Νέο χαμηλό δοκιμάζει σήμερα το τουρκικό νόμισμα στην αγορά συναλλάγματος, με την σχέση ανταλλαγής δολαρίου λίρας να αγγίζει το 6,8 – το υψηλότερο επίπεδο (και η χαμηλότερη αξία για το τουρκικό νόμισμα) από την συναλλαγματική κρίση του 2018 που παραλίγο να συντρίψει την τουρκική οικονομία.
Η χώρα δεν έχει πλέον δολάρια στα συναλλαγματικά της διαθέσιμα να αντιμετωπίσει τις πιέσεις στην ισοτιμία με πωλήσεις – ενώ πρέπει να χρηματοδοτήσει ένα ιδιωτικό χρέος ύψους 170 δισεκ. δολαρίων τους επόμενους μήνες.
Με τις λύσεις της δημιουργικής λογιστικής για τη διαχείριση των συναλλαγματικών αποθεμάτων στη χώρα να έχουν σωθεί, και τις ανάγκες για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού να δημιοργούν τεράστιες απαιτήσεις για δαπάνες και πιστώσεις, η τελευταία λύση του Ερντογάν είναι… το κουμπί του πιεστηρίου.
Όμως το τύπωμα χρήματος σε αυτή τη φάση για την Τουρκία θεωρείται βέβαιο ότι θα πυροδοτήσει υπερπληθωρισμό και διόγκωση των ήδη δυσβάσταχτων εξωτερικών υποχρεώσεων της χώρας.
Η αντιπολίτευση έχει θορυβηθεί και κάνει έκκληση στον Ερντογάν να χαλιναγωγήσει την πρόθεση του να τυπώσει χρήμα.
“Όλοι γνωρίζουν ότι η κυβέρνηση δεν έχει αφήσει περιθώρια ελιγμών στον προϋπολογισμό” είπε ο εκπρόσωπος του ρεπουμπλικανικού κόμματος Φαϊκ Εζτρακ. “Έτσι το θέμα της χρηματοδότησης της μάχης εναντίον της επιδημίας αποτελεί σημαντικό πρόβλημα”
Οι κεμαλιστές συστήνουν αναγκαστικά λιτότητα και φρένο στις εύκολες αλλά επικίνδυνες λύσεις. Αναγνωρίζουν ότι η Τουρκία δεν έχει άλλη λύση από το να κόψει χρήμα, αλλά φοβούνται το λαϊκισμό του Ερντογάν και την αμετροέπειά του προκειμένου να διατηρηθεί στην εξουσία.
“Αν τυπωθούν χρήματα, θα πρέπει να είναι μόνο για τις δαπάνες που σχετίζονται με την επιδημία. Για να μην έχει μόνιμη επίπτωση στον πληθωρισμό θα πρέπει από τώρα να καθορίσουμε τη στρατηγική εξόδου από την νομισματική επέκταση”, είπε ο Έζτρακ.
Καθώς όμως το τύπωμα χρήματος είναι η μόνη δυνατότητα που έχει στα χέρια του ο Ερντογάν (εκτός και αν βρει κάποιος να του δανείσει περί τα 200 δισ. σε συνάλλαγμα τους επόμενους 12 μήνες) είναι βέβαιο ότι δε θα χρησιμοποιήσει το μοναδικό του εργαλείο διακριτικά.
Το φάσμα του ΔΝΤ
Η φυσική λύση σε αυτό το αδιέξοδο είναι η προσφυγή στο Δ.Ν.Τ. Αυτός είναι ο οργανισμός που βοηθάει χώρες με αρνητική διεθνή θέση και αδύναμο νόμισμα.
Αλλά ο Ερντογάν έκανε καριέρα κατηγορώντας τις παλιότερες συμφωνίες του Δ.Ν.Τ με τη χώρα με την Άγκυρα – είναι βέβαιο ότι δεν θα επιλέξει αυτή την επιλογή χωρίς “πιστόλι στον κρόταφο”, ή χωρίς αποδιοπομπαίο τράγο να του φορτώσει την μεγαλύτερη ίσως κωλοτούμπα της καριέρας του.
Ο αποδιοπομπαίος τράγος μπορεί να είναι ο ιός ο οποίος θα ρίξει το ΑΕΠ της Τουρκίας κατά δεκάδες ποσοστιαίες μονάδες.