Οι αγορές ελπίζουν πως οι μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες του κόσμου θα προχωρήσουν σε μείωση των επιτοκίων τους μέχρι τα τέλη του έτους, αλλά ο δομικός πληθωρισμός, η συσφιγμένη αγορά εργασίας και η απροσδόκητα στιβαρή παγκόσμια οικονομία οδηγούν ορισμένους οικονομολόγους σε αναθεώρηση των ισχυρισμών τους.
Οι κινήσεις της Fed
Τα θετικά στοιχεία της αγοράς εργασίας των ΗΠΑ και τα δεδομένα του ΑΕΠ υποδηλώνουν τη δυσκολία την οποία αντιμετωπίζει η Fed σε ό,τι αφορά τη λήψη αποφάσεων ως προς την άρση σύσφιξης της νομισματικής της πολιτικής. Η οικονομική ευρωστία και η θετική πορεία της αγοράς εργασίας ενδέχεται να ασκήσουν ανοδικές πιέσεις στους μισθούς και τον πληθωρισμό ο οποίος κινδυνεύει εκ νέου με μονιμοποίηση.
Ο πληθωρισμός των ΗΠΑ έχει περιοριστεί από το 9% του Ιουνίου του 2022, στο 4,9% τον περασμένο Απρίλιο, αλλά παραμένει πολύ υψηλότερα από τον πληθωριστικό στόχο της Fed του 2%. Σημαντικό είναι και το γεγονός πως ο δομικός πληθωρισμός ο οποίος δε συμπεριλαμβάνει τις τιμές ενέργειας και τροφίμων κατέγραψε ετήσια άνοδο της τάξης του 5,5% τον Απρίλιο.
Αν και ο επικεφαλής της Fed, Τζερόμ Πάουελ, είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο για παύση της αύξησης των επιτοκίων τον Ιούνιο, τα πρακτικά της τελευταίας συνάντησης υποδεικνύουν πως πολλά στελέχη της FOMC υποστηρίζουν πως τα επιτόκια πρέπει να αυξηθούν περαιτέρω, ενώ άλλα υπογραμμίζουν πως η επιβράδυνση της ανάπτυξης θα περιορίσει την ανάγκη για περαιτέρω τέτοιες κινήσεις.
Τόσο ο επικεφαλής της Fed του St. Louis, Τζέιμς Μπούλαρντ και ο ομόλογός του πρόεδρος της Fed της Minneapolis, Νιλ Κασκάρι, έχουν τονίσει πρόσφατα πως ο υψηλός δομικός πληθωρισμός ενδέχεται να επιμηκύνει το πρόγραμμα σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής της Fed, με περαιτέρω κινήσεις μέχρι το τέλος του έτους.
Πολλοί οικονομολόγοι έχουν τονίσει στο CNBC, πως η Fed ενδέχεται να χρειαστεί να προχωρήσει σε περαιτέρω αυξήσεις των επιτοκίων για τη χαλιναγώγηση της δυναμικής του πληθωρισμού.
Σύμφωνα με το εργαλείο FedWatch της CME Group, η αγορά εκτιμά 35% πιθανότητα πως τα επιτόκια θα κυμανθούν στο 5% – 5,25% μέχρι το τέλος του έτους, με αυτά του Νοεμβρίου του 2024 να κυμαίνονται στο 3,75% – 4%.
Σύμφωνα με τον Chief Investment Officer (CIO) του Plurimi Group, Πάτρικ Άρμστρονγκ, υπάρχει διπλό ρίσκο όσον αφορά την τρέχουσα στάση των αγορών: «Εάν ο Πάουελ μειώσει τα επιτόκια, θα τα περιορίσει περισσότερο απ’ όσο υπολογίζουν οι αγορές, αλλά πιστεύω πως υπάρχει πάνω από το 50% πιθανότητα να μην κάνει τίποτα μέχρι το τέλος του έτους. Δεδομένου του PMI του τομέα των υπηρεσιών, της στιβαρής αγοράς εργασίας και των αυξημένων καταναλωτικών εξόδων, η Fed δε θα χρειαστεί να παρέχει ρευστότητα εάν δεν υπάρχει κρίση χρέους».
Το δίλημμα της ΕΚΤ
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αντιμετωπίζει ένα παρόμοιο δίλημμα, έχοντας ήδη περιορίσει την αύξηση των επιτοκίων της από τις 50 μονάδες βάσης στις 25 μονάδες βάσης κατά τη διάρκεια της συνάντησης Μαΐου. Τα επιτόκια της τράπεζας κυμαίνονται πια στο 3,25%, σε υψηλό από τον Νοέμβριο του 2008.
Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη αυξήθηκε στο 7% τον Απρίλιο, αν και ο δομικός πληθωρισμός κατέγραψε αναπάντεχη μείωση. Η οικονομία της Ευρωζώνης κατέγραψε ανάπτυξη της τάξης του 0,1% το α’ τρίμηνο, υπό τις αρχικές εκτιμήσεις των αναλυτών, αλλά ο επικεφαλής της Bundesbank, Γιοακίμ Νάγκελ, τόνισε πρόσφατα πως θα χρειαστούν κι άλλες αυξήσεις, ακόμα κι αν προκληθεί ύφεση στην οικονομία.
«Δε βρισκόμαστε σε εύκολη φάση, αφού ο πληθωρισμός είναι μόνιμος και δεν μειώνεται όσο ελπίζαμε οπότε οι εκτιμήσεις του Νάγκελ είναι σωστές», τόνισε από την πλευρά του το πρώην μέλος του διοικητικού συμβουλίου της γερμανικής κεντρικής τράπεζας, Αντρέας Ντομπρέ, προσθέτοντας πως «προφανώς, αυτή η περαιτέρω σύσφιξη θα επηρεάσει την πορεία της οικονομίας, αλλά η ανεξέλεγκτη πορεία του πληθωρισμού θα αποδεικνυόταν πολύ πιο επιβλαβής. Η ΕΚΤ πρέπει να συνεχίσει την πορεία σύσφιξής της».
Η δύσκολη απόφαση της ΒοΕ
Η Βρετανία αντιμετωπίζει μία πολύ πιο δύσκολη κατάσταση σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Ευρωζώνη.
Ο ετήσιος πληθωρισμός μειώθηκε από το 10,1% του Μαρτίου στο 8,7% τον Απρίλιο, πολύ παραπάνω από τις εκτιμήσεις της Τράπεζας της Αγγλίας (ΒοΕ) για μείωση στο 8,4%. Παράλληλα, ο δομικός πληθωρισμός αυξήθηκε από το 6,2% του Μαρτίου στο 6,8%.
Δεδομένης της δυσκολίας αντιμετώπισης του πληθωρισμού ο οποίος ξεπερνά κατά πολύ τα ποσοστά των ΗΠΑ και της Ευρωζώνης, οι αγορές υπολογίζουν πως τα επιτόκια στη Βρετανία θα πρέπει να αυξηθούν περαιτέρω.
«Τα σοκ προσφοράς, οι πληθωριστικές εκτιμήσεις, οι ελλείψεις εκπτώσεων και η αύξηση των περιθωρίων κερδοφορίας από τις επιχειρήσεις κρατούν τις τιμές σε υψηλότερα επίπεδα από το αναμενόμενο», τόνισε το στέλεχος της Deutsche Bank, Σαντζέι Ράτζα, προσθέτοντας πως «αναμένουμε μία επιβραδυμένη επιστροφή προς τον πληθωριστικό στόχο της ΒοΕ, με τις τιμές και τον πληθωρισμό των μισθών να παραμένουν υψηλότερα των αρχικών εκτιμήσεων. Υπολογίζουμε πως η Τράπεζα της Αγγλίας θα αυξήσει τα επιτόκιά της στο 5,25%».
Η αγορά εκτιμά 92% πιθανότητα αύξησης 25 μονάδων βάσης από την ΒοΕ κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Ιουνίου, στο 4,75%, σύμφωνα με τη Refinitiv.
Παρά την αναμενόμενη αύξηση των επιτοκίων, πολλοί είναι οι οικονομολόγοι οι οποίοι εκτιμούν στροφή 180 μοιρών μέχρι τα τέλη του έτους.
Η Berenberg η οποία αρχικά προέβλεπε τρεις μειώσεις μέχρι το τέλος του 2023, τώρα πια προβλέπει μία, ενώ εκτιμά πως τα επιτόκια θα κυμανθούν στο 3% με 6 μειώσεις 25 μονάδων βάσης έκαστη μέχρι τα τέλη του 2024, αλλά και 30% πιθανότητα περαιτέρω αύξησης 25 μονάδων βάσης τον Αύγουστο στο 5%.
«Οι αλλαγές των στρατηγικών της κεντρικής τράπεζας πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την αβεβαιότητα και την καθυστέρηση της επιρροής της νομισματικής πολιτικής στην πραγματική οικονομία. Η ΒοΕ θα πρέπει να προσέξει να μην αντιδράσει υπερβολικά σε όποιες βραχυπρόθεσμες πληθωριστικές εκπλήξεις», τόνισε ο αναλυτής της Berenberg, Κάλουμ Πίκερινγκ.
Διαβάστε ακόμη
Petrofin: Στα 51,9 δισ. η τραπεζική χρηματοδότηση της ελληνικής ναυτιλίας – Mειωμένη κατά 1,3%
Meteo: Το 2023 καταγράφηκε ο πιο ψυχρός Μάιος των τελευταίων 14 ετών (pic)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