H χώρα εξάντλησε τα συναλλαγματικά της αποθέματα αλλά απέτυχε να στηρίξει την ισοτιμία της λίρας και οδηγείται σε μια κρίση άνευ προηγουμένου αναφέρει στην έκθεσή του για την Τουρκία ο οίκος αξιολόγησης.
Η Moody’s πιστοποιεί πως η χώρα εξάντλησε τα συναλλαγματικά της αποθέματα αλλά απέτυχε να στηρίξει την ισοτιμία της λίρας κάτι που φαίνεται στο σχετικό γράφημα της έκθεσης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Moody’s τα καθαρά συναλλαγματικά αποθέματα της Τουρκίας βρίσκονται πλέον πολύ κοντά στο μηδέν. «Τα αποθέματα της κεντρικής τράπεζας έχουν εξαντληθεί σε μια αποτυχημένη απόπειρα υποστήριξης του νομίσματος».
Η θέση της Τουρκίας σε συναλλαγματικά διαθέσιμα δεν ήταν ποτέ ισχυρή, αλλά τώρα είναι ιδιαίτερα αδύναμη. Τα ακαθάριστα αποθεματικά (εξαιρουμένου του χρυσού) ήταν 46,7 δισ. δολ. στις 2 Αυγούστου 2020. Εξαιρουμένων των υποχρεωτικών αποθεματικών συναλλάγματος που τηρούν οι εμπορικές τράπεζες στην κεντρική τράπεζα, τα καθαρά αποθεματικά είναι περίπου 13 δισ. δολ.
Δεδομένου ότι οι θέσεις βραχυπρόθεσμης ανταλλαγής συναλλάγματος μεταξύ κεντρικής τράπεζας και εμπορικών τραπεζών (swaps) ανήλθαν σε 54 δισ. δολ. στα τέλη Ιουνίου, η θέση της κεντρικής τράπεζας όσον αφορά τα αποθεματικά είναι πολύ αδύναμη (σ.σ.: επειδή η κεντρική τράπεζα δεν διαθέτει αρκετό συνάλλαγμα το δανείζεται από τις εμπορικές τράπεζες).
Οι κρατικές τράπεζες προσπάθησαν να υποστηρίξουν την αξία της λίρας, αλλά με τον τρόπο αυτό έχουν συσσωρεύσει μια ασυνήθιστα μεγάλη θέση short σε συνάλλαγμα αρκετά γρήγορα. Στα τέλη Ιανουαρίου, τα στοιχεία από την τραπεζική ρυθμιστική αρχή δείχνουν ότι αυτές οι αρνητικές θέσεις ανήλθαν σε 2 δισ. δολ., αλλά τώρα έχουν αυξηθεί σε 10 δισ. δολ. και, από αυτά, τα 2 δισ. δολ. αφορούν θέσεις short που δημιουργήθηκαν μόνο τον Ιούλιο.
Η Moody’s τονίζει ότι η τουρκική οικονομία βρίσκεται σε ιδιαίτερα δυσχερή θέση, λόγω και της πανδημίας, και προβλέπει συρρίκνωση του ΑΕΠ φέτος κατά 5%, καθώς ο τουρισμός έχει πληγεί σοβαρά από την πανδημία, με τους επισκέπτες να έχουν μειωθεί το πρώτο εξάμηνο σε 4,5εκατ. από 18 εκατ. πέρυσι. Ο αυξημένος πληθωρισμός, η επιβράδυνση των χορηγήσεων ως αποτέλεσμα ρυθμιστικών δράσεων και η αυξανόμενη ανεργία θα συνεχίσουν να περιορίζουν την ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις, υπογραμμίζει η Moody’s.
Προειδοποιεί, μάλιστα, ότι μια περαιτέρω, σημαντική αποδυνάμωση του νομίσματος θα μπορούσε να έχει σημαντικές πιθανές συνέπειες για την Τουρκία.
Αν και το συνολικό επίπεδο του δημόσιου χρέους της Τουρκίας είναι αρκετά χαμηλό, στο 40% του ΑΕΠ (πρόβλεψη για το 2020), περίπου το ήμισυ αυτού του χρέους είναι σε ξένο νόμισμα και έτσι το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους είναι αρκετά ευαίσθητο στις συναλλαγματικές κρίσεις.
Οι επιλογές της Τουρκίας όσον αφορά τις νομισματικές και δημοσιονομικές πολιτικές για την αντιστροφή των τρεχουσών τάσεων είναι πιθανό να αποδειχθούν αναποτελεσματικές και τελικά επιζήμιες για την ανάπτυξη και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, προειδοποιεί η Moody’s, τονίζοντας ότι υπάρχει σημαντική αβεβαιότητα σχετικά με την προθυμία της κυβέρνησης και της κεντρικής τράπεζας να αλλάξουν πορεία και να εφαρμόσουν πολιτικές που θα αντιμετωπίσουν την κατάσταση.