Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εξακολουθεί να είναι το ξεκάθαρο φαβορί για μια δεύτερη θητεία στην κορυφή του εκτελεστικού οργάνου της Ε.Ε., αλλά δεν είναι πλέον η σίγουρη επιλογή για τα επόμενα πέντε χρόνια.
Αυτό, όπως αναφέρoυν οι αρθρογράφοι του Politico, σημαίνει ότι παίζεται ένα νέο συναρπαστικό παιχνίδι (κυρίως από πολιτικούς, διπλωμάτες και αξιωματούχους που ασκούν κριτική στην επικεφαλής της Επιτροπής) σχετικά με το ποιος θα μπορούσε να πάρει τη θέση της.
Ακολουθούν οι υποψήφιοι που προβάλλονται είτε ως πραγματικές εναλλακτικές λύσεις είτε ως τρόπος πίεσης εναντίον της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για να της αποσπάσουν παραχωρήσεις.
Στον κατάλογο του Politico δεν περιλαμβάνονται οι επικεφαλής υποψήφιοι των πολιτικών κομμάτων που ανταγωνίζονται την φον ντερ Λάιεν.
Παρά τη λεγόμενη διαδικασία Spitzenkandidaten, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) είναι απίθανο να παραιτηθεί από την προεδρία της Επιτροπής, αν παραμείνει η μεγαλύτερη πολιτική δύναμη.
Mάριο Ντράγκι
Ο 76χρονος ηγήθηκε ενός ιταλικού συνασπισμού μέχρι τη διάλυσή του το 2022 και το όνομά του εμφανίζεται συχνά όταν εκκενώνονται διεθνείς ηγετικοί ρόλοι. Μέχρι στιγμής, ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας και πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας έχει συνδεθεί κυρίως με τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου όταν αποχωρήσει ο Σαρλ Μισέλ.
Ο Ντράγκι έχει ήδη επιστρέψει στην πολιτική της Ε.Ε., καθώς βοηθά στη δημιουργία επίσημου σχεδίου των Βρυξελλών για να καταστήσει την Ευρωζώνη πιο ανταγωνιστική. Συν τοις άλλοις, βρίσκεται κοντά στον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν.
Πάραυτα, ο Ιταλός δεν έχει σαφή πολιτική τοποθέτηση και είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς γιατί το ΕΛΚ θα παρέδιδε την ισχυρή θέση του προέδρου της Επιτροπής σε κάποιον χωρίς σαφή πολιτική παράταξη.
Ρομπέρτα Μέτσολα
Το ΕΛΚ είναι απίθανο να παραδώσει την ηγεσία της Επιτροπής κατά την επόμενη θητεία. Ωστόσο, εάν η φον ντερ Λάιεν δεν λάβει την υποστήριξη που χρειάζεται, η άλλη κορυφαία υποψήφια του ΕΛΚ θα μπορούσε να βγει στην επιφάνεια.
Ως πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Μέτσολα έχει καταφέρει να παραμείνει υπεράνω της πολιτικής αντιπαράθεσης, μια τακτική που τη βοήθησε προηγουμένως να εξασφαλίσει τη σημερινή της θέση. Παράλληλα, έχει επιδείξει ηγετική ικανότητα στην εξωτερική πολιτική και ήταν η πρώτη ηγέτης της Ε.Ε. που επισκέφθηκε το Κίεβο μετά την εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022.
Με καταγωγή από τη Μάλτα, η Μέτσολα θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια νίκη για τη νότια Ευρώπη όταν θα μοιραστούν οι κορυφαίες θέσεις εργασίας. Σε μια ανάρτηση στο Instagram την περασμένη εβδομάδα η ίδια εθεάθη να συνομιλεί με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Πολωνό πρωθυπουργό Ντόναλντ Τουσκ, υποδεικνύοντας πως έχει στήριξη από υψηλές θέσεις.
Πάραυτα, η Μάλτα είναι η μικρότερη χώρα της Ε.Ε., τόσο σε μέγεθος όσο και σε πληθυσμό. Επίσης, η Μέτσολα δεν έχει καμία εκτελεστική εμπειρία, ακόμη και στην πατρίδα της. Το συντηρητικό της ιστορικό σχετικά με τις αμβλώσεις χρησιμοποιήθηκε εναντίον της κατά την έναρξη της προεδρίας της στο νομοθετικό σώμα της Ε.Ε.
