Οι αυξημένες τιμές τροφίμων έχουν πολιτικό κόστος και αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο, γι’ αυτό το δίλημμά τους συνίσταται στο εάν μπορούν να κάνουν τόσα όσα χρειάζεται ώστε να μην υποστούν τις συνέπειες.
Τον Αύγουστο και σε ετήσια βάση oι παγκόσμιες τιμές τροφίμων εκτινάχθηκαν κατά 33%, εκ των οποίων ανησυχητική άνοδο είχαν τα φυτικά έλαια, τα σιτηρά και το κρέας, όπως έδειξαν τα στοιχεία του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ.
Δυστυχώς δεν φαίνεται πως η κατάσταση θα βελτιωθεί, εφόσον το πρόβλημα οξύνεται εξαιτίας των ακραίων καιρικών συνθηκών, της αύξησης του κόστους μεταφοράς και των λιπασμάτων, της συμφόρησης στην εφοδιαστική αλυσίδα και των ελλείψεων σε εργατικά χέρια. Δυσμενώς λειτουργεί και το γεγονός πως τα συναλλαγματικά διαθέσιμα βαίνουν μειούμενα, εμποδίζοντας ορισμένες χώρες να κάνουν εισαγωγές σε τρόφιμα.
Από την Ευρώπη έως την Τουρκία και την Ινδία οι πολιτικοί προσφέρουν περισσότερη βοήθεια τώρα, δίνοντας εντολή σε όσους πωλούν να μειώσουν τις τιμές, ενώ παράλληλα πειραματίζονται με τους εμπορικούς κανόνες προσπαθώντας να μετριάσουν τις συνέπειες για τους καταναλωτές.
Δριμεία κρίση
Το πρόβλημα είναι σοβαρότερο στις χώρες που έπληξε η κρίση καθώς και στις αναδυόμενες αγορές, όπου οι δαπάνες τροφίμων καταλαμβάνουν μεγαλύτερο μέρος των συνολικών του νοικοκυριού. Στον Λίβανο η Χεζμπολάχ έχει ενισχύσει τον έλεγχό της επί της χώρας, διανέμοντας τρόφιμα, ενώ και στις Ηνωμένες Πολιτείες ακόμα λαμβάνονται μέτρα για να είναι προσιτά τα τρόφιμα – κάτι το οποίο έλαβε επείγοντα χαρακτήρα λόγω πανδημίας. «Οι κυβερνήσεις μπορούν να παρέμβουν και να δεσμευθούν στο ότι για ένα διάστημα θα βοηθήσουν τις τιμές καταναλωτών να μειωθούν, αλλά δεν μπορούν να το κάνουν επ’ αόριστον», παρατηρεί ο Κάλεν Χέντριξ, μέλος στο Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Πίτερσον.
Ο πληθωρισμός στις τιμές τροφίμων ήταν η αφορμή για πολλές ταραχές στη Νοτιοανατολική Ασία, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, συμβάλλοντας στην Αραβική Ανοιξη προ δεκαετίας. Σήμερα οι δαπάνες, προσαρμοσμένες στον πληθωρισμό και σε ετήσια βάση, είναι ήδη υψηλότερες απ’ ό,τι ήταν τα τελευταία 60 χρόνια, όπως φαίνεται στα στοιχεία του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ. Οντως σήμερα είναι δυσκολότερο να αγοράσεις τρόφιμα απ’ ό,τι το 2011, διαρκούσης της αναταραχής στη Μέση Ανατολή, η οποία ανέτρεψε καθεστώτα στην Αίγυπτο, την Τυνησία και τη Λιβύη, όπως υπογραμμίζει ο Αλασταϊρ Σμιθ, πρώτος τη τάξει βοηθός καθηγητή σε θέματα παγκόσμιας βιώσιμης ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο Γουόρικ του Ηνωμένου Βασιλείου.
Στην Τυνησία, ειδικότερα, τον Ιούλιο, λίγες ημέρες μετά την αναστολή λειτουργίας του Κοινοβουλίου, ο πρόεδρος Καΐς Σαϊέντ απηύθυνε έκκληση στους παραγωγούς και τους λιανεμπόρους να μειώσουν δραστικά τις τιμές σε επιλεγμένα είδη. Στο κόκκινο κρέας η τιμή υποχώρησε σχεδόν 10% αυτομάτως και στα φρούτα σχεδόν 20%, αλλά και πάλι συνολικά οι τιμές καταναλωτή ενισχύθηκαν σε ετήσια βάση κατά 6,2% τον Αύγουστο.
Παράλληλα γίνεται συζήτηση για να μειωθούν οι επιδοτήσεις στις τιμές, ώστε να περιοριστούν μόνο στους φτωχότερους και να εξασφαλιστεί αρωγή από το ΔΝΤ.
Στην Αίγυπτο, ο πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι ζητεί αύξηση στο κόστος του ψωμιού, ενώ στη Ρουμανία αυτό το ζήτημα είναι ιδωμένο από άλλη σκοπιά. Η Ρουμανία, η μεγαλύτερη εξαγωγέας σιτηρών της Ευρώπης αυτή την εποχή, βλέπει τις τιμές των τροφίμων να αυξάνονται με διψήφιο ποσοστό. Η κυβέρνηση του Φλορίν Σίτου επιδιώκει να ελαττώσει την εξάρτηση από εισαγόμενα επεξεργασμένα τρόφιμα ως μέσον για να υποχωρήσουν οι τιμές. Ακόμα και πλούσιες χώρες όπως οι ΗΠΑ ταλανίζονται από το κόστος διατροφής, όπου το 8,6% του πληθυσμού μπορεί συχνά να μην έχει χρήματα να φάει. Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν αυξάνει σε ιστορικά επίπεδα τα επιδόματα για την προμήθεια σε τρόφιμα προς τους χαμηλά αμειβόμενους Αμερικανούς. Στην Τουρκία, ο πληθωρισμός στα τρόφιμα έτρεχε με 29% τον Αύγουστο. Η κυβέρνηση Ερντογάν, τέλος, προσπαθεί να ελέγξει την κατάσταση, απειλώντας με πρόστιμα όσες επιχειρήσεις πωλούν τα είδη τους σε υψηλές τιμές.
Διαβάστε ακόμα
ΕΝΦΙΑ 2021: Ποιοι θα πληρώσουν λιγότερα και ποιοι όχι – Πότε θα σταλούν τα «ραβασάκια» (vid)
«Πλειάδων Γη»: Πώς έφτασε στο σφυρί το συγκρότημα – «διαμάντι» στα Τρίκαλα (pics)
efood: Τι συμβαίνει με τις ανανεώσεις συνεργασίας για τους διανομείς – Έντονες αντιδράσεις (upd)