πως «δεν έχουμε ξεχάσει τον τρόπο με τον οποίο ο αθέμιτος ανταγωνισμός της Κίνας επηρέασε την ηλιακή βιομηχανία μας. Πολλές νεοφυείς επιχειρήσεις δεν κατάφεραν να ανταγωνιστούν τις επιδοτούμενες και υποστηριζόμενες από την κινεζική κυβέρνηση κινεζικές εταιρείες».
Το στοίχημα είναι πολύ μεγαλύτερο αυτή τη φορά: οι παγκόσμιες πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων αναμένεται να αυξηθούν κατά 1/3 το 2023 σε πάνω από 14 εκατομμύρια οχήματα, συνολικής αξίας $560 δισεκατομμυρίων.
«Η αντίδραση εκ μέρους της ευρωπαϊκής πλευράς όσον αφορά την αυτοκινητοβιομηχανία είναι πολύ γρηγορότερη αφού ακριβώς έχουν μάθει από την κατάσταση με τα ηλιακά πάνελ. Επίσης, η αυτοκινητοβιομηχανία παίζει πολύ μεγαλύτερο ρόλο στην ευρωπαϊκή οικονομία», τόνισε η Ελβίρ Φαμπρί του Jacques Delors Institute.
H ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία βρίσκεται σε σημείο καμπής, ενώ μπορεί ήδη να είναι πολύ αργά, αφού η κινεζική ισχύς στον τομέα των ηλεκτρικών οχημάτων αυξάνεται εδώ και μία δεκαετία.
Χωρίς τη δική της εφοδιαστική αλυσίδα για την κατασκευή ηλεκτρικών μπαταριών, η Ευρώπη δε θα μπορέσει να είναι ανταγωνιστική εναντίον της Κίνας.
«Μιλάμε για ολική αναδιαμόρφωση της αγοράς. Εάν η Ευρώπη δεν καταφέρει να συγκροτηθεί, θα χάσει τον ηγετικό της ρόλο», υποστήριξε ο καθηγητής Νομικής του Vienna School of International Studies, Χόλγκερ Χεστερμάγιερ.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το αποτέλεσμα της τρέχουσας διαμάχης ενδέχεται να αποδειχθεί διαφορετικό. Υπάρχει, όμως, κίνδυνος πως η έρευνα της Κομισιόν δε θα καταλήξει πουθενά, όπως ακριβώς έκανε και αυτή για τα φωτοβολταϊκά πάνελ.
Η αμεσότερη απειλή είναι η ανταπάντηση από την Κίνα, η οποία ενδέχεται να ασκήσει πολιτική πίεση στην Κομισιόν μέσω των κρατών-μελών.
Σύμφωνα με τον ανεξάρτητο σύμβουλο της Κομισιόν κατά τη διάρκεια της εμπορικής διαμάχης προ δεκαετίας, Τζον Κλάνσι, «οι Κινέζοι ποντάρουν πολύ στο διαίρει και βασίλευε, ασκώντας πιέσεις στους πιο εύθραυστους τομείς των κρατών-μελών. Στην περίπτωση της Γαλλίας, στοχοποίησαν τη γεωργία και τις εξαγωγές γαλλικών κρασιών στην Κίνα. Πριν καταλάβει κανείς τι ακριβώς συνέβη, η γαλλική ομοσπονδία οινοπαραγωγών μιλούσε απευθείας με τον Γάλλο πρόεδρο».
Τέτοιες πρακτικές, όμως, μπορεί να έχουν και το αντίθετο από το θεμιτό αποτέλεσμα, όπως ακριβώς έγινε και στην περίπτωση της Λιθουανίας και των σχέσεών της με την Ταϊβάν το 2021. Οι ευρωπαϊκές χώρες υποστήριξαν ευθέως τη Λιθουανία, εξισορροπώντας τη διπλωματική ισχύ σε ένα κοινό μέτωπο κατά της Κίνας.
Ένας άλλος κίνδυνος είναι το timing της όλης προσπάθειας. Οι έρευνες τέτοιου είδους συνήθως διαρκούν ένα περίπου χρόνο και η επόμενη Κομισιόν είναι αυτή η οποία θα αναγκαστεί να λάβει όποιες τελεσίδικες αποφάσεις για τη δημιουργία εμπορικού πολέμου με την Κίνα.
Η πολιτική αβεβαιότητα αυτή προσφέρει πλεονέκτημα στους Κινέζους, αφού «η ανακοίνωση της φον ντερ Λάιεν τόσο κοντά στο τέλος της θητείας της είναι περίεργη», σύμφωνα με τον Κλάνσι.
Ο ντε Γκουχτ, από την πλευρά του, υποστηρίζει πως η Κομισιόν θα έπρεπε να είχε διαλέξει έναν διαφορετικό τρόπο έρευνας. «Προφανώς υπάρχουν επιδοτήσεις. Η όλη προσπάθεια, όμως, γίνεται δυσκολότερη λόγω της τρέχουσας θέσης της Ευρώπης στη συγκεκριμένη αγορά. Παράλληλα, ας μην ξεχνάμε πως και η Ευρωπαϊκή Ένωση προσφέρει τέτοιες επιδοτήσεις».
Μία αντιμονοπωλιακή έρευνα θα μπορούσε να αναδείξει απλά το μέγεθος της κινεζικής επιρροής στην ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικών οχημάτων χωρίς να κατηγορήσει άμεσα την κινεζική κυβέρνηση, ενώ παράλληλα θα έδινε την ευκαιρία για τη λήψη μέτρων, συμπλήρωσε ο ντε Γκουχτ.
Διαβάστε ακόμη
Λάχλαν Μέρντοχ: Στα χέρια του η μιντιακή αυτοκρατορία του Ρούπερτ (γράφημα) (pic)
Τριετίες: Παράθυρο για αναδρομικές αυξήσεις σε χιλιάδες εργαζομένους
Κίνα: Ο πληθυσμός του 1,4 δισ. δεν αρκεί για να γεμίσουν τα άδεια σπίτια
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