Ο ιός mpox (πρώην ευλογιά των πιθήκων) έχει βρεθεί στο επίκεντρο του υγειονομικού ενδιαφέροντος τα τελευταία 24ωρα, μετά την ανακήρυξη από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ως κατάσταση έκτακτης ανάγκης τη μετάδοση του ιού στις χώρες της Αφρικής. Με αφορμή την αλματώδη αύξηση κρουσμάτων, ειδικά στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, ο ΠΟΥ εξέδωσε αναλυτικό οδηγό για τη λοίμωξη που προκαλεί ο ιός, μέσα από ερωτήσεις – απαντήσεις:
Τι είναι η mpox;
Η ευλογιά τύπου mpox είναι μια ασθένεια που προκαλείται από τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων (monkeypox). Πρόκειται για ιογενή λοίμωξη που μπορεί να μεταδοθεί μεταξύ των ανθρώπων, κυρίως μέσω στενής επαφής, και περιστασιακά από το περιβάλλον στους ανθρώπους μέσω αντικειμένων και επιφανειών που έχουν αγγίξει άτομα με τον ιό. Σε περιβάλλοντα όπου ο ιός υπάρχει μεταξύ ορισμένων άγριων ζώων, μπορεί επίσης να μεταδοθεί από μολυσμένα ζώα σε ανθρώπους που έρχονται σε επαφή μαζί τους.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Ο ιός Mpox μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από σημεία και συμπτώματα. Ενώ ορισμένοι άνθρωποι έχουν λιγότερο σοβαρά συμπτώματα, άλλοι μπορεί να αναπτύξουν πιο σοβαρή ασθένεια και να χρειαστούν νοσηλεία σε νοσοκομείο. Τα συνήθη συμπτώματα της mpox περιλαμβάνουν ένα εξάνθημα που μπορεί να διαρκέσει για 2-4 εβδομάδες. Αυτό μπορεί να ξεκινά ή να ακολουθείται από πυρετό, πονοκέφαλο, μυϊκούς πόνους, πόνο στην πλάτη, χαμηλή ενέργεια και πρησμένους αδένες. Το εξάνθημα μοιάζει με φουσκάλες ή πληγές και μπορεί να προσβάλλει το πρόσωπο, τις παλάμες των χεριών, τα πέλματα των ποδιών, τη βουβωνική χώρα, τα γεννητικά όργανα ή/και τις πρωκτικές περιοχές. Αυτές οι βλάβες μπορεί επίσης να βρεθούν στο στόμα, το λαιμό, τον πρωκτό, το ορθό ή τον κόλπο ή στα μάτια. Ο αριθμός των πληγών μπορεί να κυμαίνεται από μία έως αρκετές χιλιάδες.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα συμπτώματα της mpox υποχωρούν μόνα τους μέσα σε λίγες εβδομάδες με υποστηρικτική φροντίδα, όπως φάρμακα για τον πόνο ή τον πυρετό. Ωστόσο, σε ορισμένους ανθρώπους, η ασθένεια μπορεί να είναι σοβαρή ή να οδηγήσει σε επιπλοκές και ακόμη και στο θάνατο. Τα νεογέννητα μωρά, τα παιδιά, οι έγκυες γυναίκες και οι ανοσοκατεσταλμένοι μπορεί να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο σοβαρότερης νόσου mpox και θανάτου.
Η σοβαρή νόσος μπορεί να περιλαμβάνει μεγαλύτερες, πιο εκτεταμένες βλάβες (ιδίως στο στόμα, τα μάτια και τα γεννητικά όργανα), δευτερογενείς βακτηριακές λοιμώξεις του δέρματος ή του αίματος και λοιμώξεις των πνευμόνων. Οι επιπλοκές μπορεί να περιλαμβάνουν σοβαρή βακτηριακή λοίμωξη από δερματικές βλάβες, εγκεφαλίτιδα, μυοκαρδίτιδα ή πνευμονία και προβλήματα στα μάτια. Τα άτομα με σοβαρή mpox μπορεί να χρειαστούν νοσηλεία, υποστηρικτική φροντίδα και αντιικά φάρμακα για να μειωθεί η σοβαρότητα των βλαβών και να επιταχυνθεί ο χρόνος ανάρρωσης. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, μεταξύ 0,1% και 10% των ατόμων με mpox έχουν πεθάνει. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα ποσοστά θανάτου σε διαφορετικά περιβάλλοντα μπορεί να διαφέρουν λόγω διαφόρων παραγόντων, όπως η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και η υποκείμενη ανοσοκαταστολή, μεταξύ άλλων λόγω αδιάγνωστου HIV ή προχωρημένης νόσου HIV.
