Οι αρχές της Ελβετίας ανακοίνωσαν ότι έχουν ήδη παγώσει περιουσιακά στοιχεία Ρώσων ολιγαρχών αξίας περίπου 7 δισεκατομμυρίων ευρώ. Τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνουν τραπεζικούς λογαριασμούς και ακίνητα σε τέσσερα καντόνια της Ελβετίας.

Η ανακοίνωση έγινε περίπου έναν μήνα μετά την αυστηρή κριτική που άσκησε ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην Ελβετία – έναν δημοφιλή προορισμό για την ελίτ της Μόσχας – ότι δεν λαμβάνει γρήγορα μέτρα κατά των εκατοντάδων Ρώσων που βρίσκονται στους καταλόγους των κυρώσεων.

Μιλώντας στο newmoney από το 7ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, ο Ελβετός πρέσβης περιγράφει πώς ξεκίνησε η διαδικασία, εξηγεί γιατί τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης είναι ακόμα ανοιχτά στην Ελβετία και επιμένει ότι κυρώσεις και ουδετερότητα μπορούν να συνυπάρχουν.

«Μετά την στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Ελβετία υιοθέτησε κυρώσεις» σημειώνει ο Olaf Kjelsen. «Δεν είναι η πρώτη φορά που το κάνουμε αυτό. Έχει γίνει αρκετές φορές στο παρελθόν και δεν θέτει σε αμφισβήτηση το καθεστώς ουδετερότητας της χώρας, θα ήθελα να το ξεκαθαρίσω αυτό. Οι κυρώσεις που έχουμε υιοθετήσει είναι ανάλογες με τις αντίστοιχες της ΕΕ. Υιοθετήσαμε τις κυρώσεις της ΕΕ, όχι όμως όλες. Για παράδειγμα, αποφασίσαμε να μην απαγορεύσουμε τη μετάδοση ρωσικών μέσων ενημέρωσης. Είναι θέμα αρχής, είμαστε υπέρ της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης. Επίσης, πιστεύουμε ότι είναι καλύτερα να απαντάμε στα επιχειρήματα με την αλήθεια από το να φιμώνουμε τα μέσα. Κατά τα λοιπά, έχουμε πάρει τους καταλόγους με τα πρόσωπα και τις οντότητες και τις εταιρείες της Ρωσίας και προχωρήσαμε άμεσα στο πάγωμα περιουσιακών στοιχείων. Υπάρχει ένας αριθμός ολιγαρχών, επιχειρηματιών του περιβάλλοντος του Ρώσου προέδρου που βρίσκονται στην Ελβετία. Όπως μπορείτε να φανταστείτε, η κατάσταση είναι αρκετά περίπλοκη. Είναι εύκολο να παγώσεις τους τραπεζικούς λογαριασμούς, όμως σε άλλα στοιχεία είναι πιο δύσκολο να παρέμβεις. Η Ελβετία έχει μία μακρά εμπειρία, έχουμε μία νομική βάση και μπορούμε να το κάνουμε αποτελεσματικά, όμως πρέπει να γίνει διεξοδικά. Δεν μπορείς απλά να κατάσχεις ένα γιοτ και μετά να λες στον κόσμο ότι κάτι έκανες. Μία δυσκολία για παράδειγμα αφορά στα ακίνητα, να τα εντοπίσεις, να τα ταυτοποιήσεις. Είναι μία συνεχής διαδικασία. Προς το παρόν έχουν παγώσει περιουσιακά στοιχεία περίπου 7 δισεκατομμυρίων ευρώ.»

-Η Ελβετία ήταν δημοφιλής προορισμός για τους Ρώσους ολιγάρχες, σωστά;

«Είμαστε ένας δημοφιλής προορισμός ως ένα από τα μεγαλύτερα χρηματοπιστωτικά κέντρα στον κόσμο. Τα χρηματοπιστωτικά κέντρα είναι αγαπητά για διάφορες ιδιότητές τους και προσελκύουν κάθε είδους ανθρώπους. Αυτοί οι άνθρωποι πληρώνουν φόρους και συμβάλλουν στην ευημερία της Ελβετίας. Αποτελούν σημαντικό μέρος του χρηματοπιστωτικού μας συστήματος, το οποίο διέρχεται περίοδο σημαντικών αλλαγών τα τελευταία χρόνια. Δεν πρέπει να καταδικάζουμε κάποιον για τα πλούτη του ή επειδή μπορεί να υπάρχει λαϊκή πίεση. Αν κάποιος είναι εγκληματίας, τότε πρέπει να οδηγηθεί στη δικαιοσύνη, αυτό κάνει η Ελβετία.

Στην Ελβετία οι αρχές μπορούν να παγώσουν έναν λογαριασμό μόνο αν υπάρχει δίωξη και σχετικό αίτημα από δικαστήριο.

Πολλοί, μεταξύ των οποίων και οι Ρώσοι, θέλουν να έχουν λογαριασμό στην Ελβετία όχι για φορολογικούς λόγους, γιατί υπάρχει παρακράτηση φόρου 35%, αλλά για να βρίσκονται υπό μία αρχή όπου οι δικές τους διωκτικές αρχές, η αστυνομία τους, η μυστική τους υπηρεσία δεν μπορούν απλά να πάνε και να ζητήσουν πληροφορίες για τους λογαριασμούς τους ή να τους παγώσουν. Η ελβετική αρχή προστατεύει πολύ αυστηρά τα προσωπικά δεδομένα.»

