Η Τουρκία εκβίασε τη Λιβύη για να της δώσει δικαιώματα εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου στη χώρα, λέει ο Σίθ Φράντζμαν αναλυτής και αρθρογράφος της Jerusalem Post.
Εκμεταλλευόμενος την αδυναμία του πολιορκημένου Αλ Σάρατζ από τις δυνάμεις του Χαφταρ, ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν πρόσφερε βοήθεια με τη μορφή μισθοφόρων αλλά έναντι υψηλού τιμήματος ανέφερε ο Φράντζμαν, ο οποίος είναι παράλληλα Εκτελεστικός Διευθυντής του Κέντρου Αναφορών και Ανάλυσης της Μέσης Ανατολής και συνεργάτης του Middle East Forum.
Ωστόσο η συμφωνία δεν άφησε ουσιαστικά κέρδη για τη Λιβύη, το μόνο που άφησε είναι ένας μισθοφορικός στρατός εξτρεμιστών και ένας τεράστιος λογαριασμός, αναφέρει η ανάλυση.
Η Τουρκία εσπευσε να προτείνει τη συμφωνία τον Νοέμβριο. Είχε ήδη στηρίξει την Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας (GNA) στην Τρίπολη με περιορισμένη ποσότητα όπλων και χρημάτων που προέρχονταν από το Κατάρ. Καθώς ο αντίπαλός του είχε την υπεροπλία, ο Σαράτζ προσπαθούσε χωρίς ελπίδες να αποτρέψει τις δυνάμεις του στρατηγού Χαλίφα Χαφτάρ να καταλάβουν την πρωτεύουσα Τρίπολη.
Η τουρκική κυβέρνηση κατάφερε να αναλάβει αυτή την πρωτοβουλία, καθώς ορθώς υπολόγισε ότι Ευρωπαϊκή Ένωση, το ΝΑΤΟ και τα Ηνωμένα Έθνη δε θα αντιταχθούν και θα σιωπήσουν, καθώς φοβόντουσαν ότι ο Ερντογάν θα ανοίξει τα σύνορα και θα αναγκάσει εκατοντάδες χιλιάδες Σύρους πρόσφυγες να διασχίσουν τα σύνορα της ΕΕ προς την Ελλάδα, είπε ο Φραντζμαν.
«Το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Ας αφήσουμε την Τουρκία να καταλάβει ένα τμήμα της Μεσογείου και να καταλάβει μέρος της Λιβύης και να στείλει Σύριους εκεί, ή οι Σύριοι – μερικοί από τους οποίους ήταν εξτρεμιστές – θα γίνουν το πρόβλημα της Ευρώπης», δήλωσε ο Φραντζμάν. Με τη Γερμανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες να πληρώνουν δισεκατομμύρια στην Άγκυρα για να κρατήσουν τους Σύρους στην Τουρκία, δεν είχαν και πολλές επιλογές».
Αποκαλύψεις – φωτιά
Ο Ερντογάν γνώριζε ότι θα είχε το πάνω χέρι με την κυβέρνηση Σαρατζ στη Λιβύη.
«Εκμεταλλεύτηκαν την αδυναμία μας εκείνη τη στιγμή», λένε τώρα αξιωματούχοι της Λιβύης, αναφέρει ο Φράντζμαν.
Στην Τουρκία, αυτές οι αποκαλύψεις εξόργισαν τα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία πουλούσαν το αφήγημα περί επιστροφής στις παλιές οθωμανικές δόξες και παρομοίαζαν τον εμφύλιο στη Λιβύη ως επανάσταση που αποτελεί συνέχεια της Αραβικής Άνοιξης.
Το τουρκολιβυκό Μνημόνιο
«Αλλά τώρα αποδεικνύεται ότι η Άγκυρα πίεζε τον πρωθυπουργό της Λιβύης Φαγιέζ αλ- Σαράτζ τουλάχιστον για ένα χρόνο» προκειμένου να εξασφαλίσει την εκμετάλλευση πετρελαιοπηγών αλλά και να υπογράψει το λεγόμενο τουρκολιβυκό μνημόνιο που μοιράζει το θαλάσσιο χώρο μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης, αγνοώντας την Κύπρο και την Ελληνική υφαλοκρηπίδα. «Η Τουρκία ήταν η μόνη χώρα που ήταν πραγματικά πρόθυμη να παράσχει υποστήριξη », δήλωσε ο Φραντζμάν.
Φαίνεται τώρα ότι η Τουρκία θα αρμέξει οικονομικά τη Λιβύη, ανέφερε, επικαλούμενη μια έκθεση του Associated Press που αναφέρει ότι η Άγκυρα έχει στείλει στην Τρίπολη ένα τσουχτερό λογαριασμό ύψους 1,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τις τουρκικές εταιρείες.
Τί έρχεται…
«Θα ακολουθήσει ένας επίσημος ρόλος για την Τουρκία στην εξόρυξη του λιβυκού πετρελαίου σε στεριά και θάλασσα, ενώ μια συμφωνία για τουρκικές στρατιωτικές βάσεις θα έρθει αμέσως μετά. Η Τρίπολη φαίνεται να ανησυχεί για το ότι γίνεται μια άλλη αποικία της Άγκυρας, και οτι η χώρα θα ακολουθήσει την μοίρα της Βόρειας Συρίας, με την αστάθεια που προκάλεσε εκεί η επέμβαση της Άγκυρας. Φοβούνται ότι σύντομα οι ντόπιοι πολιτικοί θα γίνουν υποτακτικοί στις ιδιοτροπίες της Τουρκίας τους – αλλά δεν ελέγχουν πια το πεπρωμένο τους», είπε ο Φράντζμαν.
Ούτε είναι πλέον σαφές εάν η εμπλοκή της Τουρκίας στη Λιβύη, η οποία τώρα έχει διαμελίσει τη χώρα, θα οδηγήσει σε συμφωνία με τη Ρωσία και σε μόνιμο διαμελισμό», εκτιμά ο Φράντζμαν. Η Ρωσία, μαζί με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Αίγυπτο, έχουν υποστηρίξει τον Χάφταρ οικονομικά και στρατιωτικά.
«Ορισμένες φωνές στην Τουρκία μπορεί να αναρωτιούνται αν η περιπέτεια της Λιβύης αξίζει τον κόπο, ειδικά τώρα που φουντώνει η κριτική», είπε για την επέμβαση.
«Ένωσε τις περισσότερες αραβικές χώρες σε μέτωπο απέναντι στην Τουρκία, ενώ εξόργισε και την Ελλάδα.»