«Από όλες τις χώρες της Αφρικής, πλησίασε περισσότερο στη μίμηση του κινεζικού μοντέλου». Έτσι περιγράφει άρθρο του Economist την Αιθιοπία, τη χώρα με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη στην αφρικανική ήπειρο, που μαστίζεται, όμως, από εμφύλιες διαμάχες, άδεια κρατικά ταμεία και βαθιά φτώχεια.
Με πάνω από 40 χώρες να έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για να συμμετάσχουν στη λέσχη των BRICS (δηλαδή της ομάδας Κίνας, Ρωσίας, Ινδίας, Βραζιλίας και Νότιας Αφρικής), η επιλογή των «5» να δώσουν στην Αιθιοπία ένα από τα έξι εισιτήρια εισόδου προκάλεσε έκπληξη.
A great moment for #Ethiopia as the BRICS leaders endorse our entry into this group today. Ethiopia stands ready to cooperate with all for an inclusive and prosperous global order. pic.twitter.com/BPspm8C0jm
— Abiy Ahmed Ali 🇪🇹 (@AbiyAhmedAli) August 24, 2023
Αφενός, η χώρα δεν έχει αφήσει οριστικά πίσω της τον κίνδυνο του εμφυλίου πολέμου. Αφετέρου, όπως παραδέχθηκε ο υπουργός Οικονομικών Αχμέντ Σάιντ «χρειάζεται περίπου 20 δισεκατομμύρια δολάρια τα επόμενα πέντε χρόνια» για να αποκαταστήσει τις καταστροφές που προκάλεσαν οι εμφύλιες συγκρούσεις, κυρίως στο βόρειο τμήμα της χώρας.
«Μακροπρόθεσμα η γεωπολιτική υπερισχύει των οικονομικών» εξηγεί στο newmoney ο Επαμεινώνδας Πανάς, καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. «Υπάρχουν αρκετά ζητήματα τα οποία κάνουν ελκυστική την Αιθιοπία στους BRICS. Όλα στη ζωή δεν μετρούνται με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Η Αιθιοπία είναι η πρώτη χώρα της Αφρικής που ανέπτυξε και διέδωσε το πνεύμα του Παναφρικανισμού. Ο Παναφρικανισμός κατέχει σημαντική θέση στην πολιτιστική, ιστορική και κοινωνική ταυτότητα της Αιθιοπίας.
Αυτό σημαίνει ότι και στη σημερινή Αιθιοπία, αυτός ο πλούτος της κληρονομιάς του παρελθόντος διαμορφώνει το σήμερα και το αύριο. Εξάλλου η Αντίς Αμπέμπα φιλοξενεί και την έδρα της Αφρικανικής Ένωσης – AU). Αυτός ο παναφρικανισμός και ως πολιτική στρατηγική από την Αιθιοπία, της δίνει αρκετά συγκριτικά πλεονεκτήματα και δημιουργεί ένα πνεύμα αλληλεγγύης μεταξύ των αφρικανικών χωρών.
Επομένως οι BRICS και κυρίως η Κίνα έχει όφελος από τη συμμετοχή της Αιθιοπίας αλλά και η Αιθιοπία έχει όφελος με τη συμμετοχή της ως μέλος των BRICS. Δηλαδή έχουμε μια κατάσταση Win-Win.
Πολλές φορές δίνουμε σημασία στα διάφορα οικονομικά δεδομένα και αγνοούμε ένα σημαντικό παράγοντα: Το πληθυσμιακό μέγεθος.
Η Αιθιοπία είναι η 11η μεγαλύτερη πληθυσμιακά χώρα στον κόσμο με μέση ηλικία τα 18,8 έτη και η δεύτερη μεγαλύτερη στην αφρικανική ήπειρο. Οι δημογραφικές προβολές δείχνουν ότι η Αιθιοπία το 2030 θα είναι η 9η μεγαλύτερη πληθυσμιακά χώρα του κόσμου.»
