Η πολυβραβευμένη εταιρεία κρουαζιέρας Crystal Cruises «έβαλε λουκέτο» την προηγούμενη εβδομάδα χωρίς καμία προειδοποίηση τόσο στους πελάτες της όσο και στους ταξιδιωτικούς πράκτορες. Έχοντας χάσει την υποστήριξη της μητρικής εταιρείας Genting Hong Kong Ltd, η Crystal Cruises αφήνει πίσω της τεράστια χρέη προς τους ταξιδιώτες οι οποίοι είχαν κλείσει εισιτήρια για κρουαζιέρες το 2024, τους ταξιδιωτικούς πράκτορες, τους εργαζόμενους και τα πληρώματα των κρουαζιερόπλοιων αλλά και τους προμηθευτές της.
Αν και τα χρέη των $4,6 εκατομμυρίων σε προμηθευτές καυσίμων αποτέλεσαν το τελευταίο κομμάτι του «παζλ της χρεοκοπίας», το ντόμινο της κατάρρευσης είχε ξεκινήσει πριν από αρκετές εβδομάδες μετά την κήρυξη αφερεγγυότητας ενός γερμανικού ναυπηγείου, παρά τις διαβεβαιώσεις της εταιρείας προς εργαζομένους και επιβάτες.
Σύμφωνα με τον μέχρι πρότινος πρόεδρο της εταιρείας, Jack Anderson, «η Genting HK ένιψε τας χείρας της από την εταιρεία όταν κατέθεσε αίτηση για ρευστοποίηση του μετοχικού της μεριδίου στην Crystal Cruises. Από τότε και στο εξής, διέκοψαν οποιαδήποτε επικοινωνία και μας παράτησαν να τα βγάλουμε πέρα μόνοι μας».
Για τον David Giersdorf του Global Voyages Group, η κατάρρευση της Crystal έλαβε χώρα τη χρονική περίοδο που οι περισσότερες εταιρείες κρουαζιέρων φαίνεται πως έχουν αρχίσει να ανακάμπτουν από την πανδημία: «πρόκειται για πολύ περίεργη συγκυρία. Είναι περίεργο πως τα προβλήματα σε ένα γερμανικό ναυπηγείο οδήγησαν στην κατάρρευση μιας εταιρείας αξίας δισεκατομμυρίων».
Υπερπολυτελής οικονομικός «Τιτανικός»
Η Crystal Cruises ήταν αποτέλεσμα του trend των κρουαζιέρων της δεκαετίας του ‘80. Ιδρύθηκε από πρώην στέλεχος της Princess Cruises με χρηματοδότηση της ιαπωνικής NYK. Η εταιρεία ναυπήγησε το πρώτο της κρουαζιερόπλοιο το 1995, ονόματι Crystal Symphony, ενώ το δεύτερο Crystal Serenity ναυπηγήθηκε το 2003. Και τα δύο κρουαζιερόπλοια ήταν «παλάτια» χλιδής και άνεσης.
Οι επιβάτες απολάμβαναν δωρεάν σαμπάνια και σούσι στα εστιατόρια του Nobu Matsuhisha. Οι μπάτλερ περιφέρονταν με ασημένιους δίσκους στα penthouse και τις σουίτες των κρουαζιερόπλοιων. Οι τιμές για την απόλαυση τέτοιας χλιδής πολλές φορές ξεπερνούσαν τα $1.200 ανά άτομο ανά ημέρα.
Αν και υπήρχαν φήμες πως η εταιρεία δεν είχε θετικό Ebitda από το 2017, η Crystal Cruises αποτελούσε το «διαμάντι» της Genting Hong Kong και του δισεκατομμυριούχου επιχειρηματία των καζίνο, Lim Kok Thay. H Crystal Cruises ανέμενε κέρδη το 2020, ακριβώς πριν το ξέσπασμα του κορωνοϊού.
Η Genting Hong Kong εξαγόρασε την πολυβραβευμένη εταιρεία το 2015% για $550 εκατομμύρια, ενώ λάνσαρε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα επέκτασης, προσθέτοντας δύο Boeing 787-8 και Boeing 777-200 για ιδιωτικές πτήσεις, ένα γιοτ στις Σεϋχέλλες, πέντε λουξ ποταμόπλοια και ένα «πλοίο εκστρατείας» το οποίο προσέφερε επισκέψεις σε απόμακρους προορισμούς όπως η Ανταρκτική.
Ακόμα και μέχρι το τέταρτο τρίμηνο του 2021, οι «μνηστήρες» της Crystal Cruises ήταν πολλοί, με τον δισεκατομμυριούχο Manfredi Lefebvre d’Ovidio να προτείνει εξαγορά μετά από την πώληση της υπερπολυτελούς εταιρείας του Silversea Cruises Ltd στην Royal Caribbean Group.
Το ταμείον είναι μείον
Τόσο οι καταναλωτές όσο και οι ταξιδιωτικοί πράκτορες βρέθηκαν «χωρίς σωσίβιες λέμβους». Η Crystal Cruises χρωστά, πια, πάνω από $100 εκατομμύρια σε προκαταβολές και πληρωμές. Οι περισσότερες εκ των θέσεων έχουν κλειστεί μέσω πιστωτικών, σύμφωνα με τον Anderson, κάτι που θα διευκολύνει την αποπληρωμή των επιβατών. Οι επιβάτες που πλήρωσαν με μετρητά, όμως, θα αναγκαστούν να εισέλθουν σε ένα κυκεώνα γραφειοκρατίας. Οι καταναλωτές που είχαν κλείσει θέσεις σε -ακυρωμένες πια- κρουαζιέρες για το 2020 και το 2021 αλλά -λόγω της πανδημίας- μετέβαλαν τα ταξίδια αυτά για το μέλλον, θα χάσουν τα χρήματά τους.
Παράλληλα, η εταιρεία χρωστάει προμήθεια 10%-16% στους ταξιδιωτικούς πράκτορες που έκλεισαν τα ταξίδια αυτά. Τα χρήματα που θα ξοδευτούν για την επίλυση των προβλημάτων αυτών θα χρειαστεί να τα επωμιστούν οι ίδιοι.
Αν και η ιστοσελίδα της Crystal Cruises περιλαμβάνει έναν οδηγό εκκίνησης της διαδικασίας αποζημίωσης, δεν είναι -ακόμα- ξεκάθαρα τα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης. Ακόμα και ο στόλος της εταιρείας δεν της ανήκει.
Όσο για τον Anderson, υποστηρίζει πως μέχρι την τελευταία ημέρα λειτουργίας της εταιρείας στις 11 Φεβρουαρίου, η ρευστότητα ήταν μηδενική και τα ταμεία, άδεια.
Όσο για τον Lim, ο οποίος αποσύρθηκε από τη θέση του προέδρου και CEO της Genting Hong Kong τον Ιανουάριο, φαίνεται πως βγήκε αλώβητος από την κατάρρευση της Crystal Cruises, ενώ κατέχει ακόμα το 75% του μετοχικού μεριδίου της Genting HK. Παράλληλα, συνεχίζει να προσβλέπει στην αγορά ενός σούπερ-κρουαζιερόπλοιου μήκους 342 μέτρων για την Dream Cruises Holding Ltd.
Εκτός της Genting, οι ανταγωνιστές όπως Silversea, Regent Seven Seas Cruises Inc και Seabourn (θυγατρική της Carnival Corp.) τώρα έχουν πρόσβαση στο high-end πελατολόγιο της Crystal Cruises. Η Regent, συγκεκριμένα, φαίνεται πως έχει ήδη αρχίσει να προσεγγίζει πελάτες και ταξιδιωτικούς πράκτορες της χρεοκοπημένης επιχείρησης, προσφέροντάς τους θέσεις στα κρουαζιερόπλοιά της.
Αγκυροβολημένα παραμένουν τα κρουαζιερόπλοια Crystal Symphony και Crystal Serenity στις Μπαχάμες, λόγω χρεών για καύσιμα. Το Crystal Endeavour βρισκόταν -πρόσφατα- στο Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης και αναμένεται να ακινητοποιηθεί στον επόμενό του προορισμό. Σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg, τα τρία κρουαζιερόπλοια διαχειρίζεται η V.Ships Leisure.
Για το πλήρωμα των πλοίων της Crystal, το οποίο αυτή τη στιγμή παραμένει αποκλεισμένο στα κρουαζιερόπλοια, το «έπος» της κατάρρευσης θα συνεχιστεί, δεδομένης της ανάγκης έμπειρου προσωπικού εάν πωληθούν τα πλοία.
Πριν τη χρεοκοπία της επιχείρησης, ο συντάκτης του Cruise Industry News, Monty Mathisen, προέβλεπε πως το buyout του brand της Crystal Cruises θα αγγίξει τα $1 δισ με $2 δισ. Από τότε, βέβαια, δεδομένης της κατάστασης, η τιμή έχει πια μειωθεί, κυμαινόμενη πιο κοντά στα $400 εκατ.
Διαβάστε ακόμα:
Ρίτσαρντ Μπράνσον: Πώς βρήκε χρυσάφι… στο Διάστημα
Τα παιδιά… σφύριξαν, η Βρεττού πάει Lamda, o OTE πετάει (λέτε;) o Venos και η Vista
Τουρισμός: Ανάκαμψη με πρόβλεψη για 80% του 2019 στη ζήτηση για ταξίδια φέτος στην Ευρώπη