Αν και παρέμενε… κρυμμένο εδώ και δεκαετίες, το «φάντασμα» του πληθωρισμού απειλεί -πια- την παγκόσμια οικονομία. Για πολλούς Αμερικανούς, ο πληθωρισμός θυμίζει τα «πέτρινα χρόνια» της προεδρίας του Jimmy Carter όταν άγγιξε διψήφια νούμερα.
Ο πληθωρισμός έχει επιστρέψει για τα καλά και ως νέα πανδημία, έχει εξαπλωθεί παγκοσμίως.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ κυμάνθηκε στο 7,5% τον Ιανουάριο, σε υψηλό 40ετίας.
Η Βρετανία ακολουθεί από κοντά, με τον πληθωρισμό να κυμαίνεται στο 5,4% στα τέλη του 2021.
Ο μέσος όρος του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη άγγιξε το 5,1% τον Ιανουάριο, υψηλό ρεκόρ από το 1997.
Ιδού πως επηρεάζονται τα επίπεδα διαβίωσης ανά τον πλανήτη, σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα The Guardian:
ΗΠΑ
Το αγαπημένο street food των Νεοϋορκέζων είναι το μεγάλο κομμάτι πίτσας, το οποίο συνήθως αποτελεί ένδειξη της οικονομίας και κοστίζει $1. Με τον πληθωρισμό να καλπάζει ανεξέλεγκτος, όμως, τα αγαπημένα στέκια των εκατομμυρίων κατοίκων του Μεγάλου Μήλου αυξάνουν τις τιμές τους.
Τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα και η αυξημένη ζήτηση συνεχίζουν να προκαλούν πληθωριστικές πιέσεις στις τιμές των βασικών αγαθών, είτε αυτά πρόκειται για τρόφιμα, είτε για βενζίνη και πετρέλαιο κίνησης, είτε για άλλα καθημερινά προϊόντα.
Σε δεινή θέση βρίσκονται τα φτωχότερα στρώματα της κοινωνίας. Ήδη αναγκάζονται να ξοδεύουν το 85% του εισοδήματός τους σε στέγαση και δύσκολα θα καταφέρουν να ανταπεξέλθουν σε αυξήσεις των ενοικίων και των τιμών των βασικών αγαθών.
Ιταλία
Οι Ιταλοί έχουν βιώσει τον πληθωρισμό «στο πετσί τους» λόγω των αυξήσεων των λογαριασμών ενέργειας, με τις τιμές του ηλεκτρικού και του φυσικού αερίου να έχουν καταγράψει αύξηση άνω του 50% το φετινό χειμώνα. Οι αυξημένες τιμές αυτές επηρεάζουν τόσο τη βιομηχανική παραγωγή όσο και τη μεταφορά των προϊόντων, αυξάνοντας περαιτέρω τις τιμές των βασικών αγαθών.
Τα δεδομένα της Istat (ιταλικής στατιστικής υπηρεσίας) υποδεικνύουν αύξηση του πληθωρισμού στο 4,2% το Δεκέμβριο, κάτι που αποτελεί ρεκόρ 10ετίας. Η κεντρική τράπεζα της χώρας υπολογίζει πως ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει στο 2,8% μέχρι το τέλος του έτους. Αντίθετη άποψη έχουν οι αναλυτές οι οποίοι αναμένουν πως θα κυμανθεί στο 3,2%.
Σύμφωνα με τον Marcello Messori, καθηγητή οικονομικών στο Luiss University της Ρώμης, η Ιταλια, η οποία δεν έχει παράγει πυρηνική ενέργεια εδώ και 3 δεκαετίες, αναγκάζεται να εισάγει το μερίδιο του λέοντος της ενέργειάς της, γεγονός που την κάνει ευάλωτη στις πληθωριστικές αυξήσεις.
Γερμανία
Ο πληθωρισμός στη Γερμανία κυμαίνεται στο 4,9%, έχοντας υποχωρήσει από το υψηλό του Δεκεμβρίου του 5,3%. Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της Bundesbank «οι πληθωριστικές πιέσεις στις τιμές παραμένουν».
Υπάρχουν αρκετοί λόγοι για την πληθωριστική αύξηση αυτή. Κρίση στην εφοδιαστική αλυσίδα, αύξηση των τιμών για εξισορρόπηση των ζημιών της πανδημίας, υψηλή ζήτηση συγκεκριμένων αγαθών και υπηρεσιών, έλλειψη εργατικού δυναμικού και αύξηση του ΦΠΑ.
