13 Αυγούστου 1961: Το Τείχος του Βερολίνου και η Στάζι

Εμβρόντητοι παρακολουθούσαν οι Βερολινέζοι εκείνο το πρωινό της 13ης Αυγούστου του 1961, αυτό που εκτυλισσόταν μπροστά στα μάτια τους.

Δυνάμεις ασφαλείας της Ανατολικής Γερμανίας σφράγιζαν τον τομέα που βρισκόταν υπό σοβιετικό έλεγχο. Αστυνομικοί, μεθοριοφύλακες και μέλη των δυνάμεων καταστολής ξεκολλούσαν πέτρινα κομμάτια από το οδόστρωμα και τα χρησιμοποιούσαν ως βάση για οδοφράγματα, μπετονιένους πασσάλους ή σήκωναν συρματοπλέγματα.

Μόνο μερικά σημεία ελέγχου παρέμειναν ανοιχτά.

Όλες οι γραμμές του περιαστικού και του μετρό κόπηκαν.

Το Βερολίνο διαιρέθηκε και έμεινε έτσι διαιρεμένο επί 28 χρόνια. Η Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας «έχτισε» τους πολίτες της.

Έριχ Μίλκε, επικεφαλής της Στάζι και δάσκαλος του φόβου

Για την υπηρεσία Κρατικής Ασφάλειας, τη Στάζι, που οργανώθηκε σε υπουργείο και επικεφαλής του παρέμεινε για πολλά χρόνια ο διαβόητος Έριχ Μίλκε, επρόκειτο για ευτύχημα. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγουν οι συγγραφείς Ντάνιελ και Γίργκεν Αστ καθώς και ο Χανς Χέρμαν Χέρτλ σε τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ, στο οποίο συμμετέχει και η Deutsche Welle. Το Τείχος και η απομόνωση της Α. Γερμανίας ήταν για τη Στάζι «εγγύησης της εξουσίας της, το ελιξίριο της ζωής της».

Από τις 13 Αυγούστου του 1961 μέχρι τις 9 Νοεμβρίου του 1989 δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι της Στάζι είχαν ένα μοναδικό στόχο, να κάνουν απροσπέλαστο το Τείχος για τον λαό. Για να το επιτύχουν έστησαν ένα ολόκληρο σύστημα. Παρακολουθούσαν ανθρώπους, άνοιγαν επιστολές, έκαναν τους φίλους κατασκόπους, ή ακόμη και τους συζύγους.

Το φιλμ εξιστορεί τους μηχανισμούς της πρώην Ανατολικής Γερμανίας, ως κράτος αδίκου, και τον αυξανόμενο ρόλο του υπουργείου Κρατικής Ασφάλειας MfS σε αυτό.

«Το MfS με το Τείχος κέρδισε σε σημασία» λέει στο ντοκιμαντέρ ο πρώην αντισυνταγματάρχης της Στάζι Χάραλντ Γέγκερ. «Τα καθήκοντά του, δηλαδή η παρακολούθηση του λαού, γίνονταν όλο και περισσότερα».

Με το χτίσιμο των οδοφραγμάτων ο επικεφαλής της Μίλκε εξήγγειλε ότι «η κατάσταση μετά τις 13 Αυγούστου δείχνει ότι η οικοδόμηση ενός αντιφασιστικού προστατευτικού διαχωριστικού για τους πολίτες της Α. Γερμανίας είναι ορθή και καλή. Η εργατική τάξη κατέλαβε την εξουσία και δεν πρόκειται να την αφήσει».

Διαβάστε τη συνέχεια του κειμένου στην DW