Πριν από περισσότερα από 90 χρόνια, ο Φράνκλιν Ντελάνο Ρούσβελτ επεσήμανε ότι οι υψηλοί δασμοί που είχε επιβάλει η Αμερική συνέβαλαν στη Μεγάλη Ύφεση, προκαλώντας αντίποινα και περιορίζοντας τις επενδύσεις. Αυτή η ιστορική εμπειρία ανέδειξε τους κινδύνους του προστατευτισμού και οδήγησε σε δεκαετίες προσπαθειών για τη μείωση των δασμών και την προώθηση του διεθνούς εμπορίου. Ωστόσο, το 2025, η Αμερική, υπό την ηγεσία του Ντόναλντ Τραμπ, φαίνεται να επαναλαμβάνει τα λάθη του παρελθόντος, σύμφωνα με τον Economist.
Παρόλο που ο Τραμπ απέφυγε να επιβάλει άμεσα καθολικούς δασμούς στην επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, οι δηλώσεις του δείχνουν την πρόθεσή του να ενισχύσει τον προστατευτισμό. Θεωρεί τους δασμούς εργαλείο για τη μείωση του εμπορικού ελλείμματος, την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής και τη δημιουργία κρατικών εσόδων. Ωστόσο, τα προηγούμενα μέτρα του έδειξαν ότι οι δασμοί δεν είχαν θετική επίδραση στη μείωση του ελλείμματος. Αντίθετα, το δολάριο ενισχύθηκε, καθιστώντας τα αμερικανικά προϊόντα λιγότερο ανταγωνιστικά διεθνώς, περιορίζοντας τις εξαγωγές.
The president sees tariffs as a simple tool to achieve multiple objectives: shrink America’s trade deficit, rebuild its manufacturing might and generate a gusher of revenue for the government. On every count he is wrong https://t.co/Tk6W1zFXo9
Photo: Getty Images pic.twitter.com/Q0SYfy9DyD
— The Economist (@TheEconomist) January 22, 2025
Για τη βιώσιμη μείωση του εμπορικού ελλείμματος, η Αμερική θα πρέπει να αυξήσει την αποταμίευση ή να μειώσει τις επενδύσεις, επιλογές που μπορεί να περιορίσουν την τεχνολογική πρόοδο, ειδικά σε τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη. Επιπλέον, οι δασμοί δεν οδήγησαν σε αύξηση της απασχόλησης στη μεταποίηση. Αν και ορισμένοι κλάδοι, όπως η χαλυβουργία, ωφελήθηκαν, πολλές άλλες επιχειρήσεις υπέφεραν λόγω υψηλότερων εξόδων.
Ο Τραμπ έχει προτείνει την αντικατάσταση του φόρου εισοδήματος με δασμούς, υποστηρίζοντας ότι οι ξένοι θα χρηματοδοτήσουν τις κρατικές δαπάνες. Ωστόσο, η εμπειρία δείχνει ότι οι δασμοί αυξάνουν το κόστος για τους Αμερικανούς καταναλωτές και συνεισφέρουν ελάχιστα στον προϋπολογισμό. Ένας καθολικός δασμός 10% θα αποτελούσε μόνο ένα μικρό ποσοστό του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού, ενώ οι εισαγωγές πιθανόν να μειώνονταν λόγω των υψηλότερων τιμών.
Παρά την πρόθεση του Τραμπ να χρησιμοποιήσει τους δασμούς ως εργαλείο διαπραγμάτευσης, οι συνέπειές τους μπορεί να πλήξουν και την Αμερική. Μόλις επιβληθούν, οι δασμοί είναι δύσκολο να αρθούν, ενώ η υπερβολική χρήση τους μειώνει την αποτελεσματικότητά τους. Εάν ο Τραμπ συνεχίσει να κλιμακώνει τους δασμούς, η Αμερική κινδυνεύει να προκαλέσει σοβαρά οικονομικά προβλήματα.
Η εξιδανίκευση του προστατευτισμού από τον Τραμπ στηρίζεται σε μια διαστρεβλωμένη ανάγνωση της Ιστορίας. Παρόλο που οι δασμοί κατά τον 19ο αιώνα προστάτευαν λιγότερο παραγωγικές εταιρείες, αύξησαν το κόστος διαβίωσης και δεν ήταν ο κύριος λόγος για την οικονομική ανάπτυξη. Στην πραγματικότητα, άλλοι παράγοντες, όπως η αύξηση του πληθυσμού και η ζήτηση για μη εμπορεύσιμα αγαθά, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο.
Ο Τραμπ, παραποιώντας την Ιστορία και αγνοώντας τις οικονομικές πραγματικότητες, επαναφέρει πολιτικές που μπορεί να οδηγήσουν την Αμερική και τον κόσμο σε ένα νέο οικονομικό αδιέξοδο, σύμφωνα πάντα με τον Economist.
Διαβάστε ακόμη
Αλλάζει το ξενοδοχειακό τοπίο στην Ευρώπη: Επέλαση των διεθνών αλυσίδων (γραφήματα)
Ο ΕΝΦΙΑ το 2025 έρχεται νωρίτερα από ποτέ
«Μπαίνουν» ξανά στην αγορά 70.000 κλειστά ακίνητα τα επόμενα 2-3 χρόνια
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα