Πολλές χώρες σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη αντιστέκονται στις εκκλήσεις της Ουάσινγκτον για κυρώσεις κατά της Ρωσίας από τον υπόλοιπο κόσμο. Από τη Βραζιλία, μέχρι το Μεξικό, την Ινδία και την Κίνα, χώρες με σημαντικό πλούτο είτε βοηθούν τη Ρωσία είτε προσπαθούν να παίξουν το ρόλο της ουδετερότητας, σύμφωνα με ανάλυση του Ryan McMaken του The Mises Institute.
Είναι γεγονός πως οι κυρώσεις της Δύσης θα πλήξουν σημαντικά τη ρωσική οικονομία, αλλά ο McMaken υποστηρίζει πως το ρωσικό καθεστώς δεν πρόκειται να πέσει. Υπερβολικά μεγάλο κομμάτι του πλανήτη φαίνεται πως είναι έτοιμο να συνεχίσει να υποστηρίζει τους Ρώσους αν και οι χώρες αυτές θέλουν να αποφύγουν την απευθείας σύγκρουση με το Λευκό Οίκο.
Η Ουάσινγκτον θα πρέπει να ασκήσει πιέσεις μέσω απειλής δευτερευόντων κυρώσεων προς τρίτες χώρες εάν θέλει να επιβάλλει τη θέλησή της, κάτι που θα «κάψει» οικονομικά και διπλωματικά «χαρτιά» των ΗΠΑ. Εάν οι ΗΠΑ θέλουν μονομανώς να αποκόψουν τρίτες χώρες από το σινορωσικό μπλοκ, θα οδηγήσουν πολλές χώρες στην απομόνωση, απομακρύνοντές τες από τη σφαίρα επιρροής τόσο της αμερικανικής οικονομίας όσο και του αμερικανικού δολαρίου. Όλα κρίνονται από τα επόμενα βήματα και την επιθετικότητα της Ουάσινγκτον.
Δευτερεύουσες κυρώσεις
Οι δευτερεύουσες κυρώσεις επιβάλλονται σε τρίτες χώρες οι οποίες δεν είναι ο αρχικός στόχος των πρωτευουσών κυρώσεων. Ως παράδειγμα, εάν οι ΗΠΑ θέλουν να προκαλέσουν αλλαγή πολιτικής του Ιράν, θα διακόψουν τη συνεργασία με τη χώρα αυτή καθεαυτή, ενώ θα ασκήσουν πιέσεις προς τρίτες χώρες έτσι ώστε το Ιράν να βρεθεί σε οικονομικό και διπλωματικό αδιέξοδο.
Σε απλούς οικονομικούς και γεωπολιτικούς όρους, οι ΗΠΑ θα προσπαθήσουν να τιμωρήσουν οποιεσδήποτε ξένες εταιρείες σε τρίτες χώρες οι οποίες συνεργάζονται με τη Ρωσία.
Αντιδράσεις
Προφανώς, μια τέτοια κίνηση προκαλεί σφοδρές αντιδράσεις τόσο από τους επιχειρηματικούς όσο και από τους πολιτικούς κύκλους των χωρών αυτών. Ως πρώτιστο παράδειγμα φέρουν την αντίδραση των Αμερικανών σε πιθανή παρέμβαση ξένων χωρών στα αμερικανικά τεκταινόμενα. Παράλληλα, μεγάλο μέρος του πλανήτη αντιδρούν βάσει της ιστορικής πίεσης που ασκούν οι αμερικανικές αρχές σε περίπτωση διπλωματικών ή οικονομικών συγκρούσεων προς την Κίνα, το Ιράν και τη Ρωσία. Για πολλούς ρυθμιστές και επιχειρηματίες, οι ΗΠΑ διχάζουν τον πλανήτη μέσω της επιβολής της δύναμής τους.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η Ρωσία και η σφαίρα οικονομικής της επιρροής δεν είναι τόσο περιορισμένη όσο το Ιράν, η Κούβα, ή η Βόρεια Κορέα. Σημειωτέον πως η Αφρική βασίζεται τα μάλα στην εισαγωγή ρωσικών -και ουκρανικών- σιτηρών. Με την άρση των ουκρανικών εξαγωγών, χώρες όπως η Αίγυπτος και η Νότια Αφρική πρέπει να επικεντρωθούν στην εισαγωγή σιτηρών από τη Ρωσία. Οι κυρώσεις των ΗΠΑ, εν ολίγοις, ενδέχεται να προκαλέσουν ανθρωπιστική κρίση στην Αφρική, δεδομένης της πιθανότητας δημιουργίας λιμού. Σύμφωνα με τον McMaken, αυτός ήταν και ο λόγος που το 1/3 των αφρικανικών χωρών του ΟΗΕ ψήφισαν κατά των κυρώσεων προς τη Ρωσία.
Την ίδια στιγμή, η Ινδία, όπως και πολλές άλλες χώρες της Ασίας της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής, χρησιμοποιούν τη Ρωσία ως κύρια πηγή εισαγωγής όπλων αλλά και πρώτων υλών από αλουμίνιο, παλλάδιο, πετρέλαιο και λιπάσματα. Οι όποιες επιβεβλημένες δευτερεύουσες κυρώσεις θα φέρουν τις ΗΠΑ σε απευθείας σύγκρουση με αυτές τις χώρες οι οποίες ναι μεν δε θέλουν να διακόψουν τις σχέσεις τους με τις ΗΠΑ αλλά δεν μπορούν -από την άλλη- να διακόψουν τις σχέσεις τους με τη Ρωσία.
