Εκλογές στην Τουρκία: Τι θα κρίνει τον νικητή – Πότε αναμένονται τα πρώτα αποτελέσματα (tweets + vids)

Πολλά περισσότερα από τα προφανή κρίνονται στις σημερινές διπλές εκλογές στη γειτονική Τουρκία, καθώς 64,1 εκατομμύρια Τούρκοι πολίτες προσέρχονται στις 200.000 κάλπες που έχουν στηθεί από τις 8 το πρωί προκειμένου να εκλέξουν τον επόμενο πρόεδρο και το Κοινοβούλιο της γειτονικής χώρας, προδιαγράφοντας ρεκόρ συμμετοχής.

Η προσέλευση στις κάλπες θα διαρκέσει μέχρι τις 5 το απόγευμα, ενώ παρακολουθείται λεπτό προς λεπτό και με κομμένη την ανάσα από τα κέντρα λήψης αποφάσεων διεθνώς, καθώς το εκλογικό αποτέλεσμα εκτιμάται ότι θα πυροδοτήσει αλυσιδωτές εξελίξεις, με δεδομένο ότι ο σημερινός πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υπολείπεται του επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου σε όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσεις.

Λίγο μετά τις 9 το βράδυ, οπότε και αναμένονται τα επίσημα αποτελέσματα, θα κριθεί τελικά αν η γειτονική χώρα θα αλλάξει άρδην προσανατολισμό στο διεθνές σύστημα ή θα βυθιστεί ακόμη περισσότερο στο status μιας «κοινοβουλευτικής απολυταρχίας», καθώς αμφότερα εξαρτώνται από το πολιτικό μέλλον του Ερντογάν.

Ο Κεμάλ Κιλιντσντάρογλου ψήφισε σε σχολείο στην Άγκυρα λίγο πριν τις 11:45 (ώρα Ελλάδος) σχολιάζοντας « ελπίζω ότι η άνοιξη θα έρθει σε αυτή τη χώρα και η άνοιξη θα συνεχίζεται πάντα». ενώ λίγα λεπτά αργότερα ψήφισε και ο μεγάλος του αντίπαλος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε γυμνάσιο στην Κωνσταντινούπολη καλώντας τους ψηφοφόρους να προσέλθουν στις κάλπες χωρίς ανησυχία.

Είχε προηγηθεί η ψήφος του επίσης υποψηφίου Σινάν Ογκάν ευχήθηκε «καλή τύχη στην χώρα και το έθνος μας. Ας έρθουν όλοι να ψηφίσουν, ας εξελιχθεί σε γιορτή η σημερινή εκλογική διαδικασία»

Πρώτη πολιτική αρχηγός που προσήλθε στις κάλπες ήταν η Μεράλ Ακσενέρ, από το «Καλό Κόμμα», η οποία μετά την ολοκλήρωση του εκλογικού της καθήκοντος σε σχολείο στην Κωνσταντινούπολη ευχήθηκε «καλή τύχη στους νέους».

Από την πλευρά του ο υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας, Σουλεϊμάν Σοϊλού, σε δικές του δηλώσεις διαβεβαίωσε ότι έχουν ληφθεί όλα τα μέτρα για την ασφαλή διεξαγωγή των εκλογών στην Τουρκία σημειώνοντας ότι η χώρα του «έχει μεγάλη εμπειρία στη διεξαγωγή εκλογών από το 1833».

Αρκετοί ψηφοφόροι προσήλθαν στις κάλπες και στις σεισμόπληκτες περιοχές όπου η κεντρική εκλογική επιτροπή έστησε κοντέινερ για την κρίσιμη ψηφοφορία.

