Η επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία προκάλεσε ένα κύμα εκκλήσεων προς τους δυτικούς συμμάχους να αποκόψουν πλήρως τη Ρωσία από το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα αποσυνδέοντάς την από το λεγόμενο παγκόσμιο σύστημα πληρωμών «Swift». Ο φόβος για παράπλευρες ζημιές θέτει την ιδέα σε αναμονή προς το παρόν.
Οι νέες κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας, που ήδη έχουν ανακοινωθεί μετά την εισβολή στην Ουκρανία, άνοιξαν τη συζήτηση για το αν θα πρέπει να συμπεριληφθεί σε αυτές ο αποκλεισμός της Μόσχας από το SWIFT, το σύστημα παγκόσμιων πληρωμών, όπως αναφέρει σε δημοσίευμα της η Wall Street Journal.
Η ΕΕ και η Ουάσινγκτον αποφάσισαν να μην αποκόψουν τη Ρωσία από το σύστημα, αλλά μπορεί να επανέλθουν στο θέμα, δήλωσε χθες ο Τζο Μπάιντεν. Η Βρετανία είναι ανάμεσα στις χώρες που στηρίζουν έναν τέτοιο αποκλεισμό. Ο Μπόρις Τζόνσον επιχειρηματολόγησε υπέρ αυτού του μέτρου τόσο σε συνομιλία που είχε με τον Όλαφ Σολτς, όσο και στην τηλεδιάσκεψη της G7.
Ο Γάλλος υπουργός Μπρούνο Λεμέρ δήλωσε ότι η επιλογή παραμένει ανοιχτή, αλλά τόνισε ότι θεωρεί έσχατη λύση αυτό το μέτρο. «Είναι απολύτως η έσχατη λύση, το SWIFT, αλλά είναι μία από τις επιλογές που παραμένουν στο τραπέζι», δήλωσε. «Όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι», είπε από την πλευρά του και ο Γερμανός ομόλογός του, Κρίστιαν Λίντνερ.
Χθες, ο Τσέχος πρόεδρος, Μίλος Ζέμαν, τάχθηκε υπέρ της αποκοπής της Ρωσίας από το SWIFT. «Είναι ώρα να πάμε πολύ σκληρότερες κυρώσεις από αυτές που σχεδιάζαμε αρχικά, και με αυτό εννοώ πάνω από όλα κυρώσεις σε ό,τι αφορά το λεγόμενο SWIFT. Χρειάζεται να απομονωθεί ένας τρελός, όχι μόνο να αμυνθεί κάποιος εναντίον του με λόγια αλλά με συγκεκριμένα μέτρα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τι είναι το SWIFT
Η Παγκόσμια εταιρεία διατραπεζικών χρηματοπιστωτικών τηλεπικοινωνιών (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) ή SWIFT είναι η υποδομή χρηματοπιστωτικών μηνυμάτων που συνδέει τις τράπεζες του κόσμου.
Το σύστημα που έχει έδρα στο Βέλγιο το λειτουργούν οι τράπεζες μέλη του και διαχειρίζεται καθημερινές οδηγίες πληρωμών εκατομμυρίων, σε πάνω από 200 χώρες και 11.000 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Το Ιράν και η Βόρεια Κορέα είναι αποκλεισμένες από το σύστημα.
Γιατί είναι το SWIFT σημαντικό για τις χώρες
Η διασυνοριακή χρηματοδότηση έχει κρίσιμη σημασία για κάθε κομμάτι της οικονομίας, μεταξύ άλλων για το εμπόριο, τις ξένες επενδύσεις, τα εμβάσματα και για τη διαχείριση της οικονομίας από την κεντρική τράπεζα. Η αποσύνδεση μιας χώρας, σε αυτή την περίπτωση της Ρωσίας, από το SWIFT θα πλήξει όλους αυτούς τους τομείς.
Γιατί οι χώρες αντιστέκονται σε αυτή την κίνηση
Λόγω των οικονομικών παρενεργειών όχι μόνο στην Ευρώπη- που έχει ισχυρούς εμπορικούς δεσμούς και βασίζεται σε μεγάλo βαθμό στις εξαγωγές του ρωσικού φυσικού αερίου- αλλά και για τον υπόλοιπο κόσμο. Κάποιοι Αμερικανοί πρώην αξιωματούχοι λένε ότι αυτή η κίνηση θα μπορούσε να πλήξει σφοδρά την οικονομία της Ρωσίας, αλλά και να βλάψει τα επιχειρηματικά συμφέροντα της Δύσης, όπως τις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες.
Με ΑΕΠ που υπολογίζεται ότι έφτασε σε 1,7 τρισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι, η Ρωσία είναι η 12η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Ακόμη κι αν η παγκόσμια οικονομία δεν είχε πληγεί από την πανδημία, την αύξηση του πληθωρισμού, τις αναταράξεις στην εφοδιαστική αλυσίδα και την κλιμάκωση των πολιτικών εντάσεων ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση, η απώλεια του 2% του παγκόσμιου ΑΕΠ και μίας εκ των κορυφαίων εξαγωγών πετρελαίου θα της επέφερε σφοδρή ζημιά.
Επιπλέον, η χρήση του SWIFT ως όπλου θα μπορούσε να διαβρώσει το κυριαρχούμενο από το δολάριο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, μεταξύ άλλων ενθαρρύνοντας την ανάπτυξη εναλλακτικών του SWIFT από τη Ρωσία και τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, την Κίνα. Κάτι τέτοιο θα υπονόμευε τη δύναμη της Δύσης, ιδιαίτερα το διπλωματικό πλεονέκτημα που προσφέρουν οι κυρώσεις.
Τι κάνουν οι χώρες αντί για αυτό
Πέρα από τη διακοπή του πρότζεκτ για τον νέο αγωγό φυσικού αερίου και το πλήγμα στη δυνατότητα της Ρωσίας για άντληση κεφαλαίων, οι δυτικές κυρώσεις μέχρι στιγμής έχουν βάλει στο στόχαστρο πολλές από τις μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας, επηρεάζοντας την πλειονότητα των περιουσιακών στοιχείων του χρηματοπιστωτικού τομέα της Ρωσίας. Αυτές οι κυρώσεις απαγορεύουν τις συναλλαγές με τράπεζες που έχουν μπει στο στόχαστρο, κόβοντας την πρόσβασή τους σε αμερικανικά δολάρια και χρηματοδότηση.
Γιατί θα ήταν διαφορετικός ο αποκλεισμός από το SWIFT
Ο Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι οι αμερικανικές κυρώσεις ουσιαστικά έχουν τον ίδιο αντίκτυπο με τον αποκλεισμό της Ρωσίας από το Swift. Αλλά υπάρχουν διαφορές. Το Swift είναι ένα «ρόπαλο» στο οικονομικό οπλοστάσιο σε σύγκριση με τις στοχευμένες κυρώσεις, που παρέχουν ακρίβεια και διπλωματική ευελιξία για αυτούς που παίρνουν τις αποφάσεις.
Διαβάστε ακόμα:
Citigroup: Ο οδικός χάρτης για την «τέλεια καταιγίδα» των αγορών
Ποια γνωστά ονόματα χάνουν σε πλειστηριασμούς ακίνητα-φιλέτα, βίλες στην Εκάλη και τη Μύκονο (pics)
Κλειστά μέχρι νεωτέρας τα εργοστάσια των ελληνικών εταιρειών στην Ουκρανία