Ο συντηρητικός ηγέτης Φρίντριχ Μερτς κέρδισε τις γερμανικές εκλογές της Κυριακής και βρίσκεται σε καλό δρόμο για να αναλάβει τα ηνία της μεγαλύτερης οικονομίας της ΕΕ.
Δεν είναι ακόμη σαφές πώς ακριβώς θα μοιάζει η νέα γερμανική κυβέρνηση – ή σε ποιο βαθμό ο Μερτς θα μπορέσει να αναδιαμορφώσει τη γερμανική πολιτική κατά το δοκούν. Είναι πιθανό να χρειαστούν εβδομάδες μέχρι οι συνομιλίες συνασπισμού μεταξύ της Χριστιανοδημοκρατικής Συμμαχίας του Μερτς (CDU/CSU) και άλλων κομμάτων να καταλήξουν σε συμφωνία και ο Μερτς να γίνει καγκελάριος.
Ωστόσο, ένα πράγμα φαίνεται βέβαιο: Ο Μερτς θα οδηγήσει τη Γερμανία σε διαφορετική κατεύθυνση από εκείνη του σημερινού καγκελάριου Όλαφ Σολτς. Ίσως να μη μοιάζει καν με τη Γερμανία της οποίας η Άνγκελα Μέρκελ, επίσης του CDU, ηγήθηκε για 16 χρόνια, μέχρι το 2021.
Τον περασμένο μήνα, ο Μερτς πίεσε ανεπιτυχώς το γερμανικό κοινοβούλιο για νέα μεταναστευτικά μέτρα με την υποστήριξη του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία. Αυτό σηματοδότησε μια σαφή απόκλιση από την υπόσχεση της Μέρκελ «Wir schaffen das» για την υποδοχή προσφύγων.
Από μια ενδεχόμενη στροφή στη μακροχρόνια πολιτική της Γερμανίας για την πυρηνική ενέργεια και μια πιο επιθετική γραμμή απέναντι στην Κίνα, μέχρι τα σχέδια για την επανεκκίνηση του γερμανογαλλικού άξονα για την ενίσχυση του εμπορίου της ΕΕ, ο Μερτς θα μπορούσε να ταρακουνήσει το πολιτικό τοπίο της Γερμανίας και, με μια κίνηση, εκείνο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο σύνολό της.
Δείτε τι σημαίνει για την ΕΕ μια Γερμανία υπό την ηγεσία του Μερτς, σύμφωνα με το POLITICO:
Άμυνα
Δύο ημέρες πριν από τις εκλογές, ο Μερτς απηύθυνε αυστηρή προειδοποίηση ότι η Ευρώπη πρέπει να είναι έτοιμη να αμυνθεί χωρίς τις ΗΠΑ. «Πρέπει να προετοιμαστούμε για την πιθανότητα ότι ο Ντόναλντ Τραμπ δε θα υποστηρίζει πλέον άνευ όρων τη δέσμευση του ΝΑΤΟ για αμοιβαία άμυνα», δήλωσε ο Μερτς σε συνέντευξή του.
«Πρέπει να συζητήσουμε τόσο με τους Βρετανούς όσο και με τους Γάλλους -τις δύο ευρωπαϊκές πυρηνικές δυνάμεις- για το αν η κοινή χρήση πυρηνικών ή τουλάχιστον η πυρηνική ασφάλεια από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία θα μπορούσε να ισχύσει και για εμάς».
O Μερτς υποσχέθηκε μεγάλες και ευρείες πολιτικές για την αναβάθμιση της αμυντικής βιομηχανίας της Γερμανίας και αναμένεται να ακολουθήσει γρήγορα μια προηγούμενη δέσμευση να καταργήσει το μπλοκάρισμα του προκατόχου του για την αποστολή πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς Taurus στην Ουκρανία.
