Η ΕΕ είναι έτοιμη να μπλοκάρει τους ταξιδιώτες από ΗΠΑ, Ρωσία, Τουρκία, Βραζιλία και δεκάδες άλλες χώρες που θεωρούνται υπερβολικά επικίνδυνες λόγω αδυναμίας ελέγχου της έξαρσης του κορωνοϊού, ανακοίνωσαν το βράδυ της Παρασκευής Ευρωπαίοι αξιωματούχοι.
Αντιθέτως, υπήρξε μια κατ’ αρχήν συμφωνία για άνοιγμα των εξωτερικών συνόρων από 1ης Ιουλίου σε μια αρχική λίστα υγειονομικά ασφαλών χωρών, μεταξύ των οποίων η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Νότια Κορέα, η Ιαπωνία και η Σερβία, αλλά και βορειοαφρικανικές χώρες όπως το Μαρόκο, η Τυνησία και η Αλγερία. Σε αυτές περιλαμβάνεται και η Κίνα, αλλά μόνον υπό τον όρο ότι και εκείνη θα επιτρέψει σε ταξιδιώτες της ΕΕ να την επισκεφθούν.
Η λίστα των ασφαλών χωρών, όπως γράφουν οι NY Times, ολοκληρώθηκε από ανώτατους διπλωμάτες στις Βρυξέλλες μετά από ταραχώδεις διαπραγματεύσεις για το πώς θα ξανανοίξουν τα σύνορα της ΕΕ των 27 στο εμπόριο και τον τουρισμό υπό το πλαίσιο κοινών κανόνων μετά από το πολύμηνο lockdown.
Η λίστα δεν απαιτεί ομόφωνη έγκριση ωστόσο πρέπει να επικυρωθεί από το κάθε κράτος – μέλος και από την ΕΕ, προτού εφαρμοστεί από 1ης Ιουλίου. Πάντως οι διπλωμάτες δεν αναμένουν κάποια αλλαγή στη λίστα.
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αποκάλυψαν την περασμένη Τρίτη ότι οι ΗΠΑ που έχουν ανακοινώσει τα περισσότερα κρούσματα και θανάτους στον πλανήτη, δεν θα είναι στην τελική λίστα με τις «ασφαλείς χώρες» για υποδοχή τουριστών.
Η εξαίρεση των ΗΠΑ που αποτελούν βασική πηγή εισερχόμενου τουρισμού για την ΕΕ, αποτελεί ουσιαστικά μια έμπρακτη επίπληξη στην κυβέρνηση Τραμπ για τον τρόπο που αντιμετώπισε την πανδημία.
Οι χώρες που απαρτίζουν την ασφαλή λίστα κρίθηκαν βάσει ενός συνδυασμού επιστημονικών κριτηρίων που περιελάμβαναν τα ποσοστά μόλυνσης και την αξιοπιστία των δεδομένων αναφοράς για τη δημόσια υγεία. Η λίστα θα ενημερώνεται κάθε δύο εβδομάδες, αυξάνοντας την πιθανότητα να προστεθούν σε αυτήν αποκλεισμένες χώρες.
Οι αξιωματούχοι που αποκάλυψαν το περιεχόμενο της τελικής λίστας μίλησαν υπό καθεστώς ανωνυμίας πριν από την επίσημη δημοσιοποίησή της την επόμενη εβδομάδα.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, όταν ρωτήθηκε την περασμένη Πέμπτη σχετικά με την προοπτική μιας παρατεταμένης απαγόρευσης των Αμερικανών ταξιδιωτών ν στην Ευρώπη, είπε ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες ήταν πρόθυμες να αποδεχθούν τους Αμερικανούς επισκέπτες.
«Θα συνεργαστούμε στενά με τους Ευρωπαίους φίλους μας, γιατί ξέρω ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις», ανέφερε ο κ. Πομπέο.
«Έχουμε ακούσει από δώδεκα ή περισσότερες χώρες που έχουν πολύ διαφορετικές απόψεις σχετικά με την πρόθεσή τους να μην ανοίξουν τα σύνορά τους σε κανέναν, όχι μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής», πρόσθεσε
Όπως σημειώνουν οι ΝΥ Times, αν και η λίστα δεν είναι νομικά δεσμευτική, τα κράτη μέλη που ανοίγουν τα σύνορά τους σε αποκλεισμένες χώρες αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να μείνουν οι ίδιες εκτός συνόρων των Ευρωπαίων εταίρων τους – ενισχύοντας έτσι την αποσπασματική αντίδραση στην πανδημία, ένα εμπόδιο που προσπαθεί να ξεπεράσει η ΕΕ.
Αρκετές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδίως εκείνες του Νότου που επωφελούνται από τον αμερικανικό τουρισμό, πίεσαν ώστε να εξαρτηθεί η τελική λίστα τόσο από επιστημονικά όσο και από οικονομικά κριτήρια. Επτά εκατομμύρια Αμερικανοί επισκέφθηκαν την Ευρώπη μεταξύ Ιουνίου και Αυγούστου πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία της κυβέρνησης των ΗΠΑ.
Για παράδειγμα, η ελληνική οικονομία εξαρτάται κατά το 1/5 από τον τουρισμό. Στην προσπάθεια να σωθεί μέρους της θερινής τουριστικής περιόδου, η Ελλάδα αγνόησε την συνιστώμενη απαγόρευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανοίγοντας τα σύνορα στους επισκέπτες και δεσμεύοντας πόρους για τη διενέργεια τεστ και την καραντίνα τους κατά την άφιξη.
Η πολυπλοκότητα αυτής της προσέγγισης έγινε ξεκάθαρη στις αρχές Ιουνίου, όταν σε πτήση από τη Ντόχα του Κατάρ, προς την Αθήνα με 91 επιβάτες στο αεροπλάνο, εντοπίστηκαν 12 κρούσματα κορωνοϊού. Μπήκαν όλοι σε καραντίνα και όλες οι πτήσεις από τη Ντόχα ανεστάλησαν.
Όπως η Ελλάδα, χώρες όπως η Ισπανία, η Κύπρος, η Ιταλία και η Πορτογαλία θεωρούν μια ευρεία λίστα αποδεκτών επισκεπτών ως κρίσιμη για τα τουριστικά έσοδα. Γι’ αυτό και έχουν προετοιμάσει θερμομετρήσεις κατά την άφιξη των τουριστών. Τόσο η Ισπανία όσο και η Ελλάδα επιτρέπουν σήμερα την είσοδο σε έναν μικρό αριθμό επισκεπτών από χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στις συναντήσεις των μονίμων αντιπροσώπων των κρατών-μελών την περασμένη εβδομάδα , η ελληνική πλευρά εξέφρασε έντονες αντιρρήσεις στην προοπτική να υπάρξει κι άλλη παράταση της ταξιδιωτικής απαγόρευσης. Χθες το απόγευμα η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα άνοιγε τις πύλες της χώρας στον υπόλοιπο κόσμο, με την εξαίρεση εννέα χωρών, σηματοδοτώντας την πρόθεσή της να κινηθεί μονομερώς.
Από την πλευρά της, η Ιταλία ήταν ιδιαίτερα προσεκτική στις συζητήσεις, σημειώνοντας ότι το άνοιγμα της ζώνης Σένγκεν ήταν αρκετό για την τουριστική κίνηση και ότι δεν υπήρχε λόγος ανάληψης περαιτέρω ρίσκου με το άνοιγμα των εξωτερικών συνόρων.
Η Ισπανία, από την άλλη, διασαφήνιζε ότι δεν προτίθετο να ανοίξει μονομερώς αν δεν υπήρχε συμφωνία. «Είναι ζωτικής συμφωνίας μίας συμφωνία σε ευρωπαϊκό επίπεδο», δήλωσε χθες ο Ισπανός κυβερνητικός εκπρόσωπος.