Η ομόνοια και η ενότητα των μελών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) φαίνεται ότι τίθενται εν αμφιβόλω, με τις διαφωνίες να πληθαίνουν ολοένα και περισσότερο, ενόσω ο πληθωρισμός επιμένει, η ενεργειακή κρίση βαθαίνει και η οικονομία διολισθαίνει σε ύφεση.
Οι μέχρι στιγμής τοποθετήσεις των αξιωματούχων της Φρανκφούρτης μαρτυρούν μια υφέρπουσα απόκλιση απόψεων, η οποία όπως όλα δείχνουν θα καθίσταται πιο έντονη με το πέρασμα του χρόνου. Αυτήν τη στιγμή, σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg, υπάρχουν κυρίως δύο στρατόπεδα. Τα «γεράκια» και τα «περιστέρια».
Τα πρώτα δείχνουν αποφασισμένα να επεκτείνουν την πορεία σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής της Ευρωζώνης και το 2023, με διατήρηση των υψηλών επιτοκίων και συρρίκνωση του ισολογισμού της κεντρικής τράπεζας (ανέρχεται σε 8,8 τρισ. ευρώ). Κι αυτό, διότι πιστεύουν ότι ο πληθωρισμός αποτελεί μεγαλύτερο πρόβλημα από την ανάπτυξη.
Από την άλλη πλευρά, τα «περιστέρια» τρέμουν στην ιδέα των επιθετικών αυξήσεων κεφαλαίων, οι οποίες ναι μεν στοχεύουν στην αναχαίτιση των ανατιμήσεων, αλλά ταυτόχρονα υπονομεύουν το ΑΕΠ και αυξάνουν το κόστος δανεισμού.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι διαφωνίες των δύο πλευρών είναι πιθανό να καταστούν εντονότερες, μόλις τα επιτόκια καταστούν «ουδέτερα». Αυτό πιθανώς θα συμβεί τον Δεκέμβριο, όταν τα επιτόκια σταματήσουν να επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά την πορεία της ανάπτυξης.
«Πιθανώς δεν θα σταματήσουμε την αύξηση των επιτοκίων τότε, αλλά θα εισέλθουμε σε μια διαφορετική πορεία: πιο ευέλικτη και πιθανώς ηπιότερη» ανέφερε ο Γάλλος τραπεζίτης, Βιλερουά ντε Γκαλό, ο οποίος στέκεται περίπου στη μέση των δύο στρατοπέδων.
Τα «γεράκια»
Τα «γεράκια», συμπεριλαμβανομένου του Ολλανδού Κλάας Κνοτ και του Λετονού Μάρτινς Κάζακς, έχουν εκφράσει σαφώς πιο επιθετικές απόψεις, ζητώντας -επί της ουσίας- οι δυναμικές κινήσεις να συνεχιστούν.
«Η ΕΚΤ δεν πρέπει να τα παρατήσει» ξεκαθαρίζει ο Γερμανός Χοακίμ Νάγκελ, με τον Σλοβάκο Πίτερ Καζίμιρ να υπερθεματίζει την ανάγκη διατήρησης της υπάρχουσας πορείας.
Ο Βέλγος Πιερ Βαντς, από την πλευρά του, θεωρεί λογική την αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ στο 3% ακόμη κι αν προκληθεί μια ήπια ύφεση. Αρκεί ο πληθωρισμός να τεθεί υπό έλεγχο.
Τα «περιστέρια»
Στον αντίποδα, ο Ιταλός Ιγκνάτσιο Βίσκο προειδοποιεί ότι το 2023 θα είναι πολύ δύσκολο, με τον Πορτογάλο Μάριο Σεντένο να επισημαίνει ότι εφόσον το κόστος δανεισμού διατηρηθεί σε τόσο υψηλά επίπεδα, η οικονομική αβεβαιότητα θα είναι τεράστια.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) πρόσφατα προέβλεψε ότι η ανάπτυξη της Ευρωζώνης θα επιβραδυνθεί μόλις στο 0,5% το 2023, με τις οικονομίες της Γερμανίας και της Ιταλίας να σημειώνουν αρνητικούς ρυθμούς μεταβολής.
Η Κριστίν Λαγκάρντ, στο μεταξύ, εξακολουθεί να καθησυχάζει ότι αυτήν τη στιγμή η Ευρωζώνη δεν βρίσκεται σε ύφεση. Αλλά ο αντιπρόεδρος, Λουίς ντε Γκίντος, αναγνωρίζει ότι τεχνικά μια ύφεση είναι πιθανή.
Τα επόμενα ερωτήματα
Η ΕΚΤ, μέσα στο επόμενο διάστημα, θα πρέπει να κληθεί να απαντήσει και σε ορισμένες πολύ κρίσιμες ερωτήσεις, με πρώτη απ’ όλη τι θα κάνει με τα περιουσιακά στοιχεία των 3,3 τρισ. ευρώ, τα οποία αγοράστηκαν όλα τα προηγούμενα χρόνια, με στόχο την άνοδο του πληθωρισμού και τη στήριξη της οικονομίας.
Όμως, πλέον, ο πληθωρισμός βρίσκεται στο 10% -πέντε φορές άνω του στόχου του 2%- και θα πρέπει να περιοριστεί. Άρα, εύλογα, ανακύπτει το debate για το πότε θα αρχίσει η μείωση του ισολογισμού της κεντρικής τράπεζας, ξεφορτώνοντας όλα αυτά τα ομόλογα -μια διαδικασία γνωστή και ως ποσοτική σύσφιγξη.
Με την επίμαχη συζήτηση βρίσκεται στα «σπάργανα», οι κεντρικοί τραπεζίτες λογικά θα προτιμήσουν να κινηθούν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, προσπαθώντας να «τεστάρουν» αρχικά τις αντιδράσεις των αγορών. Πρόκειται για μια κατάσταση, την οποία ο Κνοτ έχει παρομοιάσει με το να «βλέπεις το χρώμα να στεγνώνει στον τοίχο».
Όσον αφορά τα πιο άμεσα ερωτήματα, οι κεντρικοί τραπεζίτες της Λιθουανίας, της Αυστρίας και της Λιθουανίας συγκαταλέγονται σ’ αυτούς που ζητούν μια νέα αύξηση των 75 μονάδων βάσης τον Οκτώβριο και των 50 ή 75 μονάδων βάσης τον Δεκέμβριο.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, Φιλίπ Λέιν, είναι πιο επιφυλακτικός. «Είναι ξεκάθαρο ότι έχουμε απομακρυνθεί από τις αυξήσεις των 25 μονάδων, αλλά πρέπει ακόμη να δουλέψουμε επί της βέλτιστης ταχύτητάς μας».
Ας σημειωθεί ότι το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ βρίσκεται στο 1,25%, με το επιτόκιο καταθέσεων να κυμαίνεται στο 0,75% και το επιτόκιο οριακής χρηματοδότησης στο 1,5%. Η επόμενη συνεδρίαση είναι προγραμματισμένη για τις 27 Οκτωβρίου.
Διαβάστε επίσης
Credit Suisse: Άμπου Ντάμπι και Σαουδική Αραβία εξετάζουν το ενδεχόμενο επένδυσης