Κριστίν Λαγκάρντ
Η απροθυμία του Μακρόν να υποστηρίξει τη φον ντερ Λάιεν για την κορυφαία θέση θέτει ένα προφανές ερώτημα: Μετά από πέντε χρόνια γερμανικής διακυβέρνησης και μια ακόμη μεγαλύτερη περίοδο που Γερμανοί ή Αυστριακοί κατείχαν τη θέση-κλειδί του επικεφαλής της Επιτροπής, ο Μακρόν ενδέχεται να θέλει μια Γαλλίδα στη θέση αυτή.
Ως πρώην υπουργός Οικονομικών και νυν πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η Λαγκάρντ έχει την εμπειρία ως ανώτατο διοικητικό στέλεχος και έχει το πρόσθετο πολιτικό πλεονέκτημα ότι είναι γυναίκα.
Πάραυτα, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η Λαγκάρντ θα ήταν πρόθυμη να εγκαταλείψει την ΕΚΤ πριν από το τέλος της οκταετούς θητείας της, ούτε καν ότι το Ελιζέ εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να προτείνει το όνομά της. Από τότε που έφυγε από το ΔΝΤ, το όνομα της Λαγκάρντ έχει εμφανιστεί σχεδόν σε κάθε ανασχηματισμό της γαλλικής κυβέρνησης ως πιθανή υπουργός.
Κλάους Γιοχάνις
Ο πρόεδρος της Ρουμανίας θεωρείται σταθερή επιλογή και είναι ο αγαπημένος των ευρωπαίων ηγετών, ιδίως των συντηρητικών. Τόσο ο Μακρόν όσο και ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς τον έχουν επαινέσει επειδή κράτησε τη χώρα του αγκυροβολημένη στο φιλοδυτικό και φιλοευρωπαϊκό στρατόπεδο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, κάτι που δεν ισχύει για την Ουγγαρία, τη Σλοβακία ή τη Βουλγαρία.
Σε αντίθεση με την Πολωνία, η Ρουμανία τήρησε επίσης αυστηρά τους κανόνες της ενιαίας αγοράς της Ε.Ε. και δεν επέβαλε μονομερώς περιορισμούς στα ουκρανικά σιτηρά, ενισχύοντας τη φήμη του Γιοχάνις ως φιλοευρωπαίου.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι ήρθε η ώρα για έναν ηγέτη από την ανατολική Ευρώπη να ηγηθεί της Ε.Ε. Ο γερμανόφωνος Γιοχάνις βρίσκεται σε καλή θέση, καθώς προέρχεται από την ίδια πολιτική οικογένεια του ΕΛΚ με τη φον ντερ Λάιεν. Η απόφαση του ΕΛΚ να πραγματοποιήσει το εκλογικό του συνέδριο στο Βουκουρέστι μαρτυρά επίσης το κύρος του μεταξύ των συντηρητικών ηγετών της ομάδας.
Με τη δεύτερη θητεία του να λήγει τον Δεκέμβριο, ο Γιοχάνις αναζητά μια κορυφαία διεθνή θέση. Τον περασμένο μήνα συμφώνησε να θέσει υποψηφιότητα ως ο επόμενος ηγέτης του ΝΑΤΟ, αλλά αυτό θα αποδειχθεί μια δύσκολη μάχη, δεδομένης της ευρείας υποστήριξης του Ολλανδού πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε.
Πάραυτα, η προσπάθεια του Γιοχάνις να «αρπάξει» τον ηγετικό ρόλο του ΝΑΤΟ από τον Ρούτε έχει ενοχλήσει ορισμένες δυτικοευρωπαϊκές χώρες.
Αντρέι Πλένκοβιτς
Ο πρωθυπουργός της Κροατίας, Αντρέι Πλένκοβιτς, προέρχεται επίσης από το ΕΛΚ και, όπως και με τον Γιοχάνις, ο διορισμός του θα ανταποκρινόταν στις αυξανόμενες εκκλήσεις για έναν ηγέτη από την ανατολική Ευρώπη.
Η επιλογή ενός Κροάτη για πρόεδρο της Επιτροπής θα έστελνε επίσης ένα θετικό μήνυμα στα επίδοξα μέλη της Ε.Ε. δεδομένου του ότι η Κροατία είναι το νεότερο μέλος της Ε.Ε.
Η αιφνιδιαστική ανακοίνωση του Πλένκοβιτς ότι θα ηγηθεί της λίστας υποψηφίων ευρωβουλευτών του κυβερνώντος κόμματος HDZ της Κροατίας έχει κάνει ορισμένους να υποπτεύονται ότι θέλει να εγκαταλείψει την εσωτερική πολιτική. Η εμπειρία του ως πρωθυπουργός από το 2016 του έχει σίγουρα προσφέρει κύρος και ευκαιρίες δικτύωσης με τους συναδέλφους του Ευρωπαίους ηγέτες.
