Ο πρόεδρος του Ιράν Χασάν Ροχανί προειδοποίησε τον ομόλογό του της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν ότι η Ισλαμική Δημοκρατία θα συνεχίσει να παίρνει αποστάσεις από τη συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό της πρόγραμμα, αν η Ευρώπη δεν τηρήσει τις δικές της δεσμεύσεις, σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν χθες, Σάββατο, ανακοίνωσε σήμερα η ιρανική προεδρία.
Ήταν η πρώτη συνομιλία μεταξύ των δυο ηγετών μετά τη συνάντηση στις 25 Αυγούστου του προέδρου Μακρόν και του επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της G7 στη γαλλική πόλη Μπιαρίτς.
Τον Μάιο του 2018, οι ΗΠΑ αποχώρησαν από τη διεθνή συμφωνία που υπογράφηκε στη Βιένη, τον Ιούλιο του 2015, στόχος της οποίας είναι εμποδίσει το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικό όπλο και επέβαλαν εκ νέου βαριές κυρώσεις που στραγγαλίζουν την ιρανική οικονομία.
Η Τεχεράνη απάντησε παύοντας σταδιακά να εφαρμόζει ορισμένες δεσμεύσεις της συμφωνίας και έκτοτε προσπαθεί να πείσει τους Ευρωπαίους που είναι συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας (Γαλλία, Βρετανία και Γερμανία) να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για να αψηφήσουν τις αμερικανικές κυρώσεις, κυρίως για τις εξαγωγές του πετρελαίου της.
“Αν η Ευρώπη είναι ανίκανη να συγκεκριμενοποιήσει τις δεσμεύσεις της, το Ιράν θα κάνει ένα τρίτο βήμα για να περιορίσει τις δεσμεύσεις του στη συμφωνία JCPOA” (η πυρηνική συμφωνία του 2015), δήλωσε ο Ροχανί στον Μακρόν, σύμφωνα με ανακοίνωση της ιρανικής προεδρίας.
(Εντούτοις) αυτό το μέτρο, όπως τα προηγούμενα θα είναι αναστρέψιμο”, πρόσθεσε. “Το περιεχόμενο της JCPOA είναι αμετάβλητο και όλες οι πλευρές οφείλουν να το σεβαστούν”.
Το Ιράν δεν διευκρίνισε τι θα μπορούσε να είναι αυτό το τρίτο στάδιο στην αποδέσμευσή του από τη συμφωνία. Ωστόσο, ο Ζαρίφ είπε σε πρόσφατη συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung ότι το αυτό το βήμα θα γίνει στις 6 Σεπτεμβρίου.
Κατά την τηλεφωνική συνομιλία, ο Ροχανί υπενθύμισε ότι “η πλήρης εφαρμογή” της συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και η “ασφάλεια των θαλάσσιων μεταφορών στους διαδρόμους ναυσιπλοΐας, συμπεριλαμβανομένου του Κόλπου και του Στενού του Χορμούζ” ήταν οι δύο στόχοι του Ιράν στις τρέχουσες διαπραγματεύσεις.
Από την πλευρά του, ο Εμανουέλ Μακρόν εκ νέου “υπογράμμισε τη σημασία της υφιστάμενης δυναμικής για τη δημιουργία των προϋποθέσεων μιας αποκλιμάκωσης μέσω του διαλόγου και της οικοδόμησης μιας βιώσιμης λύσης στην περιοχή”, αναφέρει η ανακοίνωσε του Ελιζέ.
Για τη Γαλλία, “το σημαντικό ήταν να εξακριβωθεί, μετά τη συζήτηση στη G7 για το Ιράν, ότι οι παράμετροι της διαπραγμάτευσης παραμένουν κατάλληλες και ότι ο πρόεδρος Ροχανί συνεχίζει να είναι ανοικτός σε διαπραγματεύσεις. Και πράγματι έτσι είναι”, αναφέρει γαλλική διπλωματική πηγή.
Το Παρίσι εκτιμά ότι πρέπει, αφενός το Ιράν να επανέλθει στις δεσμεύσεις του της JCPOA και αφετέρου, ο Ντόναλντ Τραμπ να σταματήσει τις οικονομικές του κυρώσεις, για παράδειγμα αφήνοντας το Ιράν να εξάγει μέρος του πετρελαίου του.
Ο στόχος της Γαλλίας είναι “να υπάρχει μια ακολουθία κατά την οποία υπάρχουν δεσμεύσεις και από τις δύο πλευρές”, εξηγεί γαλλική διπλωματική πηγή.
Επίσης, το Παρίσι “επανέλαβε την ανάγκη το Ιράν να συμμορφωθεί πλήρως με τις πυρηνικές του υποχρεώσεις και να λάβει τα απαραίτητα μέτρα από την πλευρά του για την αποκατάσταση της ειρήνης και της ασφάλειας στη Μέση Ανατολή”, αναφέρει το Ελιζέ.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας κάλεσε συγκεκριμένα το Ιράν να “ενεργήσει για να τερματιστούν οι μάχες και να αρχίσει μια διαπραγμάτευση στην Υεμένη” και καλώντας να επιδειχθεί η “μεγαλύτερη αυτοσυγκράτηση στον Λίβανο”, την ώρα που κλιμακώνεται η ένταση μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ.
Οι εντάσεις μεταξύ της Τεχεράνης και της Ουάσινγκτον γνώρισαν νέα όξυνση κατά τις μυστηριώδεις επιθέσεις σε πλοία στην περιοχή του Κόλπου τον Μάιο και τον Ιούνιο. Ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος καταρρίφθηκε και δεξαμενόπλοια κατασχέθηκαν, εγείροντας φόβους για μια ανεξέλεγκτη κλιμάκωση.
Μια μικρή χαλάρωση διαφάνηκε ωστόσο με την ευκαιρία της συνόδου κορυφής της G7,της οποίας οι συζητήσεις δημιούργησαν, σύμφωνα με τον Μακρόν, “τις προϋποθέσεις για μια συνάντηση και συνεπώς μια συμφωνία” μεταξύ του Ροχανί και του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλτ Τραμπ.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν απέκλεισε την αρχή μιας τέτοιας συνάντησης, αλλά ο Ροχανί δυσαρέστησε υπογραμμίζοντας την Τρίτη ότι η Ουάσινγκτον πρέπει πρώτα να άρει όλες τις κυρώσεις κατά του Ιράν, κάτι που επανέλαβε ο υπουργός του των Εξωτερικών.