Ο ρόλος-κλειδί της Κίνας
Εάν οι HΠΑ συνεχίσουν να απομονώνουν τις γεωπολιτικά ασθενέστερες χώρες, θα μειωθεί η λεγόμενη «ήπια δύναμη» της χώρας η οποία αποτελεί και την πραγματική πηγή της εκτεταμένης σφαίρας επιρροής της. Οι φτωχές και μικρές χώρες θα απομονωθούν και το κόστος διαβίωσης σε αυτές θα αυξηθεί, σε τέτοια περίπτωση, όπως παράλληλα θα αυξηθεί και η οργή προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το πραγματικό ερώτημα, όμως, είναι η Κίνα. Οι ΗΠΑ ενδέχεται να μην καταφέρουν να ασκήσουν αρκετή πίεση στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου σε περίπτωση που αυτή αρνηθεί. Η Κίνα έχει σημαντικές συνεργασίας στην Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική, πολύ περισσότερο από τη Ρωσία, κάτι που θα αυξήσει την αντίδραση προς όποιες κυρώσεις προς την κινεζική αγορά.
Όπως και να ‘χει, η Ουάσινγκτον έχει ήδη ξεκινήσει τις απειλές προς το Πεκίνο. Επέβαλε περιορισμένες κυρώσεις προς ορισμένους Κινέζους διπλωμάτες, υποστηρίζοντας πως ο λόγος των κυρώσεων αυτών οφείλεται στην καταπίεση των εθνικών μειονοτήτων στην Κίνα. Παρ’ όλα αυτά, και οι δύο πλευρές καταλαβαίνουν το πραγματικό μήνυμα.
Παράλληλα, η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει ήδη θέσει πλαίσιο κυρώσεων σε περίπτωση που «η κυβέρνηση Τζινπίνγκ παρέχει υλική υποστήριξη στη Ρωσία».
Εσωτερική πολιτική
Για λόγους εσωτερικής πολιτικής, όμως, το Πεκίνο δε μπορεί να φανεί αδύναμο μπροστά στις πιέσεις της Ουάσινγκτον. Σε πρόσφατες δηλώσεις εκπροσώπου της κυβέρνησης, οι Κινέζοι ξεκαθάρισαν πως «οι συνολικές και οριζόντιες κυρώσεις δεν βοηθούν σε τίποτα. Η Κίνα θα αντισταθεί σε οποιαδήποτε προσπάθεια επιβολής κυρώσεων από τις ΗΠΑ και θα υπεραμυνθεί των εθνικών της συμφερόντων».
Ο κινεζικός εθνικισμός δεν πρόκειται να επιτρέψει στην Κίνα να υποχωρήσει στις πιέσεις των ΗΠΑ. Εάν οι ΗΠΑ συνεχίζουν να προσπαθούν να αποκόψουν τρίτες χώρες, θα βρεθούν αντιμέτωπες όχι μόνο με τη Ρωσία αλλά και την ίδια την Κίνα.
Μακροπρόθεσμες συνέπειες
Οι βραχυπρόθεσμες συνέπειες του «πολέμου» των κυρώσεων δεν πρόκειται να είναι άμεσα αισθητές. Οι ΗΠΑ, πιθανώς να καταφέρουν να επιβάλλουν τη θέλησή τους, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, αλλά η νίκη αυτή ενδέχεται να αποδειχθεί Πύρρειος. Εάν η Ουάσινγκτον συνεχίζει να παίζει το ρόλο της «αστυνομίας παγκόσμιων κυρώσεων», όλο και περισσότερες χώρες θα θελήσουν να απαγκιστρωθούν από το δολάριο. Παράλληλο λόγο αποτελεί και το «πάγωμα» των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων σε δολάρια. Στο σκεπτικό των χωρών παραμένει ο φόβος πως εάν η Ουάσινγκτον μπορεί να παγώσει το ρωσικό ξένο συνάλλαγμα, θα μπορέσει να παγώσει και τα περιουσιακά στοιχεία οποιασδήποτε άλλης χώρας.
Η Ουάσινγκτον, όμως, δε φαίνεται να ανησυχεί. Η κυβέρνηση Μπάιντεν φαίνεται πως αποσκοπεί στην ηγετική θέση της «νέας παγκόσμιας τάξης» του «ελεύθερου κόσμου» (ανεπτυγμένων οικονομιών), διαχωρισμένης από τις φτωχότερες και «μικρότερης αξίας» χώρες. Οι ΗΠΑ, όμως, δεν έχουν αρκετή δύναμη για να αναπλάσσουν τον κόσμο. Δε βρισκόμαστε πια στο 1945 ή ακόμα και στο 1970 και ο Παγκόσμιος Νότος έχει πολλές περισσότερες εναλλακτικές από ό,τι είχε τότε, καταλήγει η ανάλυση του The Mises Institute.
Διαβάστε επίσης:
Έλον Μασκ: Έχει πάλι κορωνοϊό – Τι έγραψε στο twitter
Οι Έλληνες εφοπλιστές θα μεταφέρουν το LNG από τις ΗΠΑ
Oscars 2022: Τι περιέχουν οι τσάντες με τα δώρα των νικητών – Ο… φόρος που θα πληρώσουν