Πάραυτα, ο Αντρέι Πλένκοβιτς έχει απορρίψει τις φήμες ότι θα μπορούσε να αντικαταστήσει την φον ντερ Λάιεν, κάτι που φυσικά θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ένδειξη ότι ενδιαφέρεται πραγματικά για τη θέση.
Τιερί Μπρετόν
Ο Μπρετόν δήλωσε στο Politico πέρυσι ότι ήταν δεύτερος τη τάξει υποψήφιος για Ευρωπαίος Επίτροπος το 2019. Έχει αφήσει έντονα να εννοηθεί ότι είναι ανοιχτός στο να γίνει και πάλι Plan B, σε περίπτωση που η υποψηφιότητα της φον ντερ Λάιεν δεν ευοδωθεί.
Ως πρώην υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, ο Μπρετόν έχει εμπειρία ενώ, παρόλο που δεν προέρχεται από το ΕΛΚ, κλίνει προς το συντηρητικό κόμμα. Το ιστορικό του ως πρώην διευθύνων σύμβουλος εταιρείας ο οποίος επανέφερε τη βιομηχανική πολιτική στην ατζέντα της Επιτροπής του επιτρέπει να υποστηρίξει ότι θα πρέπει να ηγηθεί ενός εκτελεστικού οργάνου της Ε.Ε. που θα εστιάζει πολύ περισσότερο στην ανταγωνιστικότητα.
Ο Μπρετόν έχει επίσης αναδειχθεί ως ο πιο προβεβλημένος επικριτής της φον ντερ Λάιεν στις Βρυξέλλες. Σε ένα περιβόητο tweet μετά την ανάδειξή της ως επικεφαλής υποψήφιας του ΕΛΚ, ο Μπρετόν σημείωσε ότι η επικεφαλής της Επιτροπής δεν είχε ακριβώς ομόφωνη υποστήριξη εντός του ΕΛΚ για μια δεύτερη θητεία.
Ήταν επίσης μέλος της ομάδας των Επιτρόπων που επέκρινε την επιλογή της για τον Μάρκους Πίπερ. Ενώ ένας ανώτερος Γάλλος αξιωματούχος δήλωσε στο Politico ότι ο Μακρόν ήταν «έξαλλος» για το tweet του κατά της φον ντερ Λάιεν, άλλοι Γάλλοι αξιωματούχοι δήλωσαν έκτοτε ότι ο «le président» δεν ήταν τελικά τόσο ενοχλημένος.
Πάραυτα, ο Μπρετόν έχει ίσως περισσότερους εχθρούς παρά φίλους στους κορυφαίους πολιτικούς κύκλους της Ε.Ε., μεταξύ άλλων εντός της Επιτροπής και μεταξύ πολλών χωρών της Ένωσης, με πολλούς να αμφισβητούν το ιστορικό του.
Η θρασύτατη αυτοπροβολή του και η φήμη του ότι καυχιόταν προτού παραδώσει αποτελέσματα έχει ενοχλήσει τους συναδέλφους του Επιτρόπους, με κυριότερη την επικεφαλής του ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ, αλλά και πολλούς από το προσωπικό και τους δημόσιους υπαλλήλους με τους οποίους υποτίθεται ότι συνεργαζόταν.
Ένα κακόβουλο (και ανώνυμο) άρθρο που δημοσιεύθηκε στο γαλλικό περιοδικό Atlantico περιέγραψε τον Μπρετόν ως «τον χειρότερο Γάλλο επίτροπο των τελευταίων 30 ετών», υποδηλώνοντας ότι έχει αντιπάλους αποφασισμένους να τον υπονομεύσουν. Επιπλέον, δεν είναι μέλος του ΕΛΚ και η διαμάχη γύρω από τη θητεία του ως επικεφαλής της γαλλικής εταιρείας τεχνολογίας Atos θεωρείται σημαντικό «βαρίδι» για οποιαδήποτε πιθανή επιβεβαίωση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Υποψήφιοι-έκπληξη
Τα παρατεταμένα παζάρια μεταξύ των πολιτικών ομάδων για τις κορυφαίες θέσεις εργασίας στην Ευρώπη μετά τις εκλογές της Ε.Ε. είναι πάντα γεμάτα εκπλήξεις.
Το 2019, κανείς δεν θα στοιχημάτιζε ότι η φον ντερ Λάιεν θα γινόταν πρόεδρος της Επιτροπής. Κατ’ αυτόν τον τρόπο οι Βρυξέλλες θα μπορούσαν κάλλιστα να εκπλαγούν από έναν υποψήφιο που δεν έχουν ακούσει ή δει ποτέ.
Διαβάστε ακόμη: