Μπορεί τα διαμάντια να μην χάνουν, ποτέ την αξία τους, όμως οι τεχνητοί λίθοι κερδίζουν συνεχώς έδαφος. Η De Beers, η πιο ιστορική και σημαντική εταιρεία στον κλάδο των διαμαντιών, βρίσκεται, πλέον σε κίνδυνο, αντιμέτωπη με νέες προκλήσεις και αυξανόμενο ανταγωνισμό.
Πίσω στον Δεκέμβριο του 2015, οι ηγέτες της Anglo American ενημέρωσαν τους επενδυτές για μια αναδιάρθρωση. Ο γίγαντας εξόρυξης αποφάσισε να προχωρήσει στην περικοπή 85.000 θέσεων εργασίας. Συγχρόνως, σχεδίαζε να πουλήσει ορισμένα από τα μη βασικά περιουσιακά του στοιχεία με σκοπό τον εξορθολογισμό της επιχείρησης σε τρία τμήματα, ένα από τα οποία ήταν η De Beers. Οι ανακοινώσεις αυτές έβαλαν, προσωρινά, τέλος στις φήμες, σύμφωνα με τις οποίες, η Anglo θα μπορούσε να πουλήσει τη διάσημη θυγατρική της στο τέλος μιας δύσκολης χρονιάς.
Μέχρι σήμερα, η Anglo έχει απορρίψει τρεις προσφορές από την BHP. Όμως, τα σενάρια για μια ενδεχόμενη πώληση άρχισαν να φουντώνουν και πάλι. Μπορεί τον περασμένο Φεβρουάριο, ο διευθύνων σύμβουλος της Anglo American, Ντάνκαν Γουάνμπλαντ, να δήλωνε, ότι η μητρική εταιρεία δεν εξέταζε συγκεκριμένα την αποεπένδυση από τη De Beers. Ωστόσο, την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με δημοσιεύματα, η Anglo βρισκόταν ξανά στα πρώτα στάδια συζητήσεων για μια πιθανή πώληση της ιστορικής εταιρείας. Αυτή τη φορά, φαίνεται πως η εταιρεία καταβάλλει πιο σοβαρές προσπάθειες για να πετύχει μια συμφωνία με την BHP.
Παράλληλα, όμως, η Anglo συζητούσε και με άλλους πιθανούς αγοραστές για την πώληση της μονάδας διαμαντιών, συμπεριλαμβανομένων πολυτελών επενδυτών και κρατικών επενδυτικών κεφαλαίων από τον Κόλπο. Η βρετανική Anglo American σχεδιάζει να αποχωριστεί το 85% της συμμετοχής της στην De Beers, σε μια χρονική στιγμή που δεν θα μπορούσε να είναι χειρότερη για την De Beers. Η BHP έχει προθεσμία έως τις 29 Μαΐου για να υποβάλει νέα προσφορά.
Η ιστορία της De Beers
Για δεκαετίες, η De Beers ήταν ο κυρίαρχος παίχτης στην αγορά διαμαντιών. Χάρη σε ένα απόθεμα της παγκόσμιας προμήθειας ακατέργαστων διαμαντιών, σε ανεξίτηλα σχέδια μάρκετινγκ και ακόμη και σε διαπραγματεύσεις με ξένες κυβερνήσεις για τα διαμάντια τους, η De Beers – που ανήκε στην οικογένεια Οπενχάιμερ από τη δεκαετία του 1920 – ήταν το πιο σημαντικό όνομα σε μια από τις πιο προσοδοφόρες επιχειρήσεις του κόσμου για σχεδόν έναν αιώνα.
Όλα ξεκίνησαν όταν ο Σέσιλ Ρόουντς, ένας Βρετανός επιχειρηματίας, δημιούργησε την De Beers αγοράζοντας κοιτάσματα διαμαντιών στη Νότια Αφρική, συμπεριλαμβανομένου ενός από τα αδέρφια de Beer. Το 1888, η ίδρυση της De Beers Consolidated Mines, Ltd. δημιούργησε ένα μονοπώλιο στην παραγωγή και διανομή διαμαντιών.
Σύμφωνα με το BusinessInsider, μετά τον θάνατο του Ρόουντς το 1902, η De Beers συνέχισε να κυριαρχεί στην αγορά διαμαντιών. Ο Έρνεστ Οπενχάιμερ, ένας αντίπαλος παραγωγός διαμαντιών και επικεφαλής της Anglo American Corporation, κατάφερε να εισέλθει στο διοικητικό συμβούλιο της De Beers μέσω εξαγορών. Το 1927, έγινε πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας.
