Το τελευταίο εξάμηνο έχει αποτελέσει μία δύσκολη περίοδο για την κινεζική οικονομία: περιορισμένη ανάπτυξη και εξαγωγές, αυξημένη ανεργία των νέων, μειωμένες ξένες επενδύσεις, ασθενές νόμισμα και αγορά ακινήτων η οποία βρίσκεται σε κρίση.
Ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, χαρακτήρισε την δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου ως «ωρολογιακή βόμβα», ενώ ο Σι Τζινπίνγκ υπεραμύνθηκε της σταθερότητας και της ευρωστίας της οικονομίας.
Η πραγματικότητα βρίσκεται κάπου στη μέση αφού η οικονομία αντιμετωπίζει, μεν, τεράστια προβλήματα, αλλά δεν πρόκειται να καταρρεύσει σύντομα.
Ένα από τα κυριότερα προβλήματα είναι η εγχώρια αγορά ακινήτων η οποία μέχρι πρόσφατα αποτελούσε το 1/3 του συνολικού της ΑΕΠ.
Εδώ και δύο δεκαετίες, η αγορά ακινήτων κατέγραφε δραματική ανάπτυξη, τη στιγμή που οι εργολαβικές βγήκαν κερδισμένες από ένα κύμα ιδιωτικοποιήσεων. Η κρίση της πανδημίας και το δημογραφικό πρόβλημα στην Κίνα, όμως, πάτησαν απότομα φρένο στην αναπτυξιακή προοπτική αυτή.
Η χώρα, φοβούμενη για μία κρίση όπως αυτή του 2008, έθεσε όρια δανεισμού και πολλές εταιρείες κατέληξαν να χρωστούν δισεκατομμύρια τα οποία δεν μπορούσαν να αποπληρώσουν.
Τώρα που η ζήτηση αλλά και η τιμή των ακινήτων έχει περιοριστεί δραματικά, πολλοί Κινέζοι έχουν πια απολέσει μέρος της περιουσίας τους.
Αυτό με τη σειρά του σημαίνει πως δεν υπάρχει πιθανότητα μετα-πανδημικής ανάκαμψης μέσω αύξησης των καταναλωτικών εξόδων όπως στη Δύση.
Η κρίση στην αγορά ακινήτων επίσης αναδεικνύει τα προβλήματα στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η κινεζική οικονομία.
Η τρομακτική ανάπτυξη των τελευταίων 30 ετών είχε ως οδηγό την κατασκευή δρόμων, γεφυρών, σιδηροδρόμων, αεροδρομίων, πολυκατοικιών και βιομηχανικών μονάδων. Αυτή η στρατηγική, όμως, έχει αρχίσει να ασθμαίνει.
Oι υπερχρεωμένες τοπικές κυβερνήσεις, όπως υπογραμμίζει το BBC, δέχονται τόσο μεγάλη πίεση που ορισμένες προσπαθούν να προχωρήσουν σε πώληση οικοπέδων έτσι ώστε να καταφέρουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Aυτό με τη σειρά του υποδεικνύει πως η Κίνα πρέπει να βρει άλλους τρόπους με τους οποίους θα καταφέρει να προσφέρει ευημερία στους πολίτες της.
Η κινεζική κυβέρνηση πρέπει να χαλαρώσει τον έλεγχο του χρηματοοικονομικού τομέα, τη στιγμή που έχει κάνει ακριβώς το αντίθετο, περιορίζοντας τους «δυτικού στυλ» τραπεζίτες και επιχειρηματίες, ενώ έχει επιβάλλει σοβαρή εποπτεία σε κολοσσούς όπως η Alibaba.
H αλλαγή πλεύσης αυτή, όμως, χρειάζεται και μία αλλαγή πολιτικής ιδεολογίας. Δεδομένου του ελέγχου τον οποίο ασκεί το κινεζικό πολιτμπιρό, όμως, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται και πολύ πιθανό.
Η Κίνα έχει πέσει θύμα της ίδιας της της επιτυχίας. Η τρέχουσα ανάπτυξη του ΑΕΠ του 4,5% θεωρείται «χαμηλή», εάν κανείς τη συγκρίνει με τα πολύ υψηλότερα επίπεδα των περασμένων ετών.
Οι δυτικές οικονομίες, από την πλευρά τους, βασίζονται στα καταναλωτικά έξοδα, κάτι το οποίο το Πεκίνο θέλει να αποφύγει, αφού δεν το θεωρεί μέρος του κομμουνιστικού αφηγήματος της συλλογικότητας.
Η κυβέρνηση του Σι αναζητά ανάπτυξη αλλά όχι μόνο ως αυτοσκοπό. Γι αυτό και ποντάρει σε τομείς όπως τα μικροτσίπ, την τεχνητή νοημοσύνη και την «πράσινη» τεχνολογία, οι οποίοι θα της προσφέρουν και ένα είδος ανεξαρτησίας και απαγκίστρωσης από την τεχνολογικά εξελιγμένη Δύση.
Οι ξένοι επενδυτές ελπίζουν για άμεση παρέμβαση από το Πεκίνο, αλλά η κινεζική κυβέρνηση φαίνεται πως παίζει ένα διαφορετικό, μακροπρόθεσμο «παιχνίδι», κάτι το οποίο θεωρείται εφικτό αφού το πολιτικό στάτους κβο στην χώρα παραμένει απαράλλαχτο.
Πολλοί οικονομολόγοι, όμως, υποστηρίζουν πως το απολυταρχικό αυτό καθεστώς διακυβέρνησης δε συνάδει με την προσπάθεια μίας ελαστικής, ανοιχτής οικονομίας η οποία θα αυξήσει το επίπεδο διαβίωσης των πολιτών.
Τα πράγματα θα συνεχίσουν να βαίνουν καλώς όσο η οικονομία καταγράφει ανάπτυξη. Σημειωτέον πως η Κίνα έχει περάσει και στο παρελθόν σημαντικές κρίσεις και έχει βγει αλώβητη από αυτές. Αυτή τη φορά, όμως, αντιμετωπίζει ένα ιδιαίτερο «κοκτέιλ» προβλημάτων το οποίο η κινεζική κυβέρνηση θα κληθεί να αντιμετωπίσει με διαφορετικό τρόπο.
Διαβάστε ακόμα
Φοιτητική κατοικία: «Κλειδί» τα ηλεκτρονικά μισθωτήρια για την Εφορία
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