Οι κίνδυνοι που τίθενται από την κλιματική αλλαγή και την καταστροφή του περιβάλλοντος είναι στην κορυφή των ανησυχιών αξιωματούχων που είναι αρμόδιοι για τη λήψη αποφάσεων σε όλο τον κόσμο καθώς ετοιμάζονται για τη φετινή σύνοδο της διεθνούς ελίτ στο χιονισμένο ελβετικό θέρετρο του Νταβός, σύμφωνα με την ετήσια έρευνα του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ Global Risks Report 2020.
Όπως καταγράφεται για πρώτη φορά από την έρευνα, την οποία εκπονεί το ινστιτούτο που οργανώνει τη σύνοδο, οι πέντε κορυφαίες ανησυχίες αφορούν όλες το περιβάλλον –από τις ακραίες καιρικές συνθήκες έως την απώλεια της βιοποικιλότητας και περιστατικά όπως πετρελαιοκηλίδες και μόλυνση με ραδιενέργεια.
Οι εμπορικοί πόλεμοι και η ενίσχυση εθνικιστικών πολιτικών σε όλο τον κόσμο επίσης αναφέρονται από την ομάδα των 750 και πλέον ειδικών και αξιωματούχων λήψης αποφάσεων που συμμετείχαν στην έρευνα, καθιστώντας δυσκολότερη τη συνεργασία μεταξύ των χωρών με στόχο την εξεύρεση λύσεων.
«Το πολιτικό σκηνικό είναι πολωμένο, η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει και οι κλιματικές πυρκαγιές μαίνονται», δήλωσε ο Μπόργκε Μπρέντε, πρόεδρος του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF), ζητώντας περισσότερη συλλογική δράση.
Η φετινή σύνοδος του Νταβός, που πραγματοποιείται την επόμενη εβδομάδα, έχει ως βασικό θέμα την αειφορία και διεξάγεται ενώ ακτιβιστές, όπως η Γκρέτα Τούνμπεργκ, εντείνουν τις πιέσεις προς τις επιχειρήσεις και τις κυβερνήσεις να αναλάβουν δράση για να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή και άλλες απειλές προς το περιβάλλον.
Την ίδια ώρα, μεγάλες οικονομίες υστερούν ως προς τις δεσμεύσεις τους να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα, τις οποίες ανέλαβαν στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού το 2015, και οι ακτιβιστές εμφανίζονται επιφυλακτικοί απέναντι σε κενές υποσχέσεις, υπογραμμίζοντας τις τεράστιες επιδοτήσεις και τα ιδιωτικά κεφάλαια που συνεχίζουν να προσφέρονται για τα ορυκτά καύσιμα.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να συμμετάσχει, αν και κάποιοι άλλοι ηγέτες δεν θα εμφανιστούν φέτος στο Νταβός. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον έχει δηλώσει στους υπουργούς του να αποφύγουν μια εκδήλωση που πολλοί θεωρούν ελιτίστικη, σύμφωνα με πηγή από το γραφείο του.
Η ουδετερότητα του άνθρακα
Σε μια προσπάθεια να προλάβει την κριτική ότι οι καλεσμένοι του που προέρχονται από το τζετ σετ είναι μέρος του προβλήματος, το WEF ανακοίνωσε ότι το φετινό Νταβός θα προχωρήσει σε αντισταθμίσματα προκειμένου να πετύχει ουδετερότητα άνθρακα, θα χρησιμοποιήσει περισσότερα ηλεκτρικά οχήματα και θα προσφέρει τοπικά εδέσματα.
Οι περιβαλλοντικές ανησυχίες ανεβαίνουν θέσεις στον κατάλογο με το τι θεωρείται μακροπρόθεσμος κίνδυνος τα τελευταία χρόνια, μια σημαντική αλλαγή σε σχέση με μια δεκαετία νωρίτερα, όταν οι μεγαλύτερες οικονομίες της Δύσης βυθίστηκαν σε ύφεση από τη χρηματοπιστωτική κρίση.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος εκείνη τη χρονιά θεωρήθηκε μια νέα κατάρρευση στις τιμές των περιουσιακών στοιχείων, ενώ η ανισότητα ήταν η κορυφαία ανησυχία από το 2012 έως το 2014. Η μετανάστευση κυριαρχούσε στην έρευνα του 2016 καθώς εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες έφθασαν στην Ευρώπη, προσπαθώντας να γλιτώσουν από τους πολέμους και τη φτώχεια στη Μέση Ανατολή και την Αφρική.
Εκτός από το περιβάλλον, στην έρευνα του 2020 τονίζονται οι ανησυχίες για αστοχίες στη διακυβέρνηση του τεχνολογικού κλάδου, οι δυσκολίες στον κλάδο υγείας και η επίμονα υψηλή ανισότητα.
Στη μεθοδολογία του για την εκπόνηση της έρευνας, το WEF ανέφερε ότι ως «παγκόσμιος κίνδυνος» ορίζεται αυτός που θα μπορούσε να προκαλέσει μεγάλη ζημιά σε πολλές χώρες ή βιομηχανίες την επόμενη 10ετία.
Τα δύο τρίτα των συμμετεχόντων ήταν άνδρες, με την πλειονότητά τους να προέρχεται από την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, ενώ οι περισσότεροι είναι ηλικίας 40 με 59 ετών. Για πρώτη φορά, η έρευνα περιλάμβανε τις απαντήσεις από 200 προσωπικότητες κάτω των 30 ετών από όλο τον κόσμο, που χαρακτηρίζονται μελλοντικοί ηγέτες σε διάφορους τομείς.