Ένα σημαντικό θέμα των πρώτων εβδομάδων του στην καγκελαρία θα είναι ο καθορισμός του τρόπου με τον οποίο το Βερολίνο σχεδιάζει να συγκεντρώσει τα μετρητά για να επεκτείνει το ταμείο των 100 δισεκατομμυρίων ευρώ που συμφωνήθηκε επί κυβέρνησης Σολτς για τη χρηματοδότηση της αναβάθμισης του εξοπλισμού της Bundeswehr.
Αυτό το ταμείο έχει διατεθεί και θα εξαντληθεί μέχρι το 2027 σε μαζικά προγράμματα προμηθειών, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με το πώς το Βερολίνο σχεδιάζει να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του προς το ΝΑΤΟ – κάτι που ο Μερτς έχει υποσχεθεί να κάνει στο μέλλον – από τον συμβατικό εθνικό προϋπολογισμό.
Ενέργεια
Τα τελευταία χρόνια, η γερμανική ενεργειακή πολιτική έχει επικεντρωθεί στην αύξηση των επενδύσεων στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στο κλείσιμο των πυρηνικών αντιδραστήρων και στην προσπάθεια να εξασφαλίσει προμήθειες φυσικού αερίου για να αντικαταστήσει τις ρωσικές εισαγωγές.
Το CDU του Μερτς έχει ομοίως ορκιστεί να «χρησιμοποιεί με συνέπεια τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας». Αλλά η πολιτική του οικογένεια, το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, αντιδρά επίσης στους στόχους της ΕΕ για την πράσινη ενέργεια.
Εν τω μεταξύ, ο Mερτς έχει υιοθετήσει έναν πιο θερμό τόνο απέναντι στην πυρηνική ενέργεια από τον Σολτς. Ο ίδιος έχει επίσης δηλώσει ότι θέλει να καταργήσει το νόμο για την ενέργεια των κτιρίων της Γερμανίας, ο οποίος στοχεύει στην επιτάχυνση της εξάπλωσης της χρήσης της καθαρής ενέργειας για θέρμανση.
Κλίμα
Μια κυβέρνηση υπό την ηγεσία του Μερτς θα δώσει λιγότερη έμφαση στην κλιματική αλλαγή από ό,τι ο συνασπισμός του Σολτς. Ο Μερτς εξέφρασε την ανησυχία του κατά την προεκλογική εκστρατεία για τον αντίκτυπο της πολιτικής για το κλίμα στις επιχειρήσεις, δεσμεύτηκε να θέσει την οικονομική ανάπτυξη πάνω από όλες τις άλλες ανησυχίες και ηγήθηκε της έκκλησης να ανακληθούν αρκετοί πράσινοι κανονισμοί της ΕΕ.
Όμως οι υποστηρικτές των Πράσινων εκφράζουν την πεποίθηση ότι οι δηλώσεις του Μερτς θα υπολείπονται πολύ των κινήσεών του. Η βιομηχανία, σε γενικές γραμμές, θέλει λιγότερη γραφειοκρατία, αλλά θέλει επίσης συνεπή πολιτική. Τα βιομηχανικά κίνητρα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να βοηθήσουν τις εταιρείες να γίνουν πιο πράσινες και πιο αποτελεσματικές.
Βιωσιμότητα
Ο Μερτς, όπως και ο Σολτς, θέλει να καθυστερήσει τους βασικούς κανόνες για την υποβολή εκθέσεων εταιρικής βιωσιμότητας για να ενισχύσει την προβληματική βιομηχανία της Γερμανίας.
Αυτό σημαίνει ότι είναι σχεδόν βέβαιο ότι η Γερμανία υπό τον Μερτς θα υποστηρίξει ένα νομοσχέδιο για την απλούστευση των πράσινων κανόνων, μια πρόταση που αναμένεται να παρουσιάσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 26 Φεβρουαρίου.
Μια νίκη του Μερτς σημαίνει επίσης ότι το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕPP), το οποίο κυριαρχεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και είναι η πολιτική οικογένεια του Μερτς, έχει και πάλι έναν ισχυρό σύμμαχο στη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ. Ήδη, το ΕΡΡ έχει πιέσει σκληρά για να αμβλύνει τον κανόνα της ΕΕ κατά της αποψίλωσης των δασών με την υποστήριξη ομάδων που βρίσκονται πιο δεξιά.
