Μία «συμμαχία προθύμων»: Αυτή θα μπορούσε να είναι η απάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις πολιτικές Τραμπ που ανατρέπουν τις μέχρι τώρα ισορροπίες στο παγκόσμιο εμπόριο και τη φορολογία.
Η «συμμαχία των προθύμων» είναι η πρόταση που καταθέτει η δεξαμενή σκέψης Bruegel, στην τελευταία της έκθεση, που διερευνά τους τρόπους με τους οποίους οι Βρυξέλλες πρέπει να προσαρμόσουν την πολιτική τους στα νέα δεδομένα.
Η φιλοσοφία της πρότασης περί «συμμαχίας των προθύμων» βασίζεται στον τρόπο λειτουργίας της Ζώνης Σένγκεν: μία ομάδα κρατών της ΕΕ συμπράττουν με χώρες εκτός ΕΕ για την υλοποίηση ενός χώρου ελεύθερης κυκλοφορίας.
Σύμφωνα με το Bruegel, η δομή της ΕΕ επιτρέπει ανάλογες πρωτοβουλίες σε τρεις κρίσιμους τομείς:
• το εμπόριο
• την φορολογία και
• την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Εμπόριο: Κάντο όπως με την Mercosur
Λίγα χρόνια πριν θα θεωρούνταν αδιανόητο. Όμως, παρά την αντίθεση της Γαλλίας και τις αντιδράσεις των αγροτών στους δρόμους, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατάφερε τελικά να επικυρώσει την εμπορική συμφωνία ΕΕ – Mercosur (Νότια Κοινή Αγορά, με πλήρη μέλη τις Βραζιλία, Αργεντινή, Βολιβία, Παραγουάη και Ουρουγουάη). Αυτός πρέπει να είναι ο οδηγός για ανάλογες εμπορικές συμφωνίες στο μέλλον, σύμφωνα με το Bruegel.
«Ένας συνασπισμός των προθύμων θα μπορούσε να περιλαμβάνει το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιαπωνία, την Κορέα, την Αυστραλία, την Ινδία, τον Καναδά, το Μεξικό και τα μέλη των μπλοκ Mercosur και ASEAN.
Θα μπορούσε να βασιστεί στις υφιστάμενες περιφερειακές εμπορικές συμφωνίες. Προτείνουμε ότι η ΕΕ θα μπορούσε να συγκαλέσει μια ειδική Σύνοδο Κορυφής για να συζητήσει θέματα και να καθορίσει μια ατζέντα.
Επίσης, μια σημαντική διαπραγμάτευση με την Κίνα, αναγνωρίζοντας τη σημασία των ανησυχιών για την ασφάλεια, την επιθυμία να διατηρηθούν ζωντανές ορισμένες βιομηχανίες -όπως η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία- και τους κανόνες που καθορίζουν πότε η χρήση δασμών είναι δικαιολογημένη ή όχι, θα αποτελούσε ένα μήνυμα ότι η ΕΕ δεν ακολουθεί τυφλά τις ΗΠΑ και ότι μεγάλο μέρος του κόσμου θέλει να συνεχίσει να παίζει με λογικούς κανόνες» γράφει η έκθεση.
Φορολογία: Να μείνει ζωντανός ο εμβληματικός φόρος στις πολυεθνικές
Μετά από είκοσι χρόνια διαβουλεύσεων, 140 κράτη και οντότητες συμφώνησαν στην επιβολή ενός ελάχιστου εταιρικού φόρου 15% στις πολυεθνικές.
Παρότι η συμφωνία γιορτάστηκε ως μεγάλη επιτυχία του ΟΟΣΑ, σήμερα περίπου 40 κράτη την έχουν εντάξει στο εθνικό τους δίκαιο. Η συμφωνία αναμένεται να υιοθετηθεί από περισσότερα κράτη τους επόμενους μήνες, ωστόσο δέχθηκε ισχυρό πλήγμα όταν η κυβέρνηση Τραμπ ανακοίνωσε ότι αποχωρεί από αυτή.
«Η απουσία των ΗΠΑ δεν καθιστά τη συμφωνία άνευ σημασίας» αναφέρει το Bruegel. «Άλλες χώρες θα μπορούσαν να δημιουργήσουν την «συμμαχία των προθύμων», αν και θα πρέπει να αναμένουν ισχυρές αντιδράσεις από τις ΗΠΑ στο θέμα της φορολόγησης των εξωχώριων κερδών. Μια δυνατότητα, για να αποφευχθεί μια ανοιχτή σύγκρουση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι να εξαιρεθούν τα αμερικανικά κέρδη από τα παγκόσμια κέρδη για τους σκοπούς του υπολογισμού των εξωεδαφικών κερδών.
Αυτό θα αποδυνάμωνε αλλά δεν θα κατέστρεφε την υφιστάμενη συμφωνία.»
Κλιματική αλλαγή: «Κλιματικές λέσχες» με δασμούς στα μη μέλη
Μία ακόμα διεθνής συμφωνία που αντιμετωπίζει υπαρξιακό κίνδυνο είναι η Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα. Το Bruegel προτείνει η ΕΕ να διαπραγματευτεί συμφωνίες εταιρικής σχέσης για το κλίμα με τρίτες χώρες ώστε να διατηρηθεί η δυναμική προς το καθαρό μηδέν.
«Οι δυνητικοί εταίροι σε αυτόν τον συνασπισμό περιλαμβάνουν μεγάλες προηγμένες οικονομίες όπως η Ιαπωνία, αναδυόμενες χώρες όπως η Βραζιλία και ενδεχομένως η Ινδία, αλλά θα πρέπει να περιλαμβάνει πρωτίστως την Κίνα.
Παρά το γεγονός ότι η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου παγκοσμίως, έχει σημαντικό μερίδιο στην οικοδόμηση μιας πράσινης οικονομίας. Δεν είναι ακόμη σαφές πότε οι δικές της εκπομπές θα κορυφωθούν, αλλά σε κάθε περίπτωση αυτό θα πρέπει να συμβεί πριν από το 2030. Επιπλέον, η ηχηρή επιτυχία της Κίνας στην κατασκευή πράσινου εξοπλισμού υποδηλώνει ότι η χώρα έχει έννομο συμφέρον στην επιδίωξη της μετάβασης στο καθαρό μηδέν».
Τo Bruegel προτείνει η ΕΕ να σχηματίσει «κλιματικές λέσχες» με τις χώρες αυτές, τα μέλη των οποίων θα επιβάλλουν δασμούς στις εισαγωγές από χώρες που δεν συμμετέχουν.
Το Bruegel προβλέπει ότι «ο κόσμος του μέλλοντος, τουλάχιστον του εγγύς μέλλοντος, είναι ένας κόσμος στον οποίο οι μεγάλοι θεσμοί μπορεί να παραλύσουν σε μεγάλο βαθμό» όπως συμβαίνει ήδη με τον ΟΗΕ, τον ΠΟΕ, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ακόμα και την Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και ζητά από την Ευρώπη να δώσει το παράδειγμα ώστε η παγκόσμια συνεννόηση να παραμείνει ζωντανή.
Διαβάστε ακόμη
Carpo: Πώς από την Κυψέλη έφτασε στο Λονδίνο και το Ντουμπάι (pics)
Γιατί το ποτό μου είναι τόσο παράξενο; Η τάση των εξωπραγματικών κοκτέιλ
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