Στροφή στα Ανατολικά
Ιστορικά, η Αιθιοπία έχει λάβει εκτεταμμένη δυτική υποστήριξη. Αλλά οι σχέσεις της με τη Δύση έχουν επιδεινωθεί το τελευταίο διάστημα λόγω του εμφυλίου πολέμου, στη διάρκεια του οποίου καταγγέλθηκαν σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μέρος της ευθύνης αποδίδεται στον νυν πρωθυπουργό Άμπιι Αχμέτ, κάτοχο του Νόμπελ Ειρήνης και πρώην στενού συμμάχου της Δύσης.
Η ομάδα των BRICS ακολουθεί πολιτική μη παρέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις των κρατών μελών, ακόμα και αν πρόκειται για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιώματων.
Η πρωτοβουλία μιας Ζώνης και ενός Δρόμου (BRI – Βelt and Road Initiative) είναι μια κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη της Αιθιοπίας. Η σιδηροδρομική γραμμή Τζιμπουτί-Αντίς Αμπέμπα, που κατασκευάστηκε σε αυτό το πλαίσιο, μείωσε το κόστος και το χρόνο μεταφοράς από 3 ημέρες σε 10 ώρες.
Oι Κινέζοι προσδοκούν ότι η γραμμή Τζιμπουτί-Αντίς Αμπέμπα θα είναι η αρχή της υπερ- Αφρικανικής Σύνδεσης Τζιμπουτί – Ντακάρ, δηλαδή η σύνδεση Ινδικού ωκεανού με τον Ατλαντικό ωκεανό.
Στενές σχέσεις διατηρεί η χώρα και με τη Ρωσία. Ο πρωθυπουργός Αχμέντ ήταν ένας από τους λίγους ηγέτες της Αφρικής που μετείχαν πρόσφατα στην Σύνοδο Κορυφής Ρωσίας-Αφρικής στην Αγία Πετρούπολη και είχε εγκάρδιες συνομιλίες με τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
My gratitude to President Vladimir Putin for the warm reception and candid discussions. With our historical ties as a basis, Ethiopia and Russia will continue enhancing bilateral relations and economic cooperation. pic.twitter.com/8xK3vZZ2LP
— Abiy Ahmed Ali 🇪🇹 (@AbiyAhmedAli) July 26, 2023
«Η Αιθιοπία από τη στιγμή που είναι μέλος των BRICS θα έχει την ευκαιρία να δημιουργήσει μία Ολοκληρωμένη Παναφρικανική Περιφερειακή Προσέγγιση με στόχο μια νέα αφρικανική οικονομική ανάπτυξη» εκτιμά ο Ε. Πανάς
Οι Έλληνες της Αιθιοπίας
Ο Επαμεινώνδας Πανάς δεν μιλάει τυχαία για την Αιθιοπία. Γεννήθηκε και πέρασε τα πρώτα σχολικά του χρόνια στην αφρικανική χώρα, μέλος της κοινότητας των Ελλήνων της Αιθιοπίας που παραμένει ζωντανή, αν και συνεχώς συρρικνούμενη.
«Η φιλοσοφία του Παναφρικανισμού, η χριστιανική θρησκεία, οι παραδόσεις, καθώς και η συμπεριφορά των Ελλήνων της Αιθιοπίας, έχουν δημιουργήσει ισχυρούς δεσμούς φιλίας μεταξύ Αιθιοπίας και Ελλάδας» σημειώνει ο Ε. Πανάς.
Ωστόσο, οι νέες πολιτικές του πρωθυπουργού Αχμέντ έχουν βάλει στο στόχαστρο και την ελληνική παρουσία, με την απόφαση για κρατικοποίηση του ελληνικού σχολείου της Αντίς Αμπέμπα να προκαλεί σφοδρές αντιδράσεις από τους Έλληνες της Αιθιοπίας.