Υπό την ηγεσία του, η De Beers υιοθέτησε στρατηγικές, όπως αποκλειστικές συμβάσεις με προμηθευτές και αγοραστές, διατηρώντας τον έλεγχο της αγοράς και σταθεροποιώντας τις τιμές. Η πτώση των τιμών των διαμαντιών τη δεκαετία του 1930 οδήγησε την οικογένεια Οπενχάιμερ να ξεκινήσει την καμπάνια μάρκετινγκ: «Ένα διαμάντι είναι για πάντα», ενισχύοντας την εικόνα των διαμαντιών ως σύμβολο αιώνιας αγάπης και διασφαλίζοντας συνεχιζόμενη ζήτηση.
Παγκόσμια επιτυχία
Αυτές οι εκστρατείες οδήγησαν σε αύξηση των πωλήσεων δαχτυλιδιών αρραβώνων και των τιμών των διαμαντιών στις ΗΠΑ. Παρόμοιες στρατηγικές εφαρμόστηκαν διεθνώς, σε χώρες, όπως η Ιαπωνία, η Γερμανία και η Βραζιλία. Στην Ιαπωνία, η De Beers κατάφερε να δημιουργήσει μια βιομηχανία δισεκατομμυρίων δολαρίων παρά την έλλειψη παράδοσης ρομαντικών γάμων και τους μεταπολεμικούς περιορισμούς στις εισαγωγές διαμαντιών. Μέχρι το 1981, το 60% των Γιαπωνέζων νυφών φορούσαν διαμαντένια δαχτυλίδια, από 5% το 1967.
Η οικογένεια Οπενχάιμερ, που ήταν η κινητήρια δύναμη πίσω από την De Beers για δεκαετίες, πούλησε το μερίδιό της στην Anglo American, κλείνοντας έναν κύκλο δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η πώληση αυτή σηματοδότησε την αποχώρηση της οικογένειας από την επιχείρηση διαμαντιών, καθώς δεν υπήρχε πλέον ενδιαφέρον από τα μέλη της για να συνεχίσουν την εμπλοκή τους.
Από το μονοπώλιο στον ανταγωνισμό
Από τις αρχές του 21ου αιώνα, οι πιέσεις από άλλες εταιρείες παραγωγής διαμαντιών και χώρες με μεγάλα αποθέματα, όπως η Ρωσία, ο Καναδάς και η Αυστραλία, οδήγησαν στην αποδυνάμωση του μονοπωλίου της De Beers. Αυτές οι χώρες αρνήθηκαν να συνεργαστούν με το σύστημα ενιαίου καναλιού της De Beers, αναγκάζοντας την εταιρεία να αλλάξει στρατηγική. Αντί να ελέγχει την παγκόσμια αγορά ακατέργαστων διαμαντιών, η De Beers άρχισε να επικεντρώνεται στην προώθηση της δικής της μάρκας και στη λιανική πώληση.
Ο αριθμός των καταστημάτων της αυξήθηκε σημαντικά, από ένα το 2001 σε 39 το 2008, με 17 από αυτά στην Ασία. Η Anglo American, που είχε ήδη μερίδιο 45% στην De Beers, απέκτησε το υπόλοιπο 40% έναντι 5,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αναλαμβάνοντας τον πλήρη έλεγχο της εταιρείας.
Πιο πρόσφατα, η ύφεση του 2015 ήταν, όπως είπε τότε ο τότε διευθύνων σύμβουλος της De Beers, Φίλιπ Μέλιερ, πρόβλημα αποθεμάτων και όχι καθαρά πρόβλημα ζήτησης. Ο κλάδος υπέφερε από διαρθρωτικές προκλήσεις υπερβολικού αποθέματος. Η κρίση του 2023 οφειλόταν σε μια άνευ προηγουμένου απειλή από συνθετικά, σε συνδυασμό με γεωπολιτική αβεβαιότητα, δύσκολες οικονομικές συνθήκες στις ΗΠΑ και μια πτώση ζήτησης στην Κίνα που φαίνεται αρκετά βαθιά ριζωμένη.
Αντιμέτωπη με δυσκολίες
Τα έσοδα της De Beers μειώθηκαν κατά ένα τρίτο πέρυσι και η Anglo μείωσε την αξία της επένδυσής της κατά 1,6 δισ. δολάρια, σε 7,6 δισ. δολάρια. Οι πωλήσεις στην εκδήλωση κατά την οποία η De Beers ξεφορτώνεται τα ακατέργαστα διαμάντια της ήταν 445 εκατ. δολάρια, μειωμένες κατά 18% σε ετήσια βάση, με την εταιρεία να αναφέρει πως για τα αποτελέσματα ευθύνεται η αδύναμη ζήτηση στην Αμερική και την Κίνα. Αντανακλά επίσης το αίσθημα ότι η δύναμη της De Beers στην αγορά διαμαντιών έχει εξασθενίσει.
Η κερδοφορία είναι περιορισμένη, με τους αντιπροσώπους να βλέπουν αυτήν τη στιγμή αρνητικά ή νεκρά περιθώρια στις μεταπωλήσεις ακατέργαστων προϊόντων. Ακόμη πιο ανησυχητική είναι η απειλή από τα τεχνητά διαμάντια. Τα διαμάντια που παράγονται στο εργαστήριο είναι ουσιαστικά πανομοιότυπα με αυτά που η De Beers βγάζει από το έδαφος, αλλά έχουν πέντε φορές χαμηλότερη αξία από αυτά της De Beers.
