Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ συμπεριφέρεται σαν να έχει τον απόλυτο έλεγχο των διαπραγματεύσεων για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Αλλά οι Βρυξέλλες έχουν ένα μυστικό όπλο 200 δισεκατομμυρίων ευρώ στο «οπλοστάσιό» τους.
Αφού έμειναν εκτός των συζητήσεων με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία στις 18 Φεβρουαρίου για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα μπορούσαν να προχωρήσουν στην πυρηνική επιλογή – την κατάσχεση των ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων που ακινητοποιήθηκαν αφού η Μόσχα εξαπέλυσε την πλήρους κλίμακας εισβολή της στην Ουκρανία πριν από τρία χρόνια.
Ευτυχώς για το μπλοκ, η μερίδα του λέοντος αυτών των κεφαλαίων -περίπου 200 δισεκατομμύρια ευρώ- φυλάσσεται στο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα Euroclear με έδρα τις Βρυξέλλες και κερδίζει τόκους. Οι ΗΠΑ, από την άλλη πλευρά, κατέχουν μόλις 5 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η κατάσχεση αυτών των περιουσιακών στοιχείων είναι μια δραστική επιλογή που σχεδόν σίγουρα θα εξασφάλιζε στην Ευρώπη μια μεγαλύτερη θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αφού αγνοήθηκε από τις ΗΠΑ και το Κρεμλίνο στις πρόσφατες συνομιλίες τους στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας.
Όμως, καθώς οι υπουργοί Οικονομικών και οι διοικητές των κεντρικών τραπεζών συγκεντρώνονται αυτή την εβδομάδα στη Νότια Αφρική για τη σύνοδο των G20, οι κυβερνήσεις της Ένωσης παραμένουν διχασμένες ως προς το αν το ξεπάγωμα αυτών των κεφαλαίων θα αποδείξει στον Τραμπ ότι οι Βρυξέλλες εξακολουθούν να έχουν κάποια δύναμη – ή αν θα γυρίσει μπούμερανγκ.
Εν μέσω της διαφαινόμενης απειλής έλλειψης στήριξης των ΗΠΑ στην Ουκρανία, ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι το ξεπάγωμα των μετρητών και η παράδοσή τους στο Κίεβο θα επέτρεπε στη ρημαγμένη από τον πόλεμο χώρα να αποκτήσει το πάνω χέρι στο πεδίο της μάχης και να αντισταθεί στις απαιτήσεις του Τραμπ για τερματισμό του πολέμου.
Οι χώρες της Βαλτικής και της Σκανδιναβίας, γείτονες της Ρωσίας, θεωρούν ότι τα χρήματα θα πρέπει να παραδοθούν αμέσως στην Ουκρανία. Η θέση αυτή υποστηρίζεται από την Πολωνία, την Τσεχία και την πρώην πρωθυπουργό της Εσθονίας, Κάγια Κάλλας.
«Δε δέχομαι το επιχείρημα ότι είναι νομικά προβληματικό. Χρειαζόμαστε την πολιτική βούληση για να το κάνουμε», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας σε συνέντευξή του στο POLITICO.
Αλλά το αντίπαλο στρατόπεδο στην Ευρώπη περιλαμβάνει τα μεγάλα όπλα – τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ισπανία και την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν – που φοβούνται ότι με την κατάσχεση των κεφαλαίων η ΕΕ θα τρομάξει τους διεθνείς επενδυτές και θα παραιτηθεί από το μεγαλύτερο πλεονέκτημά της στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, κατά τη διάρκεια συνάντησης με τον Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο τη Δευτέρα, επέμεινε ότι οι δυτικοί σύμμαχοι θα μπορούσαν νόμιμα να χρησιμοποιήσουν τα έσοδα από τα περιουσιακά στοιχεία κατά τη διάρκεια του πολέμου, αλλά επέμεινε ότι θα ήταν παράνομο να κατασχέσουν οι ίδιοι τα αποθέματα. Σημείωσε, ωστόσο, ότι η δέσμευσή τους προσφέρει σημαντική μόχλευση.
