Σάλος για την επίσκεψη στην Τουρκία του ανώτατου ευρωπαίου δικαστή για τα ανθρώπινα δικαιώματα – και τις αβρότητες με Ερντογάν

Την Παρασκευή, ο νέος Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (δεν έχει κλείσει ούτε τέσσερις μήνες στη θέση του), ο Ιταλο-ισλανδός Ρόμπερτ Σπάνο επισκέφτηκε την Τουρκία όπου του απονεμήθηκε τιμητικός διδακτορικός τίτλος από το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης.

Μετά το βραβείο συνάντησε κυβερνητικούς αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένου του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, του Υπουργού Δικαιοσύνης του και του Προέδρου του Κοινοβουλίου.

Η απόφαση του Σπανο να αποδεχθεί το βραβείο σήκωσε αμέσως κύμα διαμαρτυρίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από χρήστες που επεσήμαναν ότι το πανεπιστήμιο είχε προχωρήσει σε εκκαθαρίσεις πάνω από 200 ακαδημαϊκών μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του 2016.

Η εκκαθάριση των ακαδημαϊκών που μιλούν επικριτικά για το καθεστώς Ερντογάν ήταν μέρος της ευρύτερης εκκαθάρισης του δημοσίου τομέα. Περισσότεροι από 125.000 άνθρωποι απολύθηκαν.

Ο πρώην Τούρκος διπλωμάτης Αϊντίν Σελσεν έγραψε ότι ο Σπάνο  «δεν ήταν πλέον κατάλληλος να προεδρεύσει του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα», αφού αποδέχθηκε αυτό το βραβείο.

Ο πολιτικός επιστήμονας και ακαδημαϊκός Τσενγκίζ Ακταρ, χαρακτήρισε την επίσκεψη του Σπάνο «σκανδαλώδη» και επέκρινε το γεγονός ότι ο ανώτατος ευρωπαίος δικαστής επισκέφτηκε την πόλη Μαρντίν, συνάντησε τα στελέχη του κυβερνώντος κόμματαος,  αλλά δε συνάντησε κανέναν από το φιλοκουρδικό αντιπολιτευόμενο Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα (HDP), του οποίου ο εκλεγμένος δήμαρχος της πόλης αντικαταστάθηκε από το Τουρκική κυβέρνηση. Ο Ακτάρ κάλεσε τον Spano να παραιτηθεί και ξεκίνησε το hashtag #SpanoResign στο Twitter.

Νομικοί όπως ο Γιαμάν Ακντενίζ έγραψε ότι «στο όνομα της ακαδημαικής ελευθερίας και του σεβασμού σε όλους τους διωκώμενους και εκδιωχθέντες ακαδημαϊκούς στην Τουρκία ο Σπάνο θα έπρεπε να αρνηθεί το τιμητικό δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης», και συνεχίζει: «Τώρα πιστεύω ότι το σωστό είναι να ΠΑΡΑΙΤΗΘΕΙ από τη θέση του. Είναι ντροπή».

Ο εξόριστος δημοσιογράφος Καν Ντουντάρ σχολίασε ότι ο Σπάνο κατέστεψε την καλή φήμη του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που χρειάστηκε 30 χρόνια για να κτιστεί σε τρεις μόλις μέρες.

Στην Ευρώπη, η Ολλανδή αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Κέιτι Πίρι αναρωτήθηκε: «Γιατί ο ανώτατος δικαστής του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα συναντά τον Πρόεδρο Ερντογάν;» και επισημαίνει

«Η Τουρκία έχει τις περισσότερες υποθέσεις παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ευρωπαικό Δικαστήριο, και χιλιάδες άνθρωποι αναμένουν αμερόληπτες αποφάσεις από το Δικαστή Σπάνο. Η επίσκεψη πολιτικοποίησε το Ευρωπαίκό Δικαστήριο και προκάλεσε τεράστιο πλήγμα στη φήμη του».

Το κύμα διαμαρτυρίας διογκώνεται τόσο στην Τουρκία όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και οι φωνές που ζητούν την παραίτησή του πληθαίνουν. Η αίσθηση ότι έδωσε άλλοθι στον τούρκο πρόεδρο και συγχωροχάρτι για τις κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ενισχύεται.