Η ομάδα κρούσης κατά της πανδημίας δεν απαρτίζεται μόνο από γιατρούς, νοσηλευτές και επιστήμονες, αλλά και από στρατιώτες, καθώς είδαμε το στρατό να χτίζει νοσοκομεία, να επιβάλλει lockdown και να συμμετέχει στις προσπάθειες εξεύρεσης εμβολίων.
Όπως σημειώνει ο Economist, πάνω από 1,9 τρισ. δολάρια δόθηκαν για στρατιωτικές δαπάνες παγκοσμίως το 2019, αριθμός που αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο ποσό σε πληθωριστικά προσαρμοσμένους όρους εδώ και τρεις δεκαετίες, σύμφωνα με την έκθεση που δημοσιεύθηκε στις 27 Απριλίου από το think-tank «Διεθνές Ινστιτούτο Ειρήνης της Στοκχόλμης» (SIPRI). Αλλά καθώς η παγκόσμια οικονομία βυθίζεται προς ύφεση και το χρέος συσσωρεύεται, είναι πολύ πιθανό να μην ξαναδούμε τέτοια ποσά για εξοπλισμούς.
Οι παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες είχαν υποχωρήσει μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και ήταν λίγο πάνω από 1 τρισ. δολ. στα τέλη του 1990. Μετά εκτοξεύθηκαν και πάλι τη δεκαετία του 2000, καθώς οι ΗΠΑ ηγήθηκαν στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας ενώ απογειώθηκε και η οικονομία της Κίνας.
Μετά από ένα σύντομο διάλειμμα, οι δαπάνες αυξάνονταν κάθε χρόνο από το 2015 λόγω του ανταγωνισμού μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, των φόβων της Ευρώπης για τη ρωσική επιθετικότητα και τον εξοπλιστικό πυρετό των Αράβων.
Για να παραθέσουμε και κάποια νούμερα, το 2019 οι δαπάνες της Αμερικής αυξήθηκαν κατά 5,3% στα 732 δισ. δολ. σχεδόν τα 2/5 του συνόλου παγκοσμίως και πάνω από τις συνολικές δαπάνες των επόμενων δέκα χωρών μαζί.
Οι δαπάνες της Κίνας ανήλθαν σε 261 δισ. δολ.
Στην τρίτη θέση η Ινδία το 2019 με δαπάνες ύψους 71,1 δισ. δολ. ενώ της Ρωσίας ανέρχονται σε 65,1 δισ. δολ.
Ακολουθεί η Σαουδική Αραβία που αν και σημείωσε μείωση δαπανών κατά 16% το νούμερο είναι πολύ υψηλό, στα 61,9 δισ. δολ.
Στο Τοπ 5 δεν υπάρχει καμία χώρα της Δυτικής Ευρώπης.
Δεν αποτελεί έκπληξη ότι τόσο πολλές χώρες δαπανούν τόσα πολλά για εξοπλισμούς, καθώς οι εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας επιδεινώθηκαν τα τελευταία χρόνια, ενώ η πανδημία έχει αυξήσει την έλλειψη εμπιστοσύνης, με τις ΗΠΑ να κατηγορούν την Κίνα ως υπεύθυνη και να δηλώνει ότι θα ζητήσει αποζημιώσεις πολλών τρισ.
Την ίδια ώρα, οι τιμές του πετρελαίου βρέθηκαν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, λόγω της κατάρρευσης της ζήτησης, με αποτέλεσμα και οι Σαουδάραβες να αναμένεται να μειώσουν σημαντικά τις στρατιωτικές δαπάνες. Και η Ρωσία αναμένεται να χάσει περί τα 165 δισ. δολ. από εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου το 2020.
Το ίδιο αναμένεται να πράξουν με τις στρατιωτικές δαπάνες το Κατάρ και τα ΗΑΕ.
Δεδομένων και των προβλέψεων του ΔΝΤ για παγκόσμια ύφεση 3% το 2020 και το χειρότερο πλήγμα σε Αμερική, Βρετανία, Καναδά, Γαλλία, Γερμανία και Ιταλία (που είναι και οι χώρες του ΝΑΤΟ με τις υψηλότερες δαπάνες), οι πολιτικοί ηγέτες θα βρεθούν αντιμέτωποι με πιέσεις να ξοδέψουν περισσότερα σε υγεία και ασφάλεια και λιγότερα σε όπλα.
Ηδη η Νότια Κορέα ανακοίνωσε ότι θα μειώσει τις αμυντικές της δαπάνες κατά 2% το 2021 (738 εκατ. δολ.) και η Ταΐλάνδη κατά 8% (557 εκατ. δολ.).
Και είμαι σίγουρο ότι θα ακολουθήσουν κι άλλες. Οι περικοπές στην Ευρώπη θα μπορούσαν να τινάξουν στον αέρα το στόχο του ΝΑΤΟ, οι σύμμαχοι να ξοδεύουν το 2% του ΑΕΠ τους για την άμυνα, σημειώνουν οι Christopher Skaluba και Ian Brzezinski του Ατλαντικού Συμβουλίου. «Αυτό θα μπορούσε να ξανανοίξει τη συζήτηση για την κατανομή των βαρών, μια συζήτηση που βλάπτει τη διατλαντική συμμαχία και, κατά συνέπεια, την προθυμία των Ηνωμένων Πολιτειών να διατηρήσουν τις δυνάμεις τους στην Ευρώπη».