Η Βραζιλία σχεδιάζει να δημιουργήσει ένα φιλόδοξο ταμείο ύψους 125 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την προστασία των τροπικών δασών, ενόψει της φιλοξενίας της COP30 τον ερχόμενο Νοέμβριο. Το επενδυτικό αυτό όχημα αποτελεί μέρος μιας συνολικής στρατηγικής για να μετατρέψει τη σύνοδο κορυφής σε δράση, τη στιγμή που η απόσυρση των ΗΠΑ από τη διεθνή κλιματική διπλωματία απειλεί να επιβραδύνει την πρόοδο.
Σύμφωνα με τον Ραφαέλ Ντουμπό, εκτελεστικό γραμματέα του υπουργείου Οικονομικών της Βραζιλίας, οι συνομιλίες βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο, με χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Σιγκαπούρη να έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον να ενταχθούν ως βασικοί χρηματοδότες. Το νέο ταμείο, το οποίο θα διαχειρίζεται η Παγκόσμια Τράπεζα, αναμένεται να είναι έτοιμο να δεχθεί εισφορές έως την έναρξη της συνόδου στην πόλη Μπελέμ.
Ένα νέο μοντέλο χρηματοδότησης των τροπικών δασών
Το ταμείο, το οποίο φέρει την ονομασία Tropical Forests Forever Facility (TFFF), βασίζεται στην αρχή της αποζημίωσης των χωρών για κάθε εκτάριο δάσους που διατηρούν ανέπαφο. Κράτη όπως η Βραζιλία, η Κολομβία, η Ινδονησία και η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, με εκτεταμένα δάση, θα είναι μεταξύ των κύριων ωφελημένων.
Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται τη στιγμή που η αποψίλωση έχει μειωθεί στον Αμαζόνιο υπό τη διακυβέρνηση του Προέδρου Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, αλλά αυξάνεται παγκοσμίως, με 6,4 εκατομμύρια εκτάρια να χάνονται μόνο το 2023. Η Βραζιλία επιδιώκει να συγκεντρώσει 25 δισ. δολάρια από ανεπτυγμένες χώρες ως δάνειο για την εκκίνηση του ταμείου, με στόχο την προσέλκυση επιπλέον 100 δισ. δολαρίων από τον ιδιωτικό τομέα.
«Δεν ζητάμε δωρεές, αλλά επενδύσεις», τονίζει ο Ντουμπό, εξηγώντας ότι τα κεφάλαια θα τοποθετηθούν σε διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο που θα αποφέρει αποδόσεις, ώστε να εξασφαλίζει τόσο την αποπληρωμή των επενδυτών, όσο και την αμοιβή των χωρών που διατηρούν τα δάση τους.
Οι ωφελούμενες χώρες θα μπορούν να χρησιμοποιούν τα κεφάλαια όπως επιθυμούν, χωρίς υποχρέωση αναδάσωσης. Το μόνο κριτήριο θα είναι η διατήρηση των δασών, κάτι που θα ελέγχεται μέσω δορυφόρων. Η χρηματοδότηση των δασών είναι μόνο ένας από τους τρόπους με τους οποίους η Βραζιλία θέλει να κάνει την COP30 ορόσημο για την παγκόσμια κλιματική δράση.
Σύμφωνα με το Bloomberg, η σύνοδος, που θα διεξαχθεί στο Μπελέμ, σηματοδοτεί τη 10η επέτειο της Συμφωνίας του Παρισιού, μιας ιστορικής συμφωνίας που δεσμεύει σχεδόν όλες τις χώρες να διατηρήσουν την υπερθέρμανση του πλανήτη κάτω από τους 2°C και ιδανικά στο 1,5°C. Ωστόσο, η COP30 διεξάγεται σε μια περίοδο που η διεθνής συνεργασία στην κλιματική πολιτική φαίνεται να υποχωρεί.
Ο Ντόναλντ Τραμπ αποσύρει τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για δεύτερη φορά και μειώνει τη διεθνή βοήθεια. Η Ευρώπη δίνει περισσότερη έμφαση στις αμυντικές δαπάνες λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, περιορίζοντας τη χρηματοδότηση για το κλίμα. Για τη Βραζιλία, η COP30 είναι μια δοκιμασία για το πολυμερές σύστημα, που καλείται να αποδείξει ότι η παγκόσμια συνεργασία μπορεί ακόμη να δώσει λύσεις στο κλίμα.
«Η COP μας ανοίγει μια νέα δεκαετία», δηλώνει η Άνα Τόνι, επικεφαλής της συνόδου και υφυπουργός Κλίματος της Βραζιλίας. «Η μεγάλη πρόκληση είναι να επιταχύνουμε την εφαρμογή όσων έχουμε ήδη συμφωνήσει».
Ήδη, η παγκόσμια θερμοκρασία ξεπέρασε το 1,5°C το 2024 και οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι θα συνεχίσει να αυξάνεται αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα. Ένα ακόμη φιλόδοξο σχέδιο της COP30 είναι η δημιουργία μιας παγκόσμιας ρυθμιζόμενης αγοράς άνθρακα. Η Βραζιλία προτείνει τη δημιουργία μιας συμμαχίας χωρών που θα δεχθούν ανώτατο όριο εκπομπών ανάλογα με το κατά κεφαλήν εισόδημά τους. Οι φτωχότερες χώρες θα έχουν περισσότερα περιθώρια εκπομπών ενώ οι πιο πλούσιες χώρες θα έχουν λιγότερη ευελιξία και θα πρέπει να μειώσουν περισσότερο τις εκπομπές τους.
Για τα κράτη που αρνούνται να συμμετάσχουν, η Βραζιλία προτείνει προσαρμογή στα σύνορα, επιβάλλοντας δασμούς άνθρακα στα προϊόντα τους. «Η ενοποίηση των αγορών άνθρακα μπορεί να είναι η μεγαλύτερη κληρονομιά της COP30», τονίζει ο Ντουμπό.
Ο ρόλος των αναδυόμενων οικονομιών και το BRICS
Η COP30 αναμένεται να θέσει στο τραπέζι και το ζήτημα της χρηματοδότησης του κλίματος, σε συνέχεια της συμφωνίας στην COP29 στο Μπακού, όπου οι ανεπτυγμένες χώρες δεσμεύτηκαν για 300 δισ. δολάρια ετησίως προς τις αναπτυσσόμενες οικονομίες μέχρι το 2035. Ωστόσο, το ποσό αυτό απογοήτευσε τις αναδυόμενες οικονομίες, καθώς υπολείπεται σημαντικά των απαιτήσεών τους.
Ως προεδρεύουσα χώρα της συνόδου BRICS τον Ιούλιο, η Βραζιλία επιδιώκει μια κοινή θέση με τις Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική, Ρωσία, Ινδονησία και ΗΑΕ για τη χρηματοδότηση του κλίματος. «Η αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού θα έχει αρνητικές συνέπειες», προειδοποιεί η Τόνυ. «Αλλά το τρένο της απανθρακοποίησης έχει ήδη αναχωρήσει. Δεν υπάρχει επιστροφή».
Διαβάστε ακόμη
Η Alpha Bank εξαγοράζει την AXIA Ventures Group
METLEN: Στρατηγική Συνεργασία με την ιταλική IVECO για εξοπλιστικά προγράμματα των Ενόπλων Δυνάμεων
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα