Ο φετινός χειμώνας πρέπει να ήταν πολύ αγχώδης για τον Tony Xu, τον CEO της DoorDash, της μεγαλύτερης υπηρεσίας delivery φαγητού στις Ηνωμένες Πολιτείες. Άλλωστε, μόνο μία φορά στην ζωή σου θα δεις την εταιρία που ίδρυσες να ετοιμάζεται να μπει στο χρηματιστήριο, με την αξία της να υπολογίζεται στα δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια. Μέχρι που ξαφνικά, τον Μάρτιο, ο Xu χρειάστηκε να αναβάλει το IPO, γιατί μόλις είχε συμβεί κάτι εξαιρετικό για την επιχείρηση του: Ένας θανατηφόρος ιός είχε κλείσει τα εστιατόρια και είχε αναγκάσει όλους τους ανθρώπους να μείνουν στο σπίτι τους.
Ναι, όσο ανήθικο και να είναι, για την DoorDash και τις ανταγωνίστριες εταιρείες της, η πανδημία του Covid-19 ήταν ένα τεράστιο δώρο. Στους πρώτους εννιά μήνες της φετινής χρονιάς, η DoorDash είδε τα έσοδα της να εκτοξεύονται σχεδόν στα δύο δισεκατομμύρια, παρουσιάζοντας δραματική αύξηση σε σύγκριση με τα 587 εκατομμύρια την ίδια περίοδο το 2019. Στην ουσία, τα εθνικά lockdown ανάγκασαν τον κόσμο να χρησιμοποιήσει τις υπηρεσίες delivery, είτε από πρακτική ανάγκη, είτε για να έρθει λίγο πιο κοντά στην αίσθηση της εξόδου από το σπίτι. Επιπλέον, χιλιάδες άτομα, που για τον έναν ή τον άλλο λόγο χρειάζονταν χρήματα, έσπευσαν να βρουν δουλειά ως διανομείς σε έναν από τους ελάχιστους κλάδους που άνθιζε, όσο ο κορωνοϊός σάρωνε την υφήλιο. Και πιο σημαντικά, η πανδημία δημιούργησε νέες συνήθειες σε ανθρώπους από όλων των κόσμο, μυώντας περισσότερα άτομα στην ιδέα της αποστολής φαγητού στο σπίτι και ανοίγοντας την πόρτα για την διανομή και άλλων προϊόντων, όπως τα ψώνια της εβδομάδας.
Η αλήθεια είναι, πως οι υπηρεσίες delivery χρειάζονταν ένα δώρο σαν αυτό. Γιατί ακόμη και με την κατακόρυφη αύξηση των εσόδων της, η DoorDash, η μεγαλύτερη εταιρεία στην αγορά, έβγαλε κέρδος μόνο για τρεις μήνες το 2020 και μετά επέστρεψε και πάλι στο «κόκκινο». Δεν έχει η DoorDash το πρόβλημα, αλλά ο τομέας στον οποίο δραστηριοποιείται, γιατί δεν είναι λες και οι ανταγωνιστές της είναι κερδοφόροι, απλά κάποιοι από αυτούς, σαν το Uber Eats, έχουν λίγο βαθύτερες «τσέπες».
Η βιομηχανία της διανομής φαγητού έχει την ιδιαιτερότητα πως παρότι συνεχίζει να αναπτύσσεται, κανένας από τους εμπλεκόμενους δεν είναι εντελώς ικανοποιημένος με την τωρινή κατάσταση. Λόγω των υγειονομικών συνθηκών, τα εστιατόρια δεν έχουν άλλη επιλογή από το να συνεργαστούν με τις υπηρεσίες διανομής, κάποιες φορές δίνοντας προμήθεια κοντά στο 30%. Ως αποτέλεσμα, το Λος Άντζελες, το Σαν Φρανσίσκο και το Σιάτλ έθεσαν το ανώτατο όριο στο 15%, αλλά το πρόβλημα για τα καταστήματα παραμένει. Οι διανομείς, αλλά και οι οδηγοί εταιρειών σαν το Uber και το Lyft, από την μεριά τους, προσπαθούν εδώ και χρόνια να βελτιώσουν τις εργασιακές τους συνθήκες. Επειδή ανέκαθεν θεωρούνταν ανεξάρτητοι επαγγελματίες και όχι κανονικοί υπάλληλοι των εργοδοτών τους, δεν έχουν πρόσβαση σε βασικά προνόμια όπως η ασφάλιση και ο κατώτατος μισθός, που είναι σημαντικά κατά την διάρκεια μίας πανδημίας.
Τέλος, φυσικά, υπάρχουν οι ίδιες οι εταιρείες, που συνεχίζουν να μην βγάζουν κέρδος, αλλά βλέπουν την αξία τους να αυξάνεται. Προφανώς, το σκεπτικό είναι πως θα έρθει μία λαμπρή μέρα όταν τουλάχιστον μία από τις υπηρεσίες delivery θα έχει δημιουργήσει ένα δίκτυο καταναλωτών, επιτρέποντας της να αυξήσει τις τιμές της και να βγάλει δισεκατομμύρια. Αλλά πότε θα έρθει αυτή η μέρα; Και αν δεν ήρθε τώρα, κατά την διάρκεια μίας πανδημίας, τότε μήπως δεν θα έρθει ποτέ;
Η DoorDash κάνει μάλλον το έξυπνο επόμενο βήμα εισερχόμενη στο χρηματιστήριο τώρα, που έχει εδραιώσει την θέση της απέναντι στους ανταγωνιστές της. Λογικά, η αξία της θα ξεπεράσει τα 20 δισεκατομμύρια, ίσως και φτάσει τα 30, όμως ποιο είναι το επόμενο βήμα; Η βιομηχανία των υπηρεσιών delivery, τουλάχιστον στο νομικό περιβάλλον των ΗΠΑ, είναι γεμάτη προβλήματα. Μετά από σχεδόν δέκα χρόνια, οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα ακόμη να βγάλουν κέρδος, αλλά φαίνεται να τα πηγαίνουν περίφημα όταν «πουλάνε» την ιδέα ενός κόσμου όπου το τωρινό δυσλειτουργικό σύστημα δουλεύει στην εντέλεια και αποφέρει κέρδος. Το θέμα είναι αν και πότε αποφασίζεις ότι μία τέτοια ιδέα είναι πιο κοντά στην ουτοπία, παρά στον ρεαλισμό.
Διαβάστε περισσότερα
BMW – Amazon: Τα big data φέρνουν mega συνεργασίες
Facebook: Φουλάρει μηχανές για το λανσάρισμα του δικού της «κρύπτο» το 2021
WSJ: Με «όπλο» τον Ηρακλή η μείωση των NPLs για τις ελληνικές τράπεζες