Φρένο χρέους
Ο Μερτς κληρονομεί μια οικονομία σε ύφεση που παρασύρεται περαιτέρω από την κρίση που κατακλύζει τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας. Αναγνωρίζει τα προβλήματα: υψηλό κόστος ενέργειας και εργασίας και σκληρός ανταγωνισμός στη μετάβαση στα ηλεκτρικά οχήματα. Αλλά δεν έχει δώσει πολλές λεπτομέρειες για το πώς σκοπεύει να βοηθήσει τις αυτοκινητοβιομηχανίες.
Σε προεκλογικές ομιλίες, υποσχέθηκε να μειώσει τη γραφειοκρατία και το υψηλό κόστος, αλλά δεν υποστήριξε ξεκάθαρα τη μεταρρύθμιση του φρένου χρέους της Γερμανίας, η οποία θα περιορίσει τις επιλογές του όσον αφορά τη χρηματοδότηση τέτοιων πρωτοβουλιών.
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες της Γερμανίας εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την κινεζική αγορά, γεγονός που οδήγησε τον Σολτς να συναινέσει στις επιθυμίες του Πεκίνου, όπως η άσκηση πιέσεων κατά των δασμών για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα made in China. Ο Μερτς θα ακολουθήσει πιο σκληρή γραμμή με την Κίνα και έχει ξεκαθαρίσει στις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες ότι δε θα διασωθούν αν οι επενδύσεις τους στην Ασία αποτύχουν.
Εμπόριο
Θα ακολουθήσει αυστηρότερη γραμμή έναντι της Ρωσίας και της Κίνας και θα αναζωπυρώσει παλιές φιλίες με άλλους ηγέτες της ΕΕ: Ο Μερτς έχει πολλή δουλειά μπροστά του αν θέλει να συνδέσει τη γερμανική εξαγωγική οικονομία με τις παγκόσμιες εστίες ανάπτυξης, όπως οι χώρες της Mercosur, το Μεξικό ή η Νοτιοανατολική Ασία.
Ο Μερτς αναγνωρίζει ότι ένας λειτουργικός γαλλογερμανικός άξονας μπορεί να δημιουργήσει περισσότερες εμπορικές συμφωνίες, μεγαλύτερη ασφάλεια για τις επιχειρήσεις και – τελικά – μια ισχυρότερη Ευρώπη. «Πρέπει να ξεπεράσουμε τη διαφωνία μας σχετικά με τη Mercosur», δήλωσε ο Mερτς στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός τον περασμένο μήνα, λέγοντας ότι βρίσκεται σε τακτική στενή επαφή με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν.
Ο Χριστιανοδημοκράτης έχει επίσης σηματοδοτήσει μια πιο σκληρή προσέγγιση προς την Κίνα. Ή, τουλάχιστον, έχει παραδεχτεί ότι η γερμανική οικονομία εξαρτάται υπερβολικά από τις επιθυμίες του Πεκίνου. Αλλά το πόσο «γερακίσια» θα είναι τελικά η προσέγγιση του Μερτς στο εμπόριο είναι πιθανό να καθοριστεί από το ποιον θα έχει τελικά ως εταίρο συνασπισμού.
Γεωργία
Μια νίκη για το CDU του Μερτς σημαίνει ότι το Βερολίνο θα ευθυγραμμιστεί όσον αφορά την αγροτική πολιτική τόσο με το ΕΡΡ όσο και με τον Επίτροπο Γεωργίας της ΕΕ, Κριστόφ Χάνσεν.