Ποιοι ενδιαφέρονται να αγοράσουν την εταιρεία
Αυτό εγείρει το ερώτημα ποιος θα ενδιαφερόταν να αγοράσει την De Beers. Η BHP, η οποία αποχώρησε από την κατηγορία το 2013 με την πώληση του ορυχείου Ekati, είναι απίθανο να θέλει επιστροφή, αλλά ήταν προσεκτική στη διατύπωσή της, υποδεικνύοντας ότι επιθυμούσε να αποκτήσει την De Beers πριν αποφασίσει τι να την κάνει. Η επιχείρηση διαμαντιών της Anglo και οι άλλες «δραστηριότητές της υψηλής ποιότητας…θα υπόκεινται σε στρατηγική αναθεώρηση μετά την ολοκλήρωση», ανέφερε η BHP σε δήλωση που περιγράφει την προσφορά της.
Εάν η BHP καταλήξει σε συμφωνία με την Anglo, θα το κάνει κυρίως για τις δραστηριότητές της στον τομέα του χαλκού, και μπορεί κάλλιστα να προχωρήσει σε αποεπένδυση από την De Beers, έχοντας πουλήσει τη δική της επιχείρηση διαμαντιών πριν από μια δεκαετία. Λίγοι μεταλλωρύχοι είναι πιθανό να ενδιαφερθούν, καθώς και αυτοί επικεντρώνονται στην έκρηξη των «πράσινων» μετάλλων. Ορισμένοι εικάζουν, επίσης, ότι η κυβέρνηση της Μποτσουάνα, η οποία, εκτός από το μερίδιό της στην εταιρεία, κατέχει ορισμένα ορυχεία από κοινού με την De Beers, μπορεί να αποφασίσει να διαδραματίσει μεγαλύτερο ρόλο, αν και μια εξαγορά από την κυβέρνηση φαίνεται απίθανη.
Οι άλλοι κορυφαίοι υποψήφιοι είναι πολυτελείς οίκοι, όπως η LVMH, η οποία μέχρι το 2017 κατείχε τη μισή De Beers Jewelers (γνωστή τότε ως De Beers Diamond Jewellers). Αυτό θα δημιουργούσε μια μοναδική πρόταση από ορυχείο στην αγορά, αλλά εταιρείες όπως αυτή θα ήταν απρόθυμες να αναλάβουν το κόστος και τις προκλήσεις της λειτουργίας ορυχείων καθώς και την πολυπλοκότητα της συνεργασίας με τις κυβερνήσεις. Θα χρειάζονταν επίσης μια στρατηγική για να ξεπουλήσουν τις τεράστιες ποσότητες διαμαντιών χαμηλότερης και μέσης ποιότητας που δεν τους ενδιαφέρουν.
Όποιος αγοράσει την De Beers θα αναλάμβανε μια επιχείρηση που πουλά — και επομένως αποκομίζει κέρδη — με ασυνήθιστο τρόπο. Το μοναδικό σημείο πώλησης της εταιρείας δεν είναι τόσο τα διαμάντια της, όσο η μέθοδος προμήθειας, η οποία προσφέρει έναν βαθμό συνέπειας και προσεκτικά δημιουργημένες ποικιλίες σε αντάλλαγμα για μια εξαιρετική τιμή. Αυτό περιλαμβάνει εξαιρετικά σημαντικές και δυνητικά εύθραυστες σχέσεις με sightholders, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι Ινδοί και Εβραίοι κατασκευαστές και αντιπρόσωποι που εργάζονται με στενά περιθώρια κέρδους.
Όλα αυτά είναι πιο δύσκολα από ποτέ, δεδομένων των πολιτικών δυσκολιών, και της αβεβαιότητας στις καταναλωτικές αγορές των ΗΠΑ και της Κίνας. «Αν έχεις μερικά δισεκατομμύρια εφεδρικά, θα τα ξοδεύεις σε κάποιον σαν τον De Beers;» ρώτησε ένας γνώστης της αγοράς. «Δεν είναι κακή εταιρεία, αλλά υπάρχουν λιγότερο επικίνδυνοι τρόποι για να αποκτήσετε πρόσβαση σε αυτού του είδους τις ευκαιρίες; Η απάντηση από πολλούς θα ήταν «ναι».
Διαβάστε ακόμη
Τι μπορείτε να κάνετε αν καθυστερούν να σας καταβάλουν το ενοίκιο
Ηλεκτρικό ρεύμα: Από τις πράσινες στις (ξεχασμένες) πορτοκαλί κιλοβατώρες
Πετρέλαιο: Ποιοι και γιατί βλέπουν θερμό καλοκαίρι – Τι θα γίνει με τις τιμές
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