Σοβαρά προβλήματα

Με την Τουρκία να βαδίζει σε ένα εύθραυστο προεδρικό σύστημα από το 2018 και εξής, οπότε και ο πρόεδρος Ερντογάν αναθεώρησε σειρά από άρθρα του τουρκικού Συντάγματος, ο ίδιος αναζητά μια τρίτη κατά σειρά και πενταετή θητεία, συνοδευόμενη από ευρείες εξουσίες, αλλά και σχεδόν δισεπίλυτα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα σύμφωνα με τους αναλυτές, καθώς η παραπαίουσα οικονομία και η αυταρχική διακυβέρνησή του ένωσαν για πρώτη φορά τόσο αποτελεσματικά σύσσωμη την αντιπολίτευση στην Τουρκία.

Πλην του νέου προέδρου, οι Τούρκοι πολίτες καλούνται να αναδείξουν σήμερα και τα 600 νέα μέλη της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης, επιλέγοντας ένα από τα 24 κομματικά ψηφοδέλτια στις 87 εκλογικές περιφέρειες, καθεμία από τις οποίες εκλέγει έναν συγκεκριμένο αριθμό αντιπροσώπων, ανάλογα με τον πληθυσμό της. Μολονότι κατά την περίοδο Ερντογάν ο ρόλος του Κοινοβουλίου υποβαθμίστηκε εντυπωσιακά, στην τελευταία του σύνθεση έδινε βήμα συνολικά σε 14 κόμματα, τα οποία κατάφεραν να εξασφαλίσουν στις προηγούμενες εκλογές ποσοστό 7%, το οποίο ισοδυναμεί με το όριο εισόδου τους στη Βουλή.

Ψηφίζοντας για πρόεδρο και Βουλή σε δύο διαφορετικά ψηφοδέλτια, οι υποψήφιοι για το ύπατο αξίωμα της χώρας πρέπει να συγκεντρώσουν περισσότερες από τις μισές προεδρικές ψήφους (50% συν μία), το ελάχιστο, για να «κλειδώσουν» τη νίκη τους, η οποία σε διαφορετική περίπτωση θα κριθεί την Κυριακή 28 Μαΐου σε δεύτερο γύρο, μία εβδομάδα ακριβώς μετά τις εθνικές εκλογές στην Ελλάδα.

Πάνω από τις κάλπες, οι Τούρκοι πολίτες εντός της επικράτειας, αλλά και οι 3,4 εκατομμύρια Τούρκοι της Διασποράς καλούνται, σε κάθε περίπτωση, να επιλέξουν πολιτική συμμαχία, καθώς η συγκρότηση μιας κυβέρνησης συνασπισμού θεωρείται σχεδόν αυτονόητη -και εν πολλοίς μονόδρομος- την επομένη των εκλογών, στη γειτονική χώρα.

Οι συνδυασμοί

Ο τρεις φορές πρωθυπουργός και υποψήφιος για μια τρίτη θητεία Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει τεθεί επικεφαλής της «Λαϊκής Συμμαχίας», δηλαδή της εκλογικής συμμαχίας της παράταξης που ίδρυσε, του Κόμματος Ανάπτυξης και Δικαιοσύνης (ΑΚΡ) με τα ακόλουθα υπερεθνικιστικά κόμματα: Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος (MHP), Κόμμα Μεγάλης Ενότητας (BBP) και Νέο Κόμμα Πρόνοιας (YRP).

Το αντίπαλον δέος του καλείται «Εθνική Συμμαχία» με επικεφαλής τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος ένωσε έξι πολιτικά κόμματα στον κοινό αγώνα για το τέλος της εποχής Ερντογάν, το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), το Καλό Κόμμα (IYI), το Κόμμα Ευτυχίας (SP), το Κόμμα του Μέλλοντος (GP), το Δημοκρατικό Κόμμα (DP) και το Κόμμα Δημοκρατίας και Προόδου (DEVA). Στις εκλογές κατέρχεται και η «Συμμαχία Εργασίας και Ελευθερίας», η οποία συγκροτείται κατά βάση από δύο κόμματα, το Εργατικό Κόμμα Τουρκίας (TIP) και το Πράσινο Αριστερό Κόμμα (YSP), στο οποίο μετέχει το φιλοκουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών (HDP), που ήρθε τρίτο στις τελευταίες εκλογές.

Ως «Ενωση Σοσιαλιστικών Δυνάμεων» συμμετέχουν ακόμη το Αριστερό Κόμμα (SOL), το Κομμουνιστικό Κόμμα Τουρκίας (TKP) και το Κομμουνιστικό Κίνημα Τουρκίας (TKH), ενώ «Προγονική Συμμαχία» καλείται το σχήμα που αποτελείται από το το Κόμμα Νίκης (ZP) και το Κόμμα Δικαιοσύνης (AP).

Οι μεγάλες δεξαμενές

Για την πλειονότητα των αναλυτών πρόκειται για μια σφιχτή εκλογική κούρσα, με τον Τούρκο πρόεδρο να πραγματοποιεί ομιλίες σε 2-3 πόλεις καθημερινά και τον ανθυποψήφιό του, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου να στοχεύει σε 81 οικισμούς σε όλη την Τουρκία. Στους καταλύτες, ωστόσο, της εκλογικής αναμέτρησης συγκαταλέγονται η ψήφος των νέων, η εκλογική προτίμηση των Τούρκων ομογενών, αλλά και η τελική επιλογή της μεσαίας τάξης, η οποία αναδύθηκε κατά την πρώτη δεκαετία διακυβέρνησης Ερντογάν και τα τελευταία χρόνια συμπιέζεται αφόρητα από τις δημοσιονομικές του αλχημείες.

Ηδη, στα μέσα της εβδομάδας ολοκληρώθηκε η διαδικασία της ψηφοφορίας για τους Τούρκους απόδημους, η οποία έτρεχε από τις 27 Απριλίου, με πρωτόγνωρα μάλιστα ποσοστά συμμετοχής, πολύ μεγαλύτερα από το ποσοστό συμμετοχής 50% στις προεδρικές εκλογές του 2018. Παράλληλα, στο εκλογικό σώμα εντάσσονται, σύμφωνα με την τουρκική εκλογική αρχή, 167 χιλιάδες Σύροι, οι οποίοι έχουν θεμελιώσει δικαίωμα ψήφου στις επερχόμενες προεδρικές και βουλευτικές εκλογές.

Μόνο στη Γερμανία ψήφισαν σχεδόν 642.000 πολίτες τουρκικής καταγωγής. Η πλάστιγγα εκεί γέρνει παραδοσιακά υπέρ του Ερντογάν, ο οποίος είχε αποσπάσει το 64,8% των Τούρκων ψηφοφόρων της γερμανικής επικράτειας το 2018. Παρ’ όλα αυτά, η σταθερή τους προτίμηση προς το Κόμμα Ανάπτυξης και Δικαιοσύνης δεν αποκλείεται να ισοφαριστεί από την κινητοποίηση των κομμάτων της αντιπολίτευσης, η οποία περιγράφεται ως πρωτόγνωρη από τον γερμανικό Τύπο.

Εξίσου σημαντική αριθμητικά δεξαμενή ψηφοφόρων παραμένει και αυτή της νεολαίας, καθώς υπολογίζεται ότι φέτος θα ψηφίσουν για πρώτη φορά 6 εκατομμύρια Τούρκοι ψηφοφόροι, οι οποίοι αντιστοιχούν περίπου στο 10% του εκλογικού σώματος. Σημαίνοντα ρόλο αναμένεται να διαδραματίσει και η ψήφος των Κούρδων, η οποία αφορά σε 6 εκατομμύρια ψηφοφόρους, συντηρητικών, στην πλειοψηφία τους, καταβολών. Ως πολιορκητικός τους κριός περιγράφεται τις τελευταίες ημέρες ο «φιλιππικός» του υπουργού Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού, ο οποίος βάλλει κατά των «εσωτερικών εχθρών», όπως οι πρόσφυγες, σε μια προσπάθεια να διατηρήσει τα ερείσματα του καθεστώτος στον κουρδικό πληθυσμό, όταν το κατεξοχήν φιλοκουρδικό κόμμα (HDP) τείνει προς την πλευρά του Κιλιτσντάρογλου.

Διαβάστε τη συνέχεια στο protothema