Δεκαπέντε περίπου χρόνια μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση η οποία προκλήθηκε από την κατάρρευση της αγοράς των στεγαστικών δανείων στις ΗΠΑ, ένας εκ των επενδυτών του «Big Short» προβλέπει τη δημιουργία παρόμοιας κρίσης σύντομα.
Ο Ντέιβ Μπερτ, CEO της εταιρείας DeltaTerra Capital η οποία βοηθά τους πελάτες στη διαχείριση κρίσεων, ήταν ένας από τους ελάχιστους που προέβλεψαν την κατάρρευση της αγοράς ακινήτων το 2007.
Βοηθώντας δύο από τους κύριους χαρακτήρες του βιβλίου του Μάικλ Λιούις «The Big Short» στο να στοιχηματίσουν εναντίον της αγοράς στεγαστικών δανείων, ο Μπερτ έβγαλε δισεκατομμύρια δολάρια από την πρόβλεψή του.
Μιλώντας στο CNBC, ο Μπερτ υπογράμμισε πως «πάντα προσπαθώ να προβλέπω μεγάλους συστημικούς κινδύνους, για διαφορετικούς λόγους. Εάν κάτι έχει τη λάθος τιμή, ως επενδυτής πρέπει να κινηθώ σωστά έτσι ώστε να έχω τα καλύτερα κέρδη για τους πελάτες μου. Σε προσωπικό επίπεδο, έχω δει τί μπορεί να πάει στραβά και πόσο μπορεί να επηρεάσει την κοινωνία και την οικονομία. Ό,τι μελετώ, αναλογίζομαι το ανθρώπινο δράμα που δημιουργήθηκε ως αποκύημα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, μεταξύ του 2008 και του 2021».
Εκτεθειμένοι
Ο Μπερτ υπογράμμισε πως η ανάλυση της DeltaTerra Capital υποδεικνύει πως το 20% των αμερικανικών κατοικιών «είναι εκτεθειμένα σε λανθασμένες αξιολογήσεις λόγω του κινδύνου πλημμυρών. Εάν η αγορά συνειδητοποιήσει το λάθος της, ενδέχεται να υπάρχει τόσο σημαντική διόρθωση όσο αυτή κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
«Πιστεύουμε πως αυτό το ζήτημα της επαναξιολόγησης μπορεί, μεν, να προκαλέσει το 1/4 της ζημιάς που προκάλεσε η παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, αλλά όπως είναι προφανές, θα είναι εξαιρετικά επιζήμιο για τις εν λόγω οικονομίες τις οποίες θα επηρεάσει», υπογράμμισε.
Τα σχόλια του γνωστού επενδυτή λαμβάνουν χώρα τη στιγμή που η αγορά ακινήτων βιώνει μία σημαντική μετάβαση λόγω της μεταβολής των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων εν μέσω της προσπάθειας αντιμετώπισης της πληθωριστικής κρίσης από τις κεντρικές τράπεζες.
Ο Μπερτ τονίζει πως τα προβλήματα έχουν ήδη αρχίσει να διαφαίνονται στην αγορά της ασφάλισης. Αναφέρει πως παρατηρεί από κοντά την πορεία της αγοράς στη Φλόριντα μετά τον τυφώνα «Ίαν», ο οποίος προκάλεσε έναν κυκεώνα γραφειοκρατίας όσον αφορά την ασφαλιστική κάλυψη των ακινήτων των πολιτών από τις πλημμύρες.
«Δε γνωρίζω εάν τα προβλήματα αυτά θα επιδεινωθούν φέτος, αλλά τα επικαιροποιημένα δεδομένα της αγοράς υποδεικνύουν πως τα πράγματα δεν πάνε καλά γι αυτά τα εκτεθειμένα ακίνητα».
Υπερεκτιμημένα ακίνητα
Αν και πολλοί επενδυτές δεν έχουν πειστεί ακόμα όσον αφορά την επίδραση της κλιματικής αλλαγής στα επενδυτικά τους χαρτοφυλάκια, τα ευρήματα πρόσφατης έρευνας προειδοποίησαν πως η αμερικανική αγορά ακινήτων ενδέχεται να είναι εξαιρετικά υπερεκτιμημένη κατά $200 δισ. λόγω των υποτιμημένων κινδύνων πλημμύρας.
Η ανάλυση η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Climate Change τον περασμένο Φεβρουάριο από ερευνητές των Environmental Defense Fund, First Street Foundation και της Fed, προειδοποίησε πως τα μικρομεσαία νοικοκυριά είναι εξαιρετικά εκτεθειμένα σε υποτίμηση των ακινήτων τους.
Σύμφωνα με το στέλεχος της First Street Foundation, Τζέρεμι Πόρτερ, «ο μεγαλύτερος λόγος για τον κίνδυνο αυτό οφείλεται στο γεγονός πως η κλιματική αλλαγή δεν έχει συμπεριληφθεί στην αξιολόγηση των ακινήτων αυτών. Το κόστος ή η εκτίμηση των ακινήτων δε συμπεριλαμβάνουν την πιθανότητα ή τον κίνδυνο δημιουργίας πλημμύρων».
Ο Πόρτερ συμπλήρωσε πως τα νοικοκυριά αυτά θα μπορούσαν να χάσουν σημαντικό μέρος της αξίας των ακινήτων τους εν μία νυκτί: «Η απότομη αλλαγή των δεδομένων δεν πρόκειται για φανταστικό σενάριο. Η κατάσταση μπορεί να επιδεινωθεί από κοινότητα σε κοινότητα, ή μαζικά, σε ολόκληρη την αγορά ακινήτων. Το μόνο σίγουρο είναι πως, σε κάποια φάση, η αγορά αυτή καθαυτή θα φτάσει σε ένα σημείο καμπής όπου η φούσκα θα σκάσει».
Η έρευνα υποστηρίζει πως 15 εκατομμύρια ακίνητα στις ΗΠΑ έχουν πιθανότητα 1% να πλημμυρίσουν σε ετήσιο επίπεδο, με αναμενόμενες ετήσιες ζημιές οι οποίες θα ξεπεράσουν τα $32 δισ. Παράλληλα, προειδοποιεί όσον αφορά την αύξηση της έκθεσης των αμερικανικών ακινήτων στις πλημμύρες εν μέσω της επιδείνωσης της κλιματικής αλλαγής.
Όσο για τον Μπερτ, υπογραμμίζει πως «όταν ο κάθε καταναλωτής αγοράζει ένα ακίνητο, τα κύρια έξοδα τα οποία λαμβάνει υπόψη είναι αυτά της συντήρησής του. Μέχρι να μπορέσουμε να εκτιμήσουμε το συνολικό κόστος προστασίας των ακινήτων από τις πλημμύρες στην ευρύτερη αγορά, θα αντιμετωπίζουμε προβλήματα όσον αφορά την ορθή αξιολόγησή τους».
Σύμφωνα με τον Τζέσι Γκούρεβιτς του Environmental Defense Fund, η υπερβολική αξιολόγηση των τιμών των ακινήτων επηρεάζει ως επί το πλείστον τα μικρομεσαία νοικοκυριά. Τόνισε, μάλιστα, πως «εάν υπάρξει εξορθολογισμός των τιμών προς τα κάτω, το χάσμα πλούτου μεταξύ των κοινωνικών στρωμάτων στις ΗΠΑ θα διευρυνθεί και θα επιδεινώσει το φαινόμενο της ανισότητας».
Παράλληλα, ο Γκούρεβιτς υπογράμμισε πως η επαναξιολόγηση των ακινήτων αυτών θα επηρεάσει και τους ισολογισμούς των τοπικών αρχών, οι οποίες βασίζονται ως επί το πλείστον στα έσοδα από τη φορολόγηση των ακινήτων: «Η έκθεση της οικονομικής σταθερότητας στην ανεξέλεγκτη κλιματική αλλαγή δημιουργεί πολλαπλά τρωτά σημεία σε ό,τι αφορά τη σταθερότητα της οικονομίας».
Ανθρωπιστική κρίση
Εκτός από το πρόβλημα στην αγορά ακινήτων των ΗΠΑ, ο Μπερτ υπογράμμισε πως η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τις τιμές των ακινήτων και τις οικονομίες σε παγκόσμιο επίπεδο.
«Εάν κανείς αρχίσει να μελετά τις πιθανές επιπτώσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, θα καταλάβει πως οι περισσότερες χώρες οι οποίες βρίσκονται εκτεθειμένες σε τέτοιους κινδύνους είναι και οι φτωχότερες. Το θέμα, πια, δεν πρόκειται μόνο για οικονομικό αλλά και ανθρωπιστικό», υποστήριξε ο επενδυτής.
Σύμφωνα με τον κολοσσό Munich Re, η οποία ασφαλίζει τις ίδιες τις ασφαλιστικές, οι οικονομικές απώλειες του 2022 λόγω της κλιματικής κρίσης και των ακραίων καιρικών φαινομένων είναι τεράστιες. Υπολόγισε πως οι ζημιές αυτές άγγιξαν τα $270 δισ. το 2022, εκ των οποίων μόλις τα $120 δισ. είχαν ασφαλιστική κάλυψη.
Σύμφωνα με το στέλεχος και αναλυτή της Munich Re, Έρνστ Ράουχ, «στο τέλος, κάποιος πρέπει να πληρώσει τα “σπασμένα”. Είτε είναι ασφαλισμένα ή όχι, οι ζημιές αυτές στα ακίνητα αποτελούν σημαντική οικονομική επιβάρυνση. Μία από τις μεγαλύτερες απειλές είναι οι ξαφνικές πλημμύρες (flash floods) οι οποίες δημιουργούνται από την απότομη μπόρα και την ανικανότητα του εδάφους να απορροφήσει το νερό αρκετά γρήγορα».
Ο Ράουχ αναφέρθηκε στις ξαφνικές πλημμύρες στη Γερμανία το 2021 οι οποίες «φούσκωσαν» τα νερά των ποταμών και προκάλεσαν πλημμύρες σε πόλεις της Γερμανίας, του Βελγίου, της Αυστρίας, της Ολλανδίας, της Ελβετίας και του Λουξεμβούργου.
Τόνισε, τέλος, πως «οι τοπικές ακραίες καιρικές συνθήκες, κατ’ αυτόν τον τρόπο, επηρεάζουν μία τεράστια περιοχή η οποία δεν υπόκειται σε σύνορα ή άλλα ανθρώπινα όρια. Παρόμοια είναι η κατάσταση και σε πολλές άλλες περιοχές του πλανήτη».
Διαβάστε ακόμη:
Άλκης Δαυίδ: Σφυρί-βόμβα σε βάρος του λόγω καταδίκης στις ΗΠΑ (pics)
Στουρνάρας (ΤτΕ): Πρόβλεψη για ανάπτυξη 2,2% το 2023 – Πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ (vid) (upd)