Την προηγούμενη εβδομάδα, τα διεθνή μέσα μετέδιδαν εικόνες από έναν αυτοσχέδιο οικισμό με σκηνές, στα περίχωρα της πόλης Κασκές της Πορτογαλίας.
Ο οικισμός στήθηκε τους τελευταίους μήνες από ανθρώπους που δεν μπορούν πλέον να πληρώσουν ενοίκιο. Κάποιοι είναι άνεργοι. Πολλοί εργάζονται, αλλά -όπως και σχεδόν οι μισοί Πορτογάλοι- κερδίζουν λιγότερα από 1.000 ευρώ το μήνα.
Ανάλογοι οικισμοί υπάρχουν στα περίχωρα της Λισαβόνας και «ξεφυτρώνουν» σε όλη την επικράτεια της Πορτογαλίας.
Αιτία είναι η εκτόξευση του κόστους των ενοικίων. Η στεγαστική κρίση αποτελεί πραγματικότητα στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης και στις Ηνωμένες Πολιτείες, ωστόσο στην Πορτογαλία έχει οξυνθεί σε τέτοιο βαθμό που προκαλεί μαζικές κινητοποιήσεις.
Οι τελευταίες πραγματοποιήθηκαν το Σαββατοκύριακο, με χιλιάδες πολίτες να απαιτούν μέτρα στήριξης των ευάλωτων και χαμηλόμισθων.
Μισθός 1.000 ευρώ, ενοίκιο 600 ευρώ
Ο κατώτατος μισθός στην Πορτογαλία είναι 760 ευρώ. Ο μέσος μισθός φτάνει στα 1.200 ευρώ το μήνα.
Οι μέσες τιμές των ενοικίων για μία γκαρσονιέρα κυμαίνονται, πλέον, στα 600-700 ευρώ το μήνα. Στη Λισαβόνα είναι υψηλότερες.
Σύμφωνα με στοιχεία του εξειδικευμένου στην αγορά ακινήτων Confidencial Inmobiliario, που επικαλείται το Reuters, οι τιμές πώλησης των ακινήτων στην Πορτογαλία έχουν εκτοξευθεί κατά 137% τα τελευταία οκτώ χρόνια. Την ίδια περίοδο, στη Λισαβόνα οι τιμές των ενοικίων αυξήθηκαν κατά 65%.
To 2015 θεωρείται ορόσημο για την στεγαστική κρίση στην Πορτογαλία.
Ήταν η χρονιά που ξεκίνησε η ραγδαία άνοδος των τουριστικών αφίξεων. Με εξαίρεση τα δύο χρόνια της πανδημίας, ο τουρισμός στην Πορτογαλία γνωρίζει σταθερά ανοδική πορεία, γεγονός που έχει μετατρέψει χιλιάδες ακίνητα σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Τους πρώτους επτά μήνες του 2023, η Πορτογαλία ξεπέρασε τα προ πανδημίας επίπεδα σε διανυκτερεύσεις και έσοδα, σημείωνοντας νέο ιστορικό ρεκόρ. Τα στοιχεία από το πορτογαλικό Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής (INE) κατέγραψαν έσοδα από τον τουρισμό που έφτασαν τα 3,2 δισεκατομμυρία ευρώ, αύξηση 39% σύγκριση με το 2019.
Παράλληλα, «τρέχουν» τα προγράμματα προσέλκυσης ψηφιακών νομάδων και ξένων συνταξιούχων, κυρίως από τη Βόρεια Ευρώπη, αλλά και το πρόγραμμα χορήγησης «χρύσης βίζας» σε όσους επενδύουν σε ακίνητα αξίας από 280.000 ευρώ και πάνω. Μόνο τον Αύγουστο εκδόθηκαν συνολικά 64 χρυσές βίζες από τις πορτογαλικές αρχές, εκ των οποίων οι 42 αφορούσαν στην απόκτηση ακινήτων.
Τα προγράμματα αυτά έχουν εκτοξεύσει τη ζήτηση για ακίνητα και έχουν πολλαπλασιάσει το κόστος στέγασης.
Σύμφωνα με τις «Στατιστικές εισοδήματος κατοικίας σε τοπικό επίπεδο» που δημοσίευσε το INE, από τον Απρίλιο έως τον Ιούνιο του 2023 καταγράφηκε ετήσια αύξηση 11% στο κόστος των συμβάσεων ενοικίασης κατοικιών, ποσοστό αυξημένο σε σύγκριση με το 9,6% που είχε καταγραφεί το προηγούμενο τρίμηνο.
Πολύ λίγα, πολύ αργά
Για να αντιμετωπίσει τη στεγαστική κρίση, η κυβέρνηση της Πορτογαλίας έχει εισάγει σειρά από μέτρα: πέρυσι είχε επιβάλει πλαφόν στις αυξήσεις και πριν λίγους μήνες ανακοίνωσε ότι περιορίζονται τα ακίνητα που θα διατίθενται για βραχυχρόνιες μισθώσεις. Παράλληλα, προωθεί τροποποιήσεις στο πρόγραμμα της χρυσής βίζας, ώστε να μην περιλαμβάνει επενδύσεις σε ακίνητα.
Ωστόσο, οι επικριτές αναφέρουν ότι είναι «πολύ λίγα, πολύ αργά».
«Εδώ, ξοδεύουμε σχεδόν το 90% του μισθού μας στο ενοίκιο κάθε μήνα» δήλωσε στον Guardian η Μαργαρίτα Κουστόδιο, κάτοικος της Λισαβόνας, που εργάζεται σε τμήμα ανθρώπινου δυναμικού εταιρείας, με μισθό 930 ευρώ καθαρά, από τα οποία πρέπει να δίνει τα 700 στο ενοίκιο. «Ό,τι περισσεύει πηγαίνει σε φυσικό αέριο, νερό, ρεύμα και φαγητό. Είναι σαν να ζούμε στο όριο».
Διαβάστε ακόμη
Ξέσπασε «πόλεμος» δικαστών με κυβέρνηση και ΕΦΚΑ για τις συντάξεις
Οι Έλληνες εφοπλιστές πρωτοπορούν και στη ναυπήγηση πράσινων πλοίων (pics)
Reckitt Benckiser: Λουκέτο και πωλητήριο στο εργοστάσιο στην Εύβοια παρά τα κέρδη (pic)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