Το ελληνικό σχολείο της Αντίς Αμπέμπα αποτελεί ένα από τα καλύτερα σχολεία της χώρας, με ελληνικό και αγγλικό τμήμα, και με τα έσοδα από τις αγγλικές σπουδές να συντηρούν μεγάλο τμήμα των δραστηριοτήτων της ελληνικής κοινότητας.
Βαθιά φτώχεια, μεγάλες δυνατότητες
«Με περίπου 123 εκατομμύρια κατοίκους (2022), η Αιθιοπία είναι το δεύτερο πολυπληθέστερο έθνος στην Αφρική μετά τη Νιγηρία και μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες στην περιοχή, με εκτιμώμενη ανάπτυξη 6,4% το οικονομικό έτος 2021/22. Ωστόσο, παραμένει επίσης ένα από τα φτωχότερα κράτη, με κατά κεφαλήν ακαθάριστο εθνικό εισόδημα 1.020 δολαρίων» γράφει πρόσφατη έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για την χώρα.
Όπως περιγράφει ο Economist, «ένα από τα πιο εκπληκτικά ρεκόρ ανάπτυξης τις τελευταίες δύο δεκαετίες καταγράφηκε, ίσως προς γενική έκπληξη, στο Κέρας της Αφρικής. Το πραγματικό κατα κεφαλην ΑΕΠ αυξήθηκε κατά μέσο ετήσιο ρυθμό 9,3% από το 1999 έως το 2019, μόλις 0,4% λιγότερο από τον ρυθμό ανάπτυξης της Κίνας.»
Όμως, η χώρα χτυπήθηκε σκληρά από μία τριετή ξηρασία, τον διετή εμφύλιο πόλεμο, τον πόλεμο στην Ουκρανία και την πανδημία του κορονοϊού.
Σύμφωνα με το υπ. Οικονομικών, μόνο ο εμφύλιος προκάλεσε ζημίες ύψους 28 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ξένοι επενδυτές απέσυραν τα κεφάλαιά τους και οι ΗΠΑ έβαλαν τέλος στην πολιτική μηδενικών δασμών, γεγονός που προκάλεσε την απώλεια 12.000 θέσεων εργασίας στην κλωστοϋφαντουργία της χώρας.
Η κυβέρνηση της Αιθιοπίας ελπίζει ότι όλα αυτά θα αλλάξουν με την είσοδο στα BRICS. Άλλωστε, η Κίνα και η Ινδία είναι ήδη οι δύο μεγαλύτεροι μεμονωμένοι εμπορικοί εταίροι της Αφρικής.
Η ένταξη της Αιθιοπίας στα BRICS θα μπορούσε να δώσει ώθηση στο αφήγημα της «αναγεννώμενης Αιθιοπίας», αφήγημα που η κυβέρνηση προωθεί συστηματικά για να προσελκύσει επενδύσεις.
Ethiopia-India contemporary relations span seven decades while the historic ties between our countries dates back to 2000 years of recorded history. In our fruitful bilateral meeting with Prime Minister Narendra Modi, we have agreed to strengthen political and economic… pic.twitter.com/A7N1SyEX3N
— Abiy Ahmed Ali 🇪🇹 (@AbiyAhmedAli) August 24, 2023
Παράλληλα «τρέχει» το μεγάλο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων που έχει ξεκινήσει ο Άμπιι Αχμέτ και προβλέπει την πώληση της Ethio Telecom, κρατικών τραπεζών, μέρους της Ethiopian Shipping Lines, ξενοδοχείων αλλά και την ίδρυση του πρώτου χρηματιστηρίου στην χώρα.
Διαβάστε ακόμη:
Kακοκαιρία Daniel: Ποια δικαιώματα έχουν οι εργαζόμενοι στις πληγείσες περιοχές (vid)
Kακοκαιρία Daniel: Ποια δικαιώματα έχουν οι εργαζόμενοι στις πληγείσες περιοχές (vid)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