Πώς μεταδίδεται η mpox;
Από άτομο σε άτομο:
Η mpox μεταδίδεται από άτομο σε άτομο κυρίως μέσω στενής επαφής με κάποιον που έχει τον ιό. Η στενή επαφή περιλαμβάνει την επαφή δέρμα με δέρμα (όπως το άγγιγμα ή το σεξ) και την επαφή στόμα με στόμα ή στόμα με δέρμα και μπορεί επίσης να περιλαμβάνει την επαφή πρόσωπο με πρόσωπο με κάποιον που έχει mpox (όπως η συζήτηση ή η αναπνοή κοντά ο ένας στον άλλο, η οποία μπορεί να δημιουργήσει μολυσματικά αναπνευστικά σωματίδια). Κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας επιδημίας που ξεκίνησε το 2022, ο ιός εξαπλώθηκε κυρίως μέσω της σεξουαλικής επαφής.
Τα άτομα με mpox θεωρούνται μολυσματικά έως ότου όλες οι αλλοιώσεις τους αποκτήσουν κρούστα, πέσουν οι κρούστες και σχηματιστεί ένα νέο στρώμα δέρματος από κάτω και επουλωθούν, επίσης, όλες οι αλλοιώσεις στα μάτια και στο σώμα, κάτι που συνήθως διαρκεί από 2 έως 4 εβδομάδες.
Είναι επίσης πιθανό ο ιός να παραμείνει για κάποιο χρονικό διάστημα στα ρούχα, τα κλινοσκεπάσματα, τις πετσέτες, τα αντικείμενα, τις ηλεκτρονικές συσκευές και τις επιφάνειες που έχουν αγγίξει άτομα με mpox.
Ο ιός μπορεί επίσης να μεταδοθεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης στο έμβρυο, κατά τη διάρκεια ή μετά τη γέννηση μέσω της επαφής δέρμα με δέρμα ή από γονέα με mpox σε βρέφος ή παιδί κατά τη διάρκεια στενής επαφής.
Παρόλο που έχει αναφερθεί η μόλυνση με mpox από κάποιον που είναι ασυμπτωματικός, υπάρχουν ακόμη περιορισμένες πληροφορίες σχετικά με το αν ο ιός μπορεί να μεταδοθεί από κάποιον πριν εμφανίσει συμπτώματα ή μετά την επούλωση των βλαβών του.
Από τα ζώα στους ανθρώπους:
Κάποιος που έρχεται σε σωματική επαφή με ζώο που φέρει τον ιό, όπως ορισμένα είδη πιθήκων ή ένα τρωκτικό (όπως ο σκίουρος των δέντρων) μπορεί επίσης να αναπτύξει ιό της ευλογιάς mpox. Η έκθεση μέσω μιας τέτοιας σωματικής επαφής με ένα ζώο ή κρέας μπορεί να συμβεί μέσω δαγκωμάτων ή γρατζουνιών ή κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων όπως το κυνήγι, το γδάρσιμο, ή η προετοιμασία ενός γεύματος. Ο ιός μπορεί επίσης να μεταδοθεί μέσω της κατανάλωσης μολυσμένου κρέατος που δεν έχει μαγειρευτεί καλά.
Ο κίνδυνος μόλυνσης από τον ιό της ευλογιάς από τα ζώα μπορεί να μειωθεί αποφεύγοντας την απροστάτευτη επαφή με άγρια ζώα, ιδίως με άρρωστα ή νεκρά (συμπεριλαμβανομένου του κρέατος και του αίματός τους). Σε χώρες όπου τα ζώα μεταφέρουν τον ιό, κάθε τρόφιμο που περιέχει ζωικά μέρη ή κρέας πρέπει να μαγειρεύεται καλά πριν από την κατανάλωση.
Διαβάστε τη συνέχεια στο ygeiamou.gr