Οι «τρομακτικότερες» αυξήσεις λαμβάνουν χώρα στους λογαριασμούς θέρμανσης και ενέργειας, οι οποίοι -σύμφωνα με το Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ)- έχουν καταγράψει αύξηση της τάξης του 18,3% κατά μέσο όρο αγγίζοντας, σε ορισμένες περιπτώσεις, το 50%.
Οι Γερμανοί καλούνται να πληρώσουν 6% παραπάνω για τα ψώνια του σούπερ μάρκετ, με σημαντικές αυξήσεις στις τιμές ορισμένων προϊόντων. Η τιμή της πατάτας έχει αυξηθεί κατά 43% σε σχέση με πέρυσι, ενώ οι τιμές στις ντομάτες, το γάλα, τα κρεμμύδια και τα αυγά έχουν αυξηθεί μεταξύ 5% και 20%.
Οι τιμές των εισαγόμενων προϊόντων έχουν καταγράψει αύξηση της τάξης του 21%, ρεκόρ από το 1980, οφειλόμενη κυρίως στην κρίση της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Παράλληλα, παρά τις μισθολογικές αυξήσεις, τα φτωχότερα στρώματα της κοινωνίας πολύ δύσκολα θα καταφέρουν να ανταπεξέλθουν στις πληθωριστικές αυξήσεις.
Αυστραλία
Η οικονομία της Αυστραλίας βασίζεται στα εμπορεύματα, κάτι που την κάνει ευάλωτη στον πληθωρισμό.
Στα τέλη του 2021 ο πληθωρισμός βρισκόταν στο 3,5%. Παρά την πεισματική άρνηση της κεντρικής τράπεζας της χώρας για αύξηση των επιτοκίων από το ρεκόρ χαμηλό του 0,1%, οι αναλυτές αναμένουν πως τα επιτόκια θα έχουν αγγίξει το 1,25% μέχρι το Φεβρουάριο του 2023.
Σημειωτέον πως η καθυστέρηση της αύξησης των επιτοκίων μέχρι τον Ιούνιο γίνεται εν μέρει για πολιτικούς λόγους, δεδομένων των εθνικών εκλογών στις 21 Μαΐου.
Πακιστάν
Ο πληθωρισμός έχει «λυγίσει» την οικονομία του Πακιστάν. Έχει αγγίξει διψήφιο ποσοστό (13% τον Ιανουάριο) ενώ η ισοτιμία της πακιστανικής ρουπίας συνεχίζει να καταρρέει.
Οι τιμές των τροφίμων έχουν εκτοξευθεί κατά 17%, με τα φτωχότερα στρώματα της κοινωνίας να βρίσκονται στο χείλος της καταστροφής. Η τιμή της πατάτας έχει αυξηθεί κατά 5%, του κοτόπουλου κατά 4,5% και της μπανάνας κατά 2,5%. Η τιμή του μαγειρικού λαδιού έχει αυξηθεί κατά 27% την τελευταία τριετία, ενώ η ζάχαρη είναι -πια- ακριβότερη της βενζίνης. Τον Ιανουάριο, μάλιστα, η τιμή της βενζίνης ξεπέρασε τις 150 ρουπίες / λίτρο, αυξημένη κατά 40%.
Η κατάσταση στη χώρα έχει επιδεινωθεί από τα μέτρα λιτότητας της κυβέρνησης, η οποία έχει αναγκαστεί να αυξήσει τους φόρους τόσο των πολιτών όσο και του τομέα της ενέργειας, έτσι ώστε να λάβει πακέτο διάσωσης ύψους $6 δισ από το ΔΝΤ. Σημειωτέον πως το κόστος του ηλεκτρικού στο Πακιστάν είναι υπερδιπλάσιο από το ανάλογο κόστος στις γείτονες χώρες της Ινδίας και του Μπαγκλαντές.
Αν και ο Πρωθυπουργός της χώρας Imran Khan υποστηρίζει πως ο πληθωρισμός είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, οι πολίτες ήδη οργανώνουν τεράστιες πορείες διαμαρτυρίας.
Διαβάστε ακόμη
JP Morgan: Αποσύρει την πρόταση αγοράς για τα ελληνικά ομόλογα
Wall Street: Βαριές απώλειες για τον Dow Jones με τα βλέμματα σε Fed και Ουκρανία
Λαβρόφ: Πιθανότητα συμβιβασμού ανάμεσα σε Ρωσία και Δύση για την Ουκρανία