Ενόψει των διαπραγματεύσεων για το μέλλον της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) της ΕΕ, ο Χάνσεν έχει δρομολογήσει μια αναμόρφωση της αγροτικής πολιτικής που θα ανατρέψει ουσιαστικά την πράσινη ατζέντα της προηγούμενης θητείας και θα δώσει έμφαση στο να καταστεί η γεωργία ένα πιο ελκυστικό και οικονομικά βιώσιμο επάγγελμα. Στην προεκλογική του πλατφόρμα, το CDU του Μερτς δήλωσε ότι θέλει μια ΚΑΠ «που να εξυπηρετεί τους αγρότες».
Το CDU δήλωσε ότι θα επαναφέρει τη φορολογική ελάφρυνση του ντίζελ και θα λάβει ευρύτερα μέτρα για την ενίσχυση της ασφάλειας σχεδιασμού για τους αγρότες.
Τράπεζες
Οι προσπάθειες του Σολτς να αλλάξει το φρένο χρέους προκάλεσαν την κατάρρευση της κυβέρνησής του, και η παράταξη CDU του Μερτς αντιτίθεται σθεναρά σε οποιαδήποτε μεταρρύθμιση – μέχρι ενός σημείου. Παραδόξως, ο ίδιος ο Μερτς, κατά τη διάρκεια μιας τηλεοπτικής συζήτησης νωρίτερα αυτό το μήνα, άφησε να εννοηθεί ότι είναι ανοιχτός σε κάποιες βελτιώσεις, αλλά όχι πριν δοκιμαστούν άλλες λύσεις.
Κατά τα άλλα, οι χρηματοπιστωτικές αγορές είναι σε γενικές γραμμές επιφυλακτικές ως προς το ότι ο Μερτς μπορεί να κάνει πολλά για να ανακόψει την οικονομική παρακμή της Γερμανίας, με το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν να αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 0,5% το 2025.
Ο Μερτς θα έχει επίσης κρίσιμη επιρροή στην έκβαση μιας μεγάλης τραπεζικής διαμάχης που θα μπορούσε να θέσει σε δοκιμασία τα ιδανικά της ΕΕ. Όταν η UniCredit έκανε την αιφνιδιαστική προσφορά της για τη γερμανική Commerzbank πέρυσι, έμοιαζε ακριβώς με το είδος της διασυνοριακής τραπεζικής ενοποίησης που υποστήριζε ο Μάριο Ντράγκι στην έκθεση-ορόσημο που συνέταξε – μέχρι που η κυβέρνηση Σολτς αντέδρασε με τρόμο και επινόησε σχέδια για να την εμποδίσει. Ο διευθύνων σύμβουλος της UniCredit, Αντρέα Ορσέλ, δήλωσε έκτοτε ότι θα περιμένει τη θέση του Μερτς προτού προβεί σε άλλη κίνηση, αλλά είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι ο νέος ηγέτης θα είναι πιο πρόθυμος να παραδώσει έναν από τους πιο πολύτιμους δανειστές της χώρας.
Δανεισμός
Καθώς ο Τραμπ πιέζει την Ευρώπη να αυξήσει τις στρατιωτικές δαπάνες, πολλοί στις Βρυξέλλες περιμένουν με αγωνία την «ευλογία» της Γερμανίας για το δανεισμό για λογαριασμό των χωρών-μελών. Οι υπερχρεωμένες χώρες, όπως η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία, οι οποίες υπολείπονται του στόχου του ΝΑΤΟ για τις αμυντικές δαπάνες, υποστηρίζουν ότι η λήψη «δωρεάν χρήματος» από τις Βρυξέλλες είναι ο μόνος τρόπος για να αυξήσουν δραστικά τις στρατιωτικές δαπάνες χωρίς να προβούν σε πολιτικά αντιδημοφιλείς περικοπές σε άλλους τομείς του προϋπολογισμού.
Ανταγωνισμός
Οι βιομηχανικοί κολοσσοί της Γερμανίας παραπαίουν. Ο Μερτς θα πρέπει να αναλάβει δράση. Το κόμμα του ζήτησε πρωταθλητές «Made in Germany» και ένα σύγχρονο αντιμονοπωλιακό δίκαιο και νόμο περί ανταγωνισμού «που χρησιμοποιείται ως σημείο αναφοράς μια παγκόσμια αγορά», ενώ ζητά βελτίωση των υποδομών της χώρας και των διεθνών συμφωνιών.