Η ίδια η Κάλλας παραδέχθηκε ότι οι πιθανότητες κατάσχεσης των ρωσικών κεφαλαίων στο εγγύς μέλλον είναι ελάχιστες. «Πρέπει να έχουμε την υποστήριξη όλων για αυτό. Μέχρι στιγμής δεν την έχουμε», δήλωσε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου τη Δευτέρα.
Το στρατόπεδο του «Όχι» υποστηρίζει ότι η αποδέσμευση των κεφαλαίων τώρα θα υπονομεύσει τη μόχλευση της ΕΕ στις ειρηνευτικές συνομιλίες με τη Ρωσία.
Μετά τη συνάντησή του με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ στο Ριάντ την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο πρότεινε ότι η ΕΕ θα πρέπει να εμπλακεί στις ειρηνευτικές συνομιλίες «κάποια στιγμή» λόγω των κυρώσεων που έχει επιβάλει στη Ρωσία.
Οι ευρωπαϊκές χώρες αναγνωρίζουν ότι τα δισεκατομμύρια ευρώ σε δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία τους δίνουν πρόσθετη επιρροή επί του Κρεμλίνου.
Παρόλο που ο Εσθονός ΥΠΕΞ υποστηρίζει να δοθούν τα χρήματα αυτά απευθείας στο Κίεβο, η κυβέρνησή του έχει αναγνωρίσει το πλεονέκτημα της διακράτησης των κεφαλαίων ως μοχλό πίεσης.
Σε έγγραφο που ετοιμάστηκε για τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ τη Δευτέρα, στο οποίο είχε πρόσβαση το POLITICO, το Ταλίν ανέφερε ότι «η συνεχής παρακράτηση των περιουσιακών στοιχείων χρησιμεύει ως οικονομικός και διπλωματικός μοχλός, διασφαλίζοντας ότι η Ρωσία έχει ένα σαφές, απτό κίνητρο για να διαπραγματευτεί μια διευθέτηση και να αποζημιώσει την Ουκρανία».
Οι 27 ηγέτες της ΕΕ έχουν επίσης ορίσει με νόμο ότι τα περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν δεσμευμένα έως ότου η Ρωσία συμφωνήσει να καταβάλει μεταπολεμικές αποζημιώσεις στην Ουκρανία.
Πολλές χώρες εποφθαλμιούν τα 200 δισεκατομμύρια ευρώ ως μποναμά για να καλύψουν το υπέρογκο κόστος ανοικοδόμησης της Ουκρανίας, το οποίο υπολογίζεται σε 486 δισεκατομμύρια δολάρια από την Παγκόσμια Τράπεζα.
Με τις συνομιλίες με τις ΗΠΑ να βρίσκονται σε εξέλιξη, η Ρωσία έχει προσεγγίσει θετικά την ιδέα, εφόσον η χρηματοδότηση καλύπτει επίσης την ανοικοδόμηση των ουκρανικών περιοχών που βρίσκονται υπό τον έλεγχο της Μόσχας, σύμφωνα με το Reuters.
Πέρυσι, το γκρουπ των G7 κατέληξε σε μια δύσκολη συμφωνία να χρησιμοποιηθούν τα κέρδη που προκύπτουν από τα περιουσιακά στοιχεία για να στηρίξουν ένα δάνειο ύψους 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων προς την Ουκρανία.
Οι υπουργοί Οικονομικών του γκρουπ των G7 θα συγκεντρωθούν εκ νέου στο Κέιπ Τάουν στο πλαίσιο της συνόδου των G20, για να συζητήσουν τη μελλοντική υποστήριξή τους προς την Ουκρανία.
Διαβάστε ακόμη
Τραμπ: Πολύ σύντομα οι δασμοί 25% για την ΕΕ – Ερχονται ανακοινώσεις
Προς στρατηγική συνεργασία Leonardo και Baykar – Τα τουρκικά drones διεισδύουν στην Ευρώπη
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα