Η 27η Ιανουαρίου έχει καθιερωθεί ως Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα του Ολοκαυτώματος. Πριν από λίγες ημέρες εγκαινιάστηκε στο κτήριο Πάουλ Λέμπε του γερμανικού κοινοβουλίου η έκθεση με τίτλο «16 αντικείμενα».
Πρόκειται για 16 ιστορικά αντικείμενα που μεταφέρονται για πρώτη φορά έξω από το ισραηλινό Μουσείο Ολοκαυτώματος Γιαντ Βασέμ -που διαθέτει μια συλλογή 42.000 αντικειμένων- στη Γερμανία. Τα 16 αντικείμενα προέρχονται από οικογένειες Εβραίων που εκδιώχθηκαν, απήχθησαν ή δολοφονήθηκαν από τους ναζί. Η επιστροφή τους στη Γερμανία, μετά το μεγάλο τους ταξίδι που ξεκίνησε τα χρόνια της ναζιστικής θηριωδίας, προκαλεί συγκίνηση.
Το 1939 η οικογένεια του Μενάσε Μάργκουλις, εμπόρου υφασμάτων από το Κέμνιτς, αποφάσισε να εγκαταλείψει τη ναζιστική Γερμανία. Ο ίδιος κατάφερε τότε να βγάλει βίζα για την Ολλανδία. Ο 15χρονος γιος του Σζαλάι με 2544 γερμανικά μάρκα αγόρασε εισιτήριο για τη Χάιφα. Υπήρχε όμως ένα σημαντικό εμπόδιο: το οικογενειακό πιάνο δεν έπρεπε να μείνει στη Γερμανία. Με κάποιο τρόπο το πιάνο τελικά εστάλη στην Παλαιστίνη. 84 χρόνια μετά επιστρέφει στη Γερμανία.
«Ποτέ ξανά»
«Θέλαμε να παρουσιάσουμε εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους αντικείμενα, όχι μόνο δείγματα εβραϊκής τέχνης (σσ. όπως στο παρελθόν)» αναφέρει η Ρουτ Ουρ, επιμελήτρια της έκθεσης και επικεφαλής του κύκλου φίλων του Γιαντ Βασέμ στη Γερμανία. Το πιάνο της οικογένειας Μάργκουλις αποκτά ακόμη μεγαλύτερη συμβολική αξία για δύο λόγους: πρώτον γιατί αποτελεί έμπρακτη απόδειξη ότι η μουσική επιβίωσε του ολέθρου και δεύτερον γιατί το Κέμνιτς θα είναι η Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2025.
«Είναι σημαντικό να δείξουμε ότι κάθε αντικείμενο έχει μια ιδιαίτερη σχέση με τη Γερμανία» ανέφερε στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων ο πρόεδρος του Γιαντ Βασέμ Ντάνι Νταγιάν. Ο 67χρονος επικεφαλής του Γιαντ Βασέμ επισκέπτεται μάλιστα για πρώτη φορά στη ζωή του τη Γερμανία, αν και είχε ορκιστεί να μην επισκεφθεί ποτέ τη χώρα αυτή. «Η στάση αυτή δεν είχε να κάνει με το μίσος, είχε να κάνει με τη μνήμη, να μην ξεχάσουμε τι έχει συμβεί», λέει χαρακτηριστικά. Ωστόσο, όπως σημειώνει, τελικά ο ίδιος λόγος τον φέρνει στη Γερμανία για τα εγκαίνια της έκθεσης: η μνήμη. Θέλει με το ταξίδι του να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο, «να μην συμβεί ποτέ ξανά το ίδιο».
Διαβάστε περισσότερα στην Deutsche Welle