Τεχνολογία
Ο Μερτς θεωρεί τον ψηφιακό μετασχηματισμό ως το κλειδί για τη βιομηχανική αναγέννηση της Γερμανίας και θέλει να μετατρέψει τη χώρα σε πρωτοπόρο της Ευρώπης στον τομέα της τεχνολογίας. Το σχέδιό του είναι να διαθέσει το 3,5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος για έρευνα και ανάπτυξη έως το 2030, με ιδιαίτερη έμφαση στο διάστημα, την κβαντική πληροφορική, την τεχνητή νοημοσύνη και τις τεχνολογίες cloud.
Οι βασικές προτάσεις περιλαμβάνουν τη δημιουργία ενός αυτόνομου ψηφιακού υπουργείου και την προσωρινή απαλλαγή των νεοφυών επιχειρήσεων από τη γραφειοκρατία.
Ο Μερτς δήλωσε επίσης ότι η γραφειοκρατία στο Βερολίνο και τις Βρυξέλλες πρέπει να μειωθεί δραστικά για να ανακτήσει η Γερμανία το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα. Η στάση αυτή συνάδει με τις απόψεις της κεντροδεξιάς στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, όπου βρίσκεται σε εξέλιξη μια σημαντική προσπάθεια απλοποίησης των ψηφιακών κανόνων.
Κυβερνοχώρος
Tους μήνες που προηγήθηκαν των γερμανικών εκλογών, οι νομοθέτες του Βερολίνου προσπάθησαν να αυστηροποιήσουν τους περιορισμούς για τους υψηλού κινδύνου Κινέζους προμηθευτές όπως η Huawei – προκειμένου να εφαρμόσουν τους κανόνες της ΕΕ για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο σε κρίσιμους τομείς.
Το κόμμα του δήλωσε ότι θέλει να διατηρήσει στενές οικονομικές σχέσεις με την Κίνα, αλλά δεσμεύτηκε επίσης να λάβει μέτρα για την προστασία των κρίσιμων υποδομών και της σχετικής με την ασφάλεια τεχνολογίας.
Το μανιφέστο του κόμματος περιέγραψε επίσης μια σαρωτική αλλαγή πορείας όσον αφορά την πολιτική προστασίας δεδομένων, ενθαρρύνοντας πιο «ρεαλιστικούς» κανόνες που επιτρέπουν τη χρήση των δεδομένων για την καινοτομία και την ανάπτυξη, καθώς και για την επιβολή του νόμου.
Υγεία
Η νίκη του Μερτς σηματοδοτεί πλήγμα για τους χρήστες κάνναβης στη Γερμανία, αφού ο ηγέτης του CDU δεσμεύτηκε να ανατρέψει τη μερική αποποινικοποίησή του. Κατηγορεί τις νέες πολιτικές, οι οποίες επιτρέπουν στους ενήλικες να κατέχουν έως 25 γραμμάρια κάνναβης σε δημόσιο χώρο και να καλλιεργούν τρία φυτά ανά νοικοκυριό, για την αύξηση της εγκληματικότητας που σχετίζεται με τα ναρκωτικά.
Παράλληλα, σε μια προσπάθεια να αναγκάσει τους διαβόητα αναλογικούς Γερμανούς να απομακρυνθούν από τους χάρτινους φακέλους, ο Μερτς πρότεινε ότι όποιος αποθηκεύει τα δεδομένα του σε ηλεκτρονικό φάκελο ασθενούς θα μπορούσε να λάβει έκπτωση στις ασφαλιστικές εισφορές υγείας.
Διαβάστε ακόμη
Άλλαξε «χέρια» το 2,26% της Lamda Development – Πωλητής ο Όμιλος Γερμανός (upd)
Επιχείρηση «Πυρετός το Σαββατόβραδο»: 50% αύξηση τζίρου λόγω ελέγχων
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα