Την περίοδο της μεγαλύτερης ακμής της, στα μέσα του 18ου αιώνα, η πόλη Μπαχμούτ υπήρξε πρωτεύουσα της «Σλαβο-Σερβίας» και καταφύγιο για χιλιάδες Σέρβους, Έλληνες, Ρουμάνους και Βούλγαρους και διέφευγαν από τον οθωμανικό ζυγό.
Με το πέρασμα των αιώνων η σημασία της έφθινε και όλο και λιγότεροι γνώριζαν την ύπαρξή της. Μέχρι το καλοκαίρι του 2022, όταν ξεκίνησε η πολιορκία των Ρώσων.
Επτά μήνες μετά, η Μπαχμούτ έχει αναδειχθεί σε σύμβολο της ουκρανικής αντίστασης, με εκατοντάδες Ουκρανούς να χάνουν καθημερινά τη ζωή τους για να την υπερασπιστούν. Ωστόσο, η κατάκτησή της θεωρείται θέμα χρόνου.
Η κατάσταση στην Μπαχμούτ αντικατοπτρίζει την κατάσταση του πολέμου στην Ουκρανία: οι Ρώσοι δεν καταφέρνουν να προελάσουν και οι Ουκρανοί δεν καταφέρνουν να τους απωθήσουν. Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι ο πόλεμος θα εξελιχθεί σε μία «παγωμένη σύγκρουση», που θα τελματώσει και θα ξεχαστεί.
Όμως, στο Κέντρο Στρατηγικών Επικοινωνιών του ΝΑΤΟ, στη Ρίγα της Λετονίας, κυριαρχεί μία πολύ διαφορετική προσέγγιση.
«Η εκτίμησή μου είναι ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν θα εξελιχθεί σε έναν ψυχρό, “παγωμένο” πόλεμο, γιατί έχουν διακυβευτεί πάρα πολλά σε αυτόν και γιατί έχουν διατεθεί τεράστιοι πόροι και από τις δύο πλευρές (συμπεριλαμβανομένης και της Δύσης)» μας είπε ο Γιάνις Σαρτς (Jānis Sārts), διευθυντής του Κέντρου Αριστείας Στρατηγικών Επικοινωνιών του ΝΑΤΟ.
«Η επίθεση της Ρωσίας κορυφώνεται, αλλά σε σχέση με αυτό που φοβόταν ή περίμενε ο κόσμος, αυτή η επίθεση δεν ήταν πολύ εντυπωσιακή. Έτσι θα έχουμε, νομίζω, κάπου στα τέλη της άνοιξης μια ουκρανική αντεπίθεση. Αν η ουκρανική επίθεση είναι επιτυχής, θα δημιουργήσει μια νέα δυναμική σε αυτόν τον πόλεμο.»
Αρχή του τέλους για τον Πούτιν και το «δέντρο» της Κίνας
Η πιθανή επιτυχία της ουκρανικής αντεπίθεσης δε θα καθορίσει μόνο το μέλλον του πολέμου, αλλά ίσως και το μέλλον του Ρώσου προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν.
«Η σταθερότητα του Κρεμλίνου εξαρτάται από την πορεία αυτού του πολέμου» σημειώνει ο Γ. Σαρτς. «Αν η Ουκρανία κερδίσει, τότε η κρίση θα ξεκινήσει στην ίδια τη Ρωσία. Υπάρχουν πολλές ομάδες στη Ρωσία που έχουν τώρα σημαντικούς ανεξάρτητους στρατούς. Αυτό μπορεί να προκαλέσει προσπάθειες για αναδιάταξη της υφιστάμενης κατανομής εξουσίας στο Κρεμλίνο. Αν υπάρξει κάτι που μπορεί να θεωρηθεί ως ήττα στην Ουκρανία, αυτό θα αποδυναμώσει την τρέχουσα ηγεσία. Υπάρχουν πολλά στρατιωτικά μέσα στα χέρια μεμονωμένων στρατών στη Ρωσία. Είναι ένα αρκετά εκρηκτικό μείγμα, θα έλεγα» εξηγεί ο Γ. Σαρτς.
Οι ισορροπίες στο εσωτερικό της Ρωσίας είναι η μία πλευρά του νομίσματος. Για τη Βορειοατλαντική Συμμαχία το «δάσος» είναι η Κίνα.
