Οι δασμοί ως πολιτικό όπλο: Τα 3 σενάρια για τη χειρότερη χρονιά του παγκόσμιου εμπορίου

Αναμένοντας μια αναιμική αύξηση κατά 0,3% το 2019 το παγκόσμιο εμπόριο βρίσκεται ενόψει του χειρότερου έτους από τη χρηματοπιστωτική κρίση, σύμφωνα με την ολλανδική τράπεζα ING.

Σύμφωνα με το σημείωμα της ολλανδικής τράπεζας στην επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης του παγκόσμιου εμπορίου στα τέλη του 2018, όπου τα εμπορικά επίπεδα μειώθηκαν πάνω από 3%, προστέθηκαν και οι ζημίες από τον συνεχιζόμενο εμπορικό πόλεμο μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας

Ο Raoul Leering, Head of International Trade Analysis της ΙNG προέβλεψε ότι ενώ το 2020 είναι πιθανό να καταγραφεί αύξηση του παγκόσμιου εμπορίου περίπου 2%, αυτή η βελτίωση θα μπορούσε να εξαλειφθεί εάν ο εμπορικός πόλεμος μεταξύ των μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου διατηρηθεί και το επόμενο έτος.

Η επιδείνωση είναι σημαντική συγκρινόμενη με την αύξηση του παγκόσμιου εμπορίου κατά 3,3% το 2018 και κατά 4,8% το 2017, πριν από την εφαρμογή μιας σειράς μαχητικών εμπορικών πολιτικών από τη διοίκηση του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.

Ο Leering εκτιμά ότι το εμπόριο θα προσαρμοστεί στις καλύτερες από τις αναμενόμενες οικονομικές εξελίξεις για το πρώτο τρίμηνο στις ΗΠΑ, στην Ευρωζώνη και στην Κίνα, αλλά ότι οι παγκόσμιοι όγκοι του εμπορίου εξακολουθούν να έχουν σημαντική υστέρηση συγκρινόμενοι με τα μεγέθη του περασμένου έτους. Εφόσον όμως καλυφθεί η υστέρηση και λαμβάνοντας υπόψη τα υψηλότερα επίπεδα του ΑΕΠ και της βιομηχανικής παραγωγής, η ING εκτιμά ότι η ανάπτυξη του εμπορίου θα πρέπει να φθάσει το 1,2% το 2019. Ωστόσο, οι αναλυτές αναμένουν ότι οι συνεχιζόμενες αρνητικές επιπτώσεις των αυξήσεων των δασμών από τις ΗΠΑ και την Κίνα θα περιορίσουν την αύξηση σε 0,6% .

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε προσφάτως σχέδια για την επιβολή δασμών 5% στις εισαγωγές προϊόντων από το Μεξικό, εάν η χώρα δεν λάβει μέτρα για τη μετανάστευση, ενώ έχει δεσμευθεί να αυξήσει αυτούς τους δασμούς στο 25% έως τον Οκτώβριο εάν το Μεξικό δεν συμμορφωθεί με τα αιτήματα της Ουάσιγκτον. Παράλληλα σε σημερινές του δηλώσεις, απείλησε να αυξήσει τους δασμούς σε πρόσθετα κινεζικά αγαθά, ύψους 300 δισ. δολαρίων.

Όπως φαίνεται από τις δηλώσεις του, ο Tράμπ θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί τους δασμούς ως πολιτικό όπλο εάν η Κίνα, το Μεξικό, η ΕΕ ή η Ιαπωνία δεν συμφωνούν με τα αιτήματά του.

Οι αναλυτές της ING υπολόγισαν την επίδραση της πολιτικής των Η.Π.Α. στο παγκόσμιο εμπόριο χρησιμοποιώντας ένα μέσο όρο από τρία πιθανά σενάρια και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το εμπόριο δεν θα υπερβεί το 0,3% το 2019, κάτι που εφόσον επιβεβαιωθεί θα είναι το χειρότερο έτος από τη “μεγάλη κατάρρευση του εμπορίου” το 2009.

Το πρώτο σενάριο υποθέτει ότι οι πρόσφατες αυξήσεις δασμών μαζί με τις απειλές είναι αρκετές για να αναγκάσουν την Κίνα, το Μεξικό, την ΕΕ και την Ιαπωνία να συνάψουν εμπορικές συμφωνίες με τις ΗΠΑ μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2020.

Το δεύτερο και πιο πιθανό σενάριο, σύμφωνα με την ING, υποδεικνύει ότι τα πράγματα θα «χειροτερεύσουν προτού βελτιωθούν», με αρχική κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας και διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, το Μεξικό και την Ιαπωνία, πριν την επίτευξη συμφωνιών το α’ τρίμηνο του 2020.

Το τρίτο και πιο καταστροφικό σενάριο για το παγκόσμιο εμπόριο είναι η συνεχής κλιμάκωση χωρίς αποτελέσματα. Αυτό συνεπάγεται ότι οι ΗΠΑ επιβάλλουν αύξηση των δασμών κατά 25% σε όλα τα κινεζικά αγαθά, δασμούς 20% στα αυτοκίνητα και στο τέλος της εξάμηνης περιόδου καθυστέρησης τον Νοέμβριο θα επιβάλλουν αύξηση δασμών κατά 10% στις υπόλοιπες εισαγωγές από την Ιαπωνία και την ΕΕ.