Τουλάχιστον τα δύο τρίτα από τις κοινές παρενέργειες που νιώθουν όσοι κάνουν κάποιο από τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού, μπορούν εν πολλοίς να εξηγηθούν από το αντίστροφο φαινόμενο του placebo και όχι από τα ίδια τα εμβόλια, σύμφωνα με νέα επιστημονική έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ.
Το placebo αφορά στη βελτίωση της σωματικής ή ψυχικής υγείας μετά από μια εικονική θεραπεία, όπως χάπι χωρίς δραστική ουσία, ένεση που περιέχει μόνο αλατόνερο κ.ά.
Το αντίστροφο φαινόμενο είναι το nocebo (νοσίμπο), όταν κάποιος νιώθει δυσάρεστες παρενέργειες, όπως ναυτία ή κόπωση, μετά από τη χορήγηση εικονικής θεραπείας, που στην πραγματικότητα δεν περιέχει καμία δραστική ουσία.
Το δίδυμο φαινόμενο του placebo / nocebo αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση της δύναμης που έχουν οι νοητικοί και ψυχικοί παράγοντες στο να επηρεάσουν τον άνθρωπο.
Οι ερευνητές του Ιατρικού Κέντρου Beth Israel Deaconess της Βοστώνης αξιολόγησαν (μετα-ανάλυση) στοιχεία από 12 τυχαιοποιημένες και ελεγχόμενες με placebo κλινικές μελέτες εμβολίων για τον κορωνοϊό, οι οποίες περιλάμβαναν αναφορές για παρενέργειες που είχαν γίνει από σχεδόν 23.000 ανθρώπους που είχαν εμβολιαστεί κανονικά, και περίπου άλλους τόσους που είχαν κάνει εικονικό εμβόλιο.
Η επιστημονική ομάδα, με επικεφαλής τη δρα Τζούλια Χάας και τον καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, Τεντ Κάπτσουκ, διευθυντή του Προγράμματος Μελετών του Πλασίμπο, έκανε τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό «JAMA Network Open»,
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, μετά την πρώτη δόση το 35% των συμμετεχόντων που είχε κάνει ψευδο-εμβόλιο placebo ανέφερε συστημικές παρενέργειες όπως πυρετό, το 20% πονοκέφαλο, το 17% κόπωση και το 16% πόνο, ερυθρότητα ή πρήξιμο στο σημείο της ένεσης. Συγκριτικά, το 46% όσων είχαν κάνει πραγματικά εμβόλια, ανέφεραν τουλάχιστον μια συστημική παρενέργεια όπως πυρετό, ενώ τα δύο τρίτα κάποιο άλλο τοπικό σύμπτωμα.
Οι ερευνητές θεωρούν δεδομένο ότι ένα σημαντικό ποσοστό αυτών των παρενεργειών στους εμβολιασμένους οφείλονται στο φαινόμενο placebo / nocebo και όχι στο ίδιο το εμβόλιο, αν ληφθεί υπόψη πόσο συχνά αναφέρθηκαν οι ίδιες παρενέργειες από τα άτομα που νόμιζαν ότι έχουν κάνει εμβόλιο. Η μελέτη, σύμφωνα με τη Χάας, εκτίμησε ότι το 76% (τα τρία τέταρτα) όλων των παρενεργειών της πρώτης δόσης μεταξύ των εμβολιασμένων πιθανότατα σχετίζονται με το πλασίμπο/νοσίμπο.
Μετά τη δεύτερη δόση, οι συστημικές παρενέργειες στην ομάδα του placebo ήταν 32% και οι τοπικές 12%, ενώ στην ομάδα του εμβολίου είχαν αυξηθεί σε 61% και 73% αντίστοιχα. Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι οι μισές (52%) από αυτές τις παρενέργειες στους εμβολιασμένους με δεύτερη δόση, οφείλονταν στο placebo / nocebo. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι τη δεύτερη φορά οι εμβολιασμένοι περίμεναν να έχουν περισσότερες παρενέργειες από την πρώτη δόση και… αυτοδικαιώθηκαν.
Η Χάας επεσήμανε ότι δυστυχώς «οι ανησυχίες για τις παρενέργειες είναι μία από τις αιτίες για τους δισταγμούς απέναντι στον εμβολιασμό». Ο Κάπτσουκ, από την πλευρά του, επισήμανε ότι «η Ιατρική βασίζεται στην εμπιστοσύνη και τα ευρήματα μας οδηγούν στο ότι η πληροφόρηση του κοινού για τις πιθανές επιδράσεις του nocebo μπορεί να βοηθήσει στο να μειωθούν οι ανησυχίες για τα εμβόλια του κορωνοϊού και να μειωθεί η διστακτικότητα απέναντι σε αυτά».
Διαβάστε ακόμη
Ναυπηγεία Ελευσίνας: «Κόλλησε» στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας το σχέδιο εξυγίανσης (upd)
Ταμείο Ανάκαμψης: Online οι αιτήσεις για δάνεια 20 δισ. ευρώ – Πώς θα δοθούν
Apple: Νέες αγωγές από την Ericsson για τις πατέντες του 5G σε διάφορες χώρες