«Θεωρώ τον πόλεμο στην Ουκρανία ως σημείο εκκίνησης για μία σειρά εξελίξεων. Η μία δυναμική αφορά στη Ρωσία και πώς αυτή επηρεάζει την Ευρώπη. Η άλλη αφορά στην Κίνα και πώς επηρεάζει όλο τον κόσμο. Αυτός ο πόλεμος έχει ανοίξει τον ανταγωνισμό/σύγκρουση των συστημάτων. Η Ρωσία είναι ο προπομπός. Ο πυρήνας αυτού του ανταγωνισμού είναι η Κίνα. Η Κίνα θα κρίνει ποια είναι η δύναμη ή η αδυναμία μας ως δημοκρατίες, ως συλλογική Δύση, και αυτό θα καθορίσει τις ενέργειές της στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, στην Ταϊβάν, ακόμα και στην Αφρική. Δεν νομίζω ότι θα επιστρέψουμε σύντομα στη σταθερότητα ή στις συνηθισμένες μας καταστάσεις (business as usual).»
Ο πόλεμος της πληροφορίας και το όπλο της Τεχνητής Νοημοσύνης
Ο πόλεμος της Ουκρανίας ανέδειξε πόσο σημαντικός είναι ο έλεγχος των πληροφοριών που διακινούν τα αντίπαλα στρατόπεδα. Η Ουκρανία κατάφερνει να αντιστέκεται επειδή κέρδισε τον πόλεμο της πληροφορίας «infomation war» και επειδή η Δύση πήρε τα μαθήματα της Κριμαίας το 2014 και των ρωσικών παρεμβάσεων σε εκλογικές αναμετρήσεις.
Ωστόσο, η εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης – με εργαλεία όπως το ChatGPT – μπορεί να ενισχύσει στοχευμένες σε ατομικό επίπεδο επιθέσεις συστηματικής παραπληροφόρησης, που εκμεταλλεύονται τα μεγάλα δεδομένα του καθενός.
«Αυτά τα δεδομένα χρησιμοποιούνται για να αποστέλλονται με μεγάλη ακρίβεια μηνύματα στο σωστό χρόνο και στη σωστή μορφή για έχουν υψηλό αντίκτυπο» εξηγεί ο Γ. Σαρτς. «Αυτή η τεχνολογία δεν είναι ακόμη τέλεια, αλλά εξελίσσεται. Η “έκρηξη” των μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης, ιδίως των γλωσσικών μοντέλων, του GTP chat bot και πολλών άλλων, φέρνει ριζική επανάσταση στις επικοινωνίες, ενισχύει την ικανότητα αυτοματοποίησης και όλα αυτά μεταμορφώνουν το τοπίο. Είναι τεχνολογίες που παρουσιάζουν ευκαιρίες, αλλά και κινδύνους. Η συγκρότηση της κοινωνίας, η αντίληψη της πραγματικότητας βρίσκονται πραγματικά σε κίνδυνο. Τι είδους αξίες θα ενσωματωθούν σε αυτές τις τεχνολογίες; Θα είναι δημοκρατικές ή αυταρχικές; Αυτό είναι ένα πεδίο μάχης που θα αντιμετωπίσουμε. Και είναι σαφές ότι η Κίνα είναι αυτή που πραγματικά προσπαθεί να κυριαρχήσει σε αυτό τον τομέα, από την αυταρχική πλευρά. Ως δημοκρατίες, τόσο στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ όσο και στο πλαίσιο της ΕΕ, πρέπει να ενεργήσουμε προληπτικά, να θέσουμε κανόνες και να δημιουργήσουμε τις δικές μας τεχνολογικές δυνατότητες για να αντιμετωπίσουμε τους κινδύνους και να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες» προειδοποιεί ο Γ. Σάρτς, ο οποίος θα συμμετέχει στο 8ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών που θα πραγματοποιηθεί 26 με 29 Απριλίου στους Δελφούς.
Διαβάστε ακόμα
Η απίστευτη ιστορία πίσω από την κατασκευή της “ιπτάμενης” κατοικίας Η3 στο Πικέρμι
Oι σταρ δερματολόγοι που δημιουργούν μερικές από τις πιο ακριβές κρέμες της αγοράς