Εκατοντάδες χιλιάδες -άμαχοι και στρατιώτες- νεκροί, δεκάδες ισοπεδωμένες πόλεις, εκατομμύρια πρόσφυγες, ολοσχερής καταστροφή κατοικιών, υποδομών και δικτύων και απώλεια εμβληματικών μνημείων είναι μόνο μερικές από τις εικόνες που κυριάρχησαν στο σκηνικό του πολέμου, που προκάλεσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ακριβώς έναν χρόνο πριν.
Η επιθετική κίνηση του Ρώσου Προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν να εισβάλει τα ξημερώματα της 24ης Φεβρουαρίου 2022 στην Ουκρανία γύρισε το ρολόι πίσω, κονιορτοποιώντας την μεταπολεμική παγκόσμια τάξη. Η Ευρώπη βιώνει το φόβο της επανάληψης του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, οι ΗΠΑ και η Βορειοατλαντική Συμμαχία αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στον «παλιό κόσμο» αναθεωρώντας τις προτεραιότητές τους, οι αναδυόμενες υπερδυνάμεις κλήθηκαν να διαλέξουν στρατόπεδο. Οι παλιοί συσχετισμοί ισχύος κατέρρευσαν, η διεθνής οργάνωση και το πλέγμα του φιλελεύθερου διεθνούς εμπορίου κλονίστηκαν συθέμελα, το κόστος ζωής εκτοξεύτηκε και αρκετές πόλεις σχεδόν «πάγωσαν» εξαιτίας της σοβούσας, ενεργειακής κρίσης. Ο υψηλός πληθωρισμός, οι μαζικές ανατιμήσεις στις τιμές προϊόντων, αλλά και οι ανωμαλίες που παρουσιάστηκαν στην εφοδιαστική αλυσίδα είναι μερικές μόνο από τις καθημερινές παρενέργειες της δωδεκάμηνης, αιματηρής σύγκρουσης.
Ταυτόχρονα, το «ζοφερό ορόσημο» των δώδεκα μηνών του πολέμου, όπως το περιέγραψε ο Γ. Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, εντείνει τη διπλωματική κινητικότητα, αλλά και τα διαφαινόμενα αδιέξοδα, καθώς κανένα από τα δύο εμπόλεμα μέρη δεν μπορεί να επικρατήσει βραχυπρόθεσμα, όπως επισημαίνουν οι περισσότεροι αναλυτές. Η ρωσική πολεμική μηχανή αποδείχθηκε τρωτή και ανεπαρκής, ο Ρώσος Πρόεδρος ελλιπώς ενημερωμένος και μαξιμαλιστής, οι φορείς της ρωσικής προπαγάνδας πεπερασμένοι και αδύναμοι. Ταυτόχρονα, το Κίεβο βρέθηκε απροετοίμαστο και «γυμνό» μπροστά στο μέγεθος της εισβολής, ανέτοιμο τεχνικά και διοικητικά να την αποκρούσει, αλλά αποφασισμένο να δώσει την μάχη μέχρις εσχάτων, επενδύοντας στη διαρκή στρατιωτική και οικονομική ενίσχυση της Δύσης. Η τελευταία επιχειρεί να απομονώσει την Μόσχα από κάθε δυνατή, πολιτική, οικονομική και στρατιωτική στήριξη, να οριοθετήσει την Ρωσία ως προς τον γεωγραφικό της περίγυρο και να αναβαθμίσει την ισχύ πυρός της, για παν ενδεχόμενο.
Το γεγονός, άλλωστε, ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ξεκίνησε με τις προϋποθέσεις «κεραυνοβόλου πολέμου» (blizkrieg) και κατέληξε σε «παγωμένη σύγκρουση» οξύνει τις διεθνείς ανησυχίες για την τελική της έκβαση, η οποία περνά μέσα από καθοριστικές σκηνές του προηγούμενου έτους.
Οι φάσεις – ορόσημα του πολέμου
«Κλειδιά» για την σημερινή κατάσταση της σύγκρουσης, η οποία εξελίσσεται προσώρας χωρίς νικητή, αποτελέσαν ορισμένα επεισόδια στην πορεία του πολέμου που είτε ανάγκασαν τα δύο εμπόλεμα μέρη σε ελιγμούς, είτε ενίσχυσαν τη διεθνή νομιμοποίηση των ενεργειών τους.
Οι σφαγές αμάχων και η Μαριούπολη
Την πρώτη φάση του πολέμου (Φεβρουάριος – Απρίλιος 2022) στιγμάτισαν οι σφαγές αμάχων, αλλά και η ισοπέδωση της Μαριούπολης, αρχαιοελληνικής αποικίας με σημαντικό αριθμό ελληνόφωνων κατοίκων. Τα εγκλήματα πολέμου στην Μπούτσα, οι ομαδικοί τάφοι στο Ιζιούμ και ο αφανισμός της Μαριούπολης ξεσήκωσαν την παγκόσμια κοινή γνώμη, λύνοντας τα χέρια των ευρωπαίων εταίρων και Συμμάχων για δραστικά «αντίποινα» προς τη Ρωσία. Ακολούθησαν διαδοχικά κύματα οικονομικών κυρώσεων σε φυσικά πρόσωπα, τράπεζες και ρωσικές εταιρίες, η αποβολή της Ρωσίας από το σύστημα διαβίβασης χρηματοπιστωτικών μηνυμάτων SWIFT, όπως και η επίσπευση της ενεργειακής απεξάρτησης της ΕΕ από τη Ρωσία.
Φυσικό αέριο και ενεργειακή κρίση
Η αποτυχημένη ανταπόκριση του ρωσικού στρατού στους στόχους της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» του Κρεμλίνου είχε ως αποτέλεσμα την εργαλειοποίηση των ενεργειακών δεσμών, σχεδόν μονοπωλιακών, της Μόσχας με την Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό, κατά τη δεύτερη φάση του πολέμου (Μάιος – Ιούλιος 2022) το Κρεμλίνο άρχισε να μειώνει αισθητά τις εξαγώγιμες ποσότητες φυσικού αερίου του προς την ΕΕ, με το Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν να ανοιγοκλείνει τη στρόφιγγα της Gazprom προκαλώντας ένα ντόμινο συνεπειών στην παγκόσμια οικονομία.
Διαβάστε περισσότερα στο protothema.gr