-H Ελβετία έχει κάνει αρκετά βήματα για να αλλάξει την εικόνα του “φορολογικού παραδείσου” και του ασφαλούς καταφυγίου για παράνομα έσοδα. Παρόλα αυτά συνεχίζουν να γίνονται αποκαλύψεις για απόκρυψη περιουσιακών στοιχείων που είναι προϊόντα εγκλήματος. Γιατί συμβαίνει αυτό;

«Εμείς θεωρούμε θετικό να υπάρχουν αποκαλύψεις γιατί τότε γίνεται κάτι γνωστό και μπορούμε να λάβουμε μέτρα. Μετά τη 9/11 η Ελβετία έλαβε μέτρα αμέσως, υπό την πίεση των Αμερικανών εταίρων μας, για να παγώσουμε περιουσιακά στοιχεία τρομοκρατών και ήμασταν σε θέση να το κάνουμε γιατί είχαμε τη νομική βάση. Άλλες χώρες, μεταξύ των οποίων μεγάλα χρηματοπιστωτικά κέντρα, ακόμα αναζητούν το νομικό πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορούν να εφαρμόσουν τις κυρώσεις. Η Ελβετία είναι ένα μεγάλο χρηματοπιστωτικό κέντρο και έχει το δικό της ποσοστό εγκληματιών.»

Τραπεζικό απόρρητο, καταχρήσεις και ουδετερότητα

«Το να έχει κανείς έναν τραπεζικό λογαριασμό στην Ελβετία δε σημαίνει αυτομάτως ότι είναι ύποπτος» τονίζει ο Olaf Kjelsen. «Οι λόγοι για τους οποίους επιλέγει κάποιος να ανοίξει λογαριασμό στην Ελβετία μπορεί να διαφέρουν. Στο παρελθόν, είχε γίνει κατάχρηση του ελβετικού τραπεζικού απορρήτου. Το τραπεζικό απόρρητο στην Ελβετία εισήχθη τη δεκαετία του 1930, για να προστατεύσει τις περιουσίες των Εβραίων, που προσπαθούσαν να κρυφτούν από τους Ναζί. Στην Ελβετία μας ενδιαφέρει πολύ η προστασία των προσωπικών δεδομένων. Δεν θέλουμε οι διάφορες εθνικές αρχές να κοιτάζουν τους τραπεζικούς μας λογαριασμούς. Όμως, τα τελευταία χρόνια πολλοί Ευρωπαίοι το εκμεταλλεύτηκαν για να κρυφτούν από τις φορολογικές τους αρχές, κάτι που δεν είναι ηθικά σωστό, τώρα όμως με την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών οι εθνικές αρχές λαμβάνουν άμεσα τις πληροφορίες για τα ποσά που κατατίθενται και τα επιτόκια που καταβάλλονται.»

-Η κριτική που ασκείται στην Ελβετία είναι ότι δε λειτουργεί προληπτικά, αλλά μόνο αν γίνουν συγκεκριμένες διώξεις.

«Το κάνουμε. Έχουμε εισάγει το νόμο “γνώρισε τον πελάτη σου”. Οι τράπεζες είναι υποχρεωμένες από το νόμο να γνωρίζουν τους πελάτες τους, αλλά και αυτούς που βρίσκονται πίσω από αυτούς. Τους αποκαλύπτουν όταν κινούνται διώξεις. Μόνο τότε όμως, δεν αποκαλύπτεις τα περιουσιακά στοιχεία κάποιου μόνο αν υπάρχει πίεση από την κοινή γνώμη και τα μέσα ενημέρωσης. Για παράδειγμα, πρέπει να έχουμε συγκεκριμένο πλαίσιο κυρώσεων, ώστε να ενεργοποιήσουμε τον σχετικό μηχανισμό και αυτό μπορεί να πάρει μερικές μέρες. Στην περίπτωση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, δράσαμε πολύ γρήγορα. Όμως αυτό δε σημαίνει ότι η Ελβετία ανέστειλε την ουδετερότητά της. Κυρώσεις και ουδετερότητα δεν είναι αντιφατικά. Ουδετερότητα σημαίνει ότι δεν παίρνω μέρος σε μία εμπόλεμη σύρραξη, με τη μία ή την άλλη πλευρά. Δεν το κάνουμε αυτό. Επίσης σημαίνει ότι δε λαμβάνεις μέρος σε κάποια αμυντική συμμαχία. Η Ελβετία δεν είναι και δε θα γίνει ποτέ μέρος του ΝΑΤΟ.»

Διαβάστε ακόμη:

Η οικογένεια που πλούτισε χάρη στον πόλεμο και τον πληθωρισμό

Τι προβλέπουν κορυφαία στελέχη αεροπορικών για το ελληνικό καλοκαίρι

Οικογένεια Τίγκα: Πάλι στο σφυρί το ακριβότερο – κάποτε – ακίνητο στην